Çin'e karşı büyük ittifak: İngiltere, ABD ve Avustralya, ''AUKUS''u kurdu
İngiltere, ABD ve Avustralya, artan askeri varlığı nedeniyle Çin'i kontrol altında tutmak için tarihi bir güvenlik anlaşması duyurdular ve savunma ittifakı ''AUKUS''u (AU-UK-US) kurduklarını açıkladılar.
Aukus kapsamındaki ilk girişim, Avustralya Kraliyet Donanması için nükleer enerjili denizaltıları güvence altına almak için üç müttefikin birlikte çalışması olacak, bu da Batı'nın Pasifik'teki güvenlik yeteneklerini artıracak bir hareket olacak.
Bu kapsamda Avustralya, ABD tarafından sağlanan teknolojiyi kullanarak ilk kez nükleer enerjili denizaltılar inşa edecek. Aukus olarak anılacak olan ve Çin'in Hint-Pasifik'teki artan gücünü kontrol etmeyi öngören anlaşma, yapay zeka, siber ve kuantum teknolojilerini de kapsayacak.
Uzmanlar, bunun yıllar sonra ülkeler arasındaki en büyük savunma ortaklığı olduğunu ifade ediyor.
ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Avustralyalı mevkidaşı Scott Morrison ortak bir sanal basın brifinginde, yeni ortaklığın bölgede "güvenlik ve refahı teşvik etmeyi" hedeflediğini söyledi. Biden, ittifakın "Hint-Pasifik'te güvenlik ve istikrarı korumak için el ele çalışacağını" kaydetti.
Avustralya'dan konuşan Bay Morrison, ''dünyanın, özellikle bizim bölgemiz olan Hint-Pasifik'te daha karmaşık hale geldi'' dedi ve jeopolitik bölgenin geleceğinin "tüm geleceğimizi etkileyeceğini" belirtti.
''Aşağıdaki adam''
Bu arada sanal brifing sırasında garip bir olay yaşandı. ABD Başkanı Biden, Morrison'ın adını unutmuş gibi göründü ve ondan "aşağıdaki adam" olarak bahsetti. Konuşmasında katkılarından dolayı ''Boris'' ve ''Aşağıdaki Adama'' teşekkür eden Biden, ''uluslarımızın her birinin ve aslında dünyanın geleceği, önümüzdeki on yıllarda özgür ve açık bir Hint-Pasifik'in sürmesine ve gelişmesine bağlı'' dedi.
İngiltere Başbakanı Johnson da anlaşmayı ''dönüm noktası bir savunma ve güvenlik ortaklığı'' olarak niteledi ve "Hint-Pasifik'teki ortak çıkarlarımızı koruyacağını ve savunacağını" söyledi.
Anlaşma, Avustralya'nın 2016 yılında 12 denizaltı inşa etmek için Fransa ile imzaladığı 50 milyar Avustralya doları değerindeki anlaşmayı iptal ettiği anlamına geliyor.
Fransa: ''Sırtımızdan bıçaklandık''
Fransa'nın Canberra'daki büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, Avustralya'nın Fransa ile Geleceğin Denizaltı programını durdurma kararını Paris'in dikkate aldığı belirtilerek, ''Bu karar, siyasi güven ilişkisine ve Avustralya'da çok üst düzey bir savunma sanayi ve teknolojik üssünün geliştirilmesine dayanan Fransa ve Avustralya arasında hüküm süren işbirliğinin lafzına ve ruhuna aykırıdır" denildi.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, sert ifadelerle Fransız radyosuna yaptığı açıklamada, ittifakı "sırtından bıçaklama'' olarak nitelendirdi ve ''Bugün çok kızgınım ve kırgınım. Bu müttefiklerin birbirine yaptığı bir şey değil. Avustralya ile bir güven ilişkisi kurduk ve bu güven kırıldı" dedi.
Çin: ''Bölge barışına zarar verdi''
Çin'in Washington büyükelçiliği ise ülkeleri ''Soğuk Savaş zihniyeti ve ideolojik önyargı'' ile suçlayarak tepki gösterdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, yaptığı açıklamada, üç ülkenin de ittifakın duyurusunda Çin'den bahsetmemesine rağmen, ülkelerin doğrudan başka bir ülkeyi hedef alan ortaklıklar kurmaması gerektiğini belirtti. Sözcü, ortaklığın "bölgesel barış ve istikrara ciddi şekilde zarar verdiğini , silahlanma yarışını yoğunlaştırdığını ve uluslararası nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarına zarar verdiğini" belirtti.
Sözcü, Çin'in durumun gelişimini yakından izleyeceğini kaydetti.
