Putin'den Bennett'e "Kiliseyi bir an önce devredin" mektubu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsrail'den Kudüs'teki Alexander Nevsky Kilisesi'nin bir an önce kendilerine devredilmesini istedi.
Ynet'in haberine göre, Putin, İsrail Başbakanı Naftali Bennett'e yazdığı mektupta, Benjamin Netanyahu'nun sözünün yerine getirilmesi ve tartışmalı kilise mülkünün kontrolünü devretmeye çağıran bir mektup gönderdi.
Moskova yıllardır Alexander Nevsky Kilisesi'nin yönetimi konusunu güvence altına almak istiyor. Ancak yakın tarihli bir mahkeme kararı, bunun önünü kapatan bir karar verdi. Bu kapsamda kilisenin kontrolünün devredilmesinin yolunu açacak karar iptal edildi.
İlişkilerin gerildiği bir ortamda gelen mektup
Rusya ve İsrail arasındaki ilişkiler son günlerde gerilmiş durumda.
Ukrayna'da "sivillerin katledildiği" iddiasıyla ilgili İsrail yönetiminin açıklamaları Rusya'da rahatsızlık yarattı. Dün, İsrail Büyükelçisi Alexander Ben Zvi, Dışişleri Bakanı Yair Lapid tarafından yapılan açıklamaları netleştirmek için Moskova'da Dışişleri Bakanlığı'ndan bir çağrı aldı.
Rusya bakanlığından yapılan açıklamada, "Ukrayna'daki durumdan yararlanmak için uluslararası toplumun dikkatini çözülmemiş en eski ihtilaflardan biri olan Filistin-İsrail ihtilafından uzaklaştırmak için kötü bir şekilde kamufle edilmiş bir girişim" denildi.
Netenyahu'nun verdiği söz
Kutsal Üçlü Katedrali olarak da bilinen Alexander Nevsky Kilisesi, Hristiyan Mahallesi'nin kalbinde yer alan, Kudüs'teki Rus Ortodoks Kilisesi'nin önemli bir varlığı.
Kilisenin yönetiminin devri konusu ilk olarak 2019'da Naama Issachar'ın Rus topraklarında esrar bulundurması nedeniyle Moskova'da hapsedilmesinden sonra manşetlere çıktı. Haberlere göre, eski Başbakan Benjamin Netanyahu, genç İsrailliyi serbest bırakılması karşılığında iPutin'e Alexander Nevsky Kilisesi'ni vaat etti.
Netanyahu, 2020'de, kilise üzerindeki mülkiyet anlaşmazlığının "kutsal siteler" kategorisine girdiğine ve bu nedenle bir mahkemede çözülemeyeceğine karar verdi. Kısa bir süre sonra İsrail Tapu Komiseri gerçekten de Rus hükümetini Alexander Nevsky Kilisesi'nin sahibi olarak kaydettirdi.
Ancak, Bennett döneminde, karar, nihai tanımayı beklemeye alan Yüksek Mahkemeye geri verildi. Sahipliği belirlemek için 2021'de bir komite kurulmuştu ve hiç toplanamadı. Rusya bu konunun bir an önce çözümlenmesini istiyor.
Kudüs Bölge Mahkemesi, geçen yıla kadar mülkün sahibi olan Ortodoks Filistin Kutsal Topraklar Cemiyeti'nin dilekçesinin ardından tapu kararını iptal etti.
Ukrayna savaşının etkisi
Putin'in Bennett'e gönderdiği mektup, Rusya'nın eski başbakanı ve Rusya'nın Ortadoğu'daki varlıklarından sorumlu derneğin başkanı Sergei Stepashin tarafından kamuoyuna açıklandı. Stepashin, Tel Aviv'i ziyareti sırasında İsrail'i Ukrayna'daki savaş nedeniyle Alexander Nevsky Kilisesi anlaşmazlığını durdurmakla eleştirdi.
Rus yetkili, "Şimdi yerleşkenin iadesi için savaşıyoruz ve bu çok zor. Çözüme çok yaklaşmıştık. Beş yıl çalıştık, tüm tarihi belgeleri bulduk, ancak Ukrayna ile durum gerçekleşti. Şimdi İsrail sık sık yaptığı gibi davranıyor. İsrail makamlarının vardığı nokta karar vermemeye karar vermek oldu" dedi.
Rus analist Alex Tenzer, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi nedeniyle birçok Batılı ülke tarafından yaptırım uygulandığı bir zamanda İsrail'in mülkü teslim etmekten çekindiğini söyledi. Tanzer, Ukrayna'daki savaşın ve Batı'nın yaptırımlarının Alexander Nevsky Kilisesi üzerindeki anlaşmazlığı küçük çaplı bir yerel ihtilaftan uluslararası bir ihtilafa çevirdiğini iddia ediyor.
Osmanlı belgesi ile çözüm
1859'da Çar II. Alexander, "Alexander's Court" olarak da bilinen Alexander Nevsky Kilisesi olarak da bilinen inşa edildiği araziyi satın almış. Bölge 1890 yılından 1917 Rus Devrimi'ne kadar bölge Rus İmparatorluk hükümetinin kontrolü altındaydı.
Kilisenin yapıldığı tarihte bölgenin hakimi olan Osmanlı İmparatorluğu yönetimi, Rusya'dan gelen talep üzerine, kilise yerleşkesinin Rusya'ya ait olduğunu gösteren bir belge düzenlenmiş. Bu belgede, kilise bölgesinin fiili mülkiyetini gösteren bu belgenin o tarihteki Rus imparatorluğuna olduğu ifade ediliyor.
Moskova yönetimi, 2017'de yılında İsrail'den Osmanlı yönetiminin bu belgesinin tanımasını istedi.
