Abbas, üçüncü kez TBMM’de konuşacak

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, TBMM Genel Kurul’na üçüncü kez hitap edecek. 

Abbas, daha önce 13 Kasım 2007 ve 10 Aralık 2012 tarihlerinde olmak üzere iki kez Genel Kurul’da konuşma yaptı. Bu konuşmalarının ilkinde Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı sıfatı ile davet edilmişti. 

Abbas’ın 2007 yılında TBMM Genel Kurula’na hitabı ilk konuşma olmasının yanında bir başka açıdan da tarihi nitelik taşıyordu. Abbas’tan önce İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres milletvekillerine sesleniyordu. Peres ve Abbas Genel Kurul’da aynı gün konuşan iki yabancı başkanı olmuştu. 

Dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün konuğu olarak Türkiye’ye alan Peres ve Abbas, TBMM’de yerlerini aldıktan sonra sırasıyla konuşmacı kürsüsüne geçiyorlardı. 

O günkü TBMM Genel Kurulu Birleşimini yöneten Başkanvekili Güldal Mumcu, konuklara ilişkin şunları söylüyordu:

“Sayın milletvekilleri, Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül'ün resmî konuğu olarak ülkemizi ziyaret etmekte olan İsrail Devlet Başkanı Sayın Şimon Peres ile Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı Sayın Mahmud Abbas, Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül ve TBMM Başkanı Sayın Koksal Toptan'ın refakatinde, şu anda Meclisimizi teşrif etmişlerdir. Kendilerine yüce Meclisimiz adına "Hoş geldiniz" diyorum. (Ayakta alkışlar) Sayın milletvekilleri, Sayın Peres ve Sayın Abbas'ı Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında birlikte görmekten büyük kıvanç duyduğumuzu ifade ediyor, bu beraberliğin dünyamıza barış getirmesini diliyoruz.

Genel Kurulun 8 Kasım 2007 tarihli 18'inci Birleşiminde alınan karar gereğince, konuşmalarını yapmak üzere İsrail Devlet Başkanı Sayın Şimon Peres'i kürsüye davet ediyorum.”

Peres’in ardından Abbas kürsüye çıktı

Peres, o sabah yapılan Ankara Forumu toplantısına değinerek, “Barış geçici bir menfaat değildir, kalıcı bir amaçtır; savaş gibi tek taraflı olamaz, umut gibi çok taraflı olmalıdır. Saygıdeğer Meclis üyeleri, yeni bir yola giden üç ortaklı bu toplantının bir eşi daha yoktur tarihte. Bu yeni bir umut birleşimidir” dedi. 

Cahit Külebi’nin “Memleket isterim” şiirine okuyan Peres konuşmasını tamamladıktan sonra milletvekillerini selamlayarak kürsüden indi. 

Mumcu, daha sonra kürsüye Mahmud Abbas’ı davet etti. Bu bölüm tutanaklarda şöyle yer alıyor:

“BAŞKAN - Teşekkür ediyorum Sayın Peres.

(İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, TBMM  Başkanı Koksal Toptan ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile tokalaştı.) (Alkışlar) (İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı ile tokalaştı.) (Alkışlar)

BAŞKAN - Şimdi de konuşmalarını yapmak üzere Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı Sayın Mahmud Abbas'ı kürsüye davet ediyorum. Buyurun Sayın Abbas. (Alkışlar)”

TBMM’de konuşan devlet başkanları

TBMM Genel Kurulunda, bugüne kadar 33 devlet ve hükümet başkanları ya da eş konumdaki yabancı konuklar konuştu. Mecliste en fazla konuşan lider olan KKTC'nin Birinci Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş 6 kez TBMM Genel Kurulu'nda konuştu. Azerbaycan'ın önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile şu anda görevde bulunan İlham Aliyev 3’e kez milletvekillerine seslendi.

Genel Kurulda, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas aynı gün konuşan iki lider olmuştu. 

ABD’nin önceki başkanlarından Bill Clinton ve Barack Obama da TBMM'de konuşan liderler arasında yer alıyor. 

Bazı dönemlerde 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamaları dolayısıyla Türkiye’ye davet edilen devlet adamlarından en kıdemlileri de Genel Kurul’da konuştu. Ancak bu uygulama sürekli olarak uygulanmadı. 

Mecliste milletvekillerine hitap eden yabancı devlet başkan ya da benzeri konumdaki isimler ve konuşma yaptıkları tarihler şöyle: 

-Pakistan Cumhurbaşkanı İskender Mirza (16 Temmuz 1956)

-Endonezya Cumhurbaşkanı Ahmed Sukarno (24 Nisan 1959) 

-Tunus Cumhurbaşkanı Habib Burgiba (25 Mart 1965)   

-Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey (26 Haziran 1992)     

-KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş (10 Haziran 1993, 21 Ocak 1997, 23 Nisan 1998, 15 Temmuz 1999, 6 Mart 2003, 15 Nisan 2004)     

-Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev (9 Şubat 1994, 6 Mayıs 1997 ve 13 Mart 2001)     

-Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Askar Akayev (13 Ekim 1994)   

-Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze (4 Nisan 1996)     

-Romanya Cumhurbaşkanı Emil Constanstinescu (29 Nisan 1997)     

-Bulgaristan Cumhurbaşkanı Petar Stoyanov (29 Temmuz 1997)     

-Arnavutluk Cumhurbaşkanı Rexhep Meydani (12 Şubat 1998)      

-ABD Başkanı Bill Clinton (15 Kasım 1999)     

-Ürdün Kralı Abdullah Bin el-Hüseyin (7 Mart 2000)     

-Polonya Cumhurbaşkanı Aleksandr Kwasniewski (14 Mart 2000)     

-Ukrayna Cumhurbaşkanı Leonid Kuçma (23 Nisan 2000)     

-AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi (15 Mart 2004)     

-Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref (20 Ocak 2004)     

-Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev (14 Nisan 2004, 6 Kasım 2008)     

-Avrupa Parlamentosu Başkanı Josep Borell (3 Aralık 2004)     

-Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanı Rene Van der Linden  (9 Kasım 2005)     

-İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres (13 Kasım 2007)     

-Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (13 Kasım 2007, 10 Aralık 2012)     

-AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso (10 Nisan 2008)     

-ABD Başkanı Barack Obama (6 Nisan 2009)     

-Portekiz Cumhurbaşkanı Anibal Cavaco Silva (12 Mayıs 2009)

-Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev (22 Ekim 2009)

-Endonezya Cumhurbaşkanı Susilo Bambang Yudhoyono (29 Haziran 2010)

-Almanya Cumhurbaşkanı Christian Wulff (19 Ekim 2010)

-Pakistan Başbakanı Seyid Yusuf Rıza Gilani (7 Aralık 2010

-Avrupa Parlamentosu Başkanı Jery Buzek (24 Kasım 2011)

-Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev (12 Ocak 2012)

-Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhammedov (29 Şubat 2012)

-Tunus Cumhurbaşkanı Moncef Marzouki (29 Mayıs 2013)