Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü verilerine göre 2020 yılında 559 bin 753 erkek, 531 bin 390’ı kız olmak üzere 1 milyon 91 bin 143 bebek dünyaya geldi.

Veriler, doğan bebek sayısında 2020 yılında 92 bin 509 azalma olduğunu gösteriyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de 2019 yılında 1 milyon 183 bin 652 bebek dünyaya gelmişti. Doğan bebek sayısındaki 92 bin 509’luk azalma, 2002 yılındaki 93 bin 786’lık azalmanın ardından en büyük azalma olarak kayıtlara geçti.

TÜİK verilerine göre 2001 yılında 1 milyon 323 bin 341 olan doğan bebek sayısı, 2003 yılında 1 milyon 198 bin 927’ye gerilemiş, ardından yükselerek 2008’de 1 milyon 295 bin 511’e ulaşmıştı. Yeniden azalmaya başlayan doğumlar, 2011 yılında 1 milyon 252 bin 812’ye inmiş, ardından yükselerek 2014 yılında, 2001-2020 döneminin en yüksek seviyesi olan 1 milyon 351 bin 88’e çıkmıştı. Yeniden azalışa geçen doğan bebek sayısı, 2017’de 1,3 milyonun altına, 2019 yılında ise 1,2 milyonun altına inmişti. 

6 yılda bebek sayısında 296 binlik azalma

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü verileriyle 2020 yılındaki 1 milyon 91 bin 143 doğan bebek sayısı, 2001’den bu yana ki en düşük düzeyi ifade ediyor. Verilere göre, 2014’den bu yana bebek sayısında 295 bin 945’lik bir düşüş var. Bu bebek sayısının 2014-2020 döneminde 5’te 1’eden fazla bir oranda azaldığını gösteriyor.

Zaten 2001-2019 döneminde, belli bir yıl içinde her bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını gösteren kaba doğum hızında binde 20,3’ten binde 14,3, belli bir yıl içinde 15-44 yaş grubunda her 1000 kadın başına düşen canlı doğan çocuk sayısını gösteren genel doğurganlık hızında binde 82,7’den binde 63,2’ye geriledi.

Kadın başına çocuk sayısı nüfusun kendini yenileme oranının altında

Bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda yaşayacağı ve belirli yaşa özel doğurganlık hızını takip edeceği varsayımı altında doğurabileceği ortalama canlı doğan çocuk sayısını gösteren toplam doğurganlık hızı olan kadın başına çocuk sayısı ise 2,38’den nüfusun kendini yenileme oranı olarak kabul edilen 2,1’in çok altına 1,88’e düşmüş durumda.

Kadın başına çocuk sayısının 2,1’in altına inmesi, nüfusun uzun dönemde azalacağı anlamına geliyor. 

Bu rakam, 2,1’in altında 2003’te 2,09, 2010’da 2,08, 2011’de 2,05 düzeyinde gerçekleşmişti. Kadın başına çocuk sayısı 2017’den bu yana 2,08, 2,00 ve 1,88 rakamlarıyla 2,1’in altında devam ediyor. Bu yıl bu rakamın 1,75 düzeylerinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Kadınların çocuk sahibi olma yaşları da artıyor. 2001 yılında doğum yapan annenin ortalama yaşı 26,7 iken, 2019’da 28,9’a yükselmiş durumda. 

Nüfus artışındaki keskin düşüşün nedenleri merak ediliyor

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 2020 yılında ülke nüfusu son yılların en düşük nüfus artışı olan 459 bin 365 kişi artmış ve 83 milyon 154 bin 997 kişiden 83 milyon 614 bin 362 kişi çıkmıştı.

Yine 2019’da binde 13,9 olan nüfus artışı rekor düşüşle 2020 yılında binde 5,5’e inmişti.

Nüfus artışındaki keskin düşüşte, Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfusun bir önceki yıla göre 197 bin 770 kişi azalarak 1 milyon 333 bin 410 kişiye inmesi etkili olmuştu.

Doğan bebek sayısındaki 92 bin 509’luk azalmanın etkisi olduğu görülüyor. Önümüzdeki aylarda açıklanacak göç ve ölüm istatistikleriyle olay daha net olarak anlaşılacak.

TÜİK verilerine göre temel doğurganlık göstergeleri, 2001-2019

TÜİK, Doğum İstatistikleri, 2019

Kaynak: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü

(r): Doğum verileri güncel idari kayıtlarla revize edilmiştir.

(x): Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 2020 verisi.

Tanımlar:

Kaba doğum hızı: Belli bir yıl içinde her bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısıdır.

Toplam doğurganlık hızı: Bir kadının, doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda yaşayacağı ve belirli yaşa özel doğurganlık hızını takip edeceği varsayımı altında doğurabileceği ortalama canlı doğan çocuk sayısıdır.

Adölesan doğurganlık hızı: 15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısıdır.