Ukrayna'da barışı getirmekte başarı sağlayamayan, Putin'i ikna çabaları fiyaskoya dönüşen Trump, bazı NATO üyelerini de sorumlu tuttu. (Foto: Whitehouse / Flickr)

Trump'tan NATO'ya Rusya resti

Ukrayna'da barışı getirmekte başarı sağlayamayan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i ikna çabaları fiyaskoya dönüşen ABD Başkanı Donald Trump, sosyal ağında yayımladığı bir mektupta, Ukrayna savaşının devam etmesinde bazı NATO üyelerinin de sorumluluğu bulunduğuna işaret etti.

Trump, mektubuna, Avrupalı müttefiklerinin Rusya'ya karşı ılımlı tavır sergilemek yerine daha sert yaptırımlar uygulaması için kendisine yaptıkları çağrılara yanıt niteliğinde ifadelerle başlıyor.

DW’nin aktardığına göre, Trump, "Ben Rusya'ya karşı daha büyük yaptırımlar uygulamaya hazırım" diyor, ancak bunun için önce NATO müttefiklerinin adım atması gerektiğine işaret ediyor.

Trump, Rusya'ya uygulanacak daha ağır yaptırımlar için tüm NATO ülkelerinin de bu yaptırımlar konusunda uzlaşmalarını, bunları uygulamaya başlamalarını ve aynı zamanda "tüm NATO üyelerinin Rusya'dan petrol satın almaya son vermesini" de şart koşuyor.

Bazı NATO üyelerinin Rusya'dan petrol satın almaya devam etmesinin "şoke edici" olarak nitelendiren Trump, bunun, ittifakın Rusya karşısındaki müzakere pozisyonunu ve pazarlık gücünü ciddi boyutta zayıflattığını belirtiyor.

Hemen ardından kendisinin yaptırımlar konusunda adım atmaya hazır olduğunu söyleyen Trump, "Hazır olduğunuzda ben de hazırım. Sadece ne zaman olacağını söyleyin" diyerek, topu Avrupalı müttefiklerine atıyor.

Çin'e vergi uygulamak

Trump, NATO'nun ayrıca ittifak olarak, Çin'e yüzde 50 ila yüzde 100'e ulaşan oranda gümrük vergisi uygulamasının da "ölümcül ve gülünç savaşı sona erdirmeye büyük katkıda bulunacağın” belirtiyor. 

Çin'in, Rusya üzerinde güçlü bir kontrolü, hatta hakimiyeti olduğunu savunan Trump, uygulanacak gümrük vergilerinin bu hakimiyeti kıracağını kaydediyor.

Başkan Trump, kamuoyuna açıkladığı bu mektubunda savaşın sona ermemesinin faturasının, bu şartları yerine getirmeyenlere keseceğini ima ettiği şu ifadelerle tamamlıyor:

"Bu Trump'ın savaşı değil, bu (eski ABD Başkanı Joe) Biden ve (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenski'nin savaşı. Ben sadece sona erdirilmesine destek vermek için buradayım. NATO benim dediğim gibi yaparsa savaş hızlıca sona erer ve hayatlar kurtarılır. Eğer yapmayacaksanız, o zaman hem benim zamanımı ve ABD'nin zamanını, enerjisini ve parasını boşa harcıyorsunuz!"

Scott Bessent'den "ortak çaba" çağrısı

Bu arada, ABD Hazine Bakanı Scott Bessent de, sosyal medya paylaşımını alıntıladığı Trump'a "sergilediği cesur liderlik" için teşekkür ederek, "Ancak, Putin'in savaş makinesini finanse eden gelirleri kaynağında kesen ortak bir çaba ile bu anlamsız ölümleri sona erdirmek için yeterli ekonomik baskı uygulayabiliriz" dedi.

Trump'ın, Rusya'dan petrol alarak NATO'nun müzakere pozisyonunu ve pazarlık gücünü zayıflatmakla suçladığı ülkeler arasında Türkiye de yer alıyor.

NATO üyesi Türkiye, 2023 yılından bu yana Rusya'dan en çok petrol ithal eden ülkelerin başında geliyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu ayın başında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Çin'in ev sahipliğinde düzenlenen Şanhay İşbirliği Zirvesi sırasında bir araya gelmiş, enerji alanındaki Türk-Rus işbirliğini "stratejik" olarak nitelendirmişti. 

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezinin (CREA) analizine göre, ağustos ayında Rusya'dan alımlarda, ham petrolden kömüre, doğalgazdan LNG'ye neredeyse her fosil yakıt başlığında Türkiye hep ilk sıralarda yer alıyor.

AB de Rusya'dan petrol alıyor

Trump'ın artık satın alınmasına son verilmesini şart koştuğu ham Rus petrolünü Çin ve Hindistan'dan sonra en çok Türkiye satın alıyor. Rusya'dan en çok işlenmiş petrol ürünleri satın alan ülkeler sıralamasında ise Türkiye birinci konumda.

Türkiye, Rus kömürünü en çok satın alan ülkeler sıralamasında da Çin ve Hindistan'dan sonra üçüncü sırada, doğalgazda da AB ve Çin'den sonra üçüncü sırada yer alıyor.

Sadece Türkiye değil, Avrupa Birliği de Rusya'dan ham petrol olmaya devam ediyor. Hem AB hem de NATO üyesi konumundaki Macaristan ve Slovakya bu ülkeler arasında. Ağustos ayında Rusya'dan en çok sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve boru hatlarından taşınan doğalgaz satın alan da yine AB oldu.

Trump'ın son mektubundaki restinin, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban'a bir uyarı mesajı olup olmadığı bilinmiyor.

Tehditlerin gerçekten yeni gümrük vergilerine veya Rus petrol alımlarının yasaklanmasına yol açıp açmayacağı, Türkiye'nin buna nasıl tepki vereceği, yaptırımlar söz konusu olursa Türkiye'ye istisna tanınıp tanınmayacağı konusunda da belirsizlik var.