Bilim insanları dünyayı saran salgını sona erdirmek için birçok Covid-19 aşısı geliştirdi, yenileri de yolda. Bu aşılar arasında Pfizer Biontech, Moderna gibi yeni teknolojili aşılar ile Johnson & Johnson, AstraZeneca gibi firmaların ürettiği aşılar ve Rusların Sputnik 5’i ile Çinlilerin Sinovac ve Sinopharm’ı öne çıkıyor.

Çin’de 2019 yılı Aralık ayının son günlerinde patlak veren ve tüm dünyayı saran koronavirüse karşı zamanla yarışan bilim insanları,  etkili olduğu saptanan birçok Covid-19 aşısı geliştirerek pandeminin bitmesi için mücadele ediyor. 

Daha çok gelişmiş ve zengin ülkelerin kullanımında olmasıyla eleştirilen bu aşılar arasında Pfizer Biontech, Moderna gibi yeni teknoloji aşılar ile Johnson & Johnson, AstraZeneca gibi firmaların ürettiği aşılar ve Rusların Sputnik 5’i ile Çinlilerin Sinovac ve Sinopharm firmalarının aşıları öne çıkıyor.

Pfizer-BioNTech ve Moderna aşıları yeni MRNA (mesajcı RNA) tekniğini kullanmasıyla dikkatleri topladı. Tüm dünyada şu anda en güçlü olarak öne çıkan ve etkinlik oranı yüzde 95’in üzerinde olarak açıklanan Pfizer-BioNTech’in aşısı, eksi 20 ila eksi 70 arasında saklanması gerektiği için özel saklama koşullarına ihtiyaç duyuyor.

 Pfizer-BioNTech’in aşısı 31 Aralık 2020’de Dünya Sağlık Örgütünden (DSÖ) kabul alarak, salgına karşı onaylanan ilk aşı oldu. Avrupa ve ABD’de acil durum kullanımı kararı verilen Moderna’nın aşısının DSÖ onayının ise yakında sonuçlanması bekleniyor. 

Johnson & Johnson firması tarafından geliştirilen ve uygulanması, saklanması kolay olan aşı ise diğer aşılar arasında tek doz kullanımının yeterli olmasıyla öne çıkıyor. 3 aya kadar 2 ila 8 derece arasında saklanabilen bu aşı, 12 Mart’ta DSÖ’den onay aldı. 

DSÖ’nün değerlendirmesi bekleniyor

Bir diğer Covid-19 aşısı AstraZeneca ile Oxford Üniversitesi işbirliğiyle geliştirilen aşı ancak bu aşı son dönem pıhtıya neden olduğu iddiasıyla gündemde. 15 Şubat’ta DSÖ’den onay alan aşı için Avrupa İlaç Ajansı ve Avrupa İlaç Dairesi güvenli olduğunu duyursa da, emboli tartışmalarının ardından bazı ülkeler uygulanmasına yaş sınırı getirdi.  

Türkiye

Türkiye’de yaygın kullanımı olan Çin ilaç şirketi Sinovac'ın geliştiricisi olduğu CoronaVac aşısı ise geleneksel yöntemle üretilen inaktif bir aşı ve 2 ila 8 derecede 3 yıla kadar saklanabiliyor. Sinovac’ın Türkiye’de yapılan faz 3 çalışmasında yüzde 90’ın üstünde etkililik gösterdiği belirtilmişti.  Hacettepe Üniversites'nin geçen ay başında açıkladığı faz 3 sonuçlarına göreyse CoronaVac aşısının etkililiği yüzde 83,5 iken, hastaneye yatışı engelleme oranının ise yüzde 100 olduğu bildirilmişti.