“Erdoğan’ın Suriye ile görüşmemesi Türkiye’nin aleyhine”

ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Prof Dr. Hüseyin Bağcı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye yönetimiyle görüşmeme kararının Türkiye’ye zarar verdiğini ve Soçi’de Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmesinden de böyle bir gelişme olabileceğine ilişkin bir sonuç çıkmadığını söyledi. 

Ajans Bizim’e Soçi görüşmesini değerlendiren Prof Dr Bağcı, görüşmeye ilişkin açıklamaların yeterli olmadığını İdlib’te anlaşmalara uyulacağı, savunma ve askeri işbirliği konularında ise resmi belgelerde neler olduğunun bilinmediğini ifade etti. 

Prof Dr Bağcı, Türkiye’nin Suriye yönetimiyle görüşmeme kararı ile ilgili olarak, “Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmeme hakkını kullanıyor. Türkiye’nin aleyhine sonuçlanıyor. Suriye yönetimiyle bu sorunu çözmesi lazım. Birileriyle ya görüşmek isterseniz ya görüşmek istemezsiniz, bedeli neyse öderim dersiniz. Ama devlet yönetiminde böyle bir şey olmaması lazım. Devlet yönetiminde kişisel antipatiler olmamalı.”dedi.

Mültecilerin gönderilmesi

Prof Dr Bağcı, Türkiye’deki mültecilerin gönderilebilmesi için onların hukuksal, siyasi, ekonomik güvencelerinin alınması ve Türkiye’nin bir garantör statüsü alması gerektiğini söyledi. Prof Dr Bağcı, “ Ama Suriyelilere Türk vatandaşlığı verildiği müddetçe Suriye yönetimi müzakere etmez.  Çünkü o durumda Suriyeli yok Türk vatandaşı var, onun sorunu değil ki... O nedenle bu vatandaşlık politikası yanlıştır. Durdurulması gerekir. Suriye’deki sorunların çözülmesi için muhatap Suriye olmalı. Türkiye’nin Suriye ile görüşmesi iyi olur. Görüşmediği müddetçe zarar yazıyor Türkiye’ye.” dedi. 

Prof Dr Bağcı’nın Ajans Bizim’in sorularına verdiği cevaplar şöyle:

-Rusya’dan Türkiye’nin Suriye ile görüşmesi yönünde girişim olacağı olduğu belirtiliyordu. Bu görüşmede böyle bir sonuç çıktı mı sizce?

-Çıkmamış gözüküyor yani Türkiye halen görüşmeme politikası takip ediyor. Cumhurbaşkanı konuşma hakkını kullanıp Suriye yönetimiyle bir Ürdün sınırları açtı. 3 Ekim’den itibaren Amman Şam arasında uçak uçuşu başlıyor.  Eğer katil Esed ise o zaman Ürdün katil Esed’i tanıdı. Arap Birliği katil Esed’i tanıdı. Neye göre katil, kime göre katil? 

-Türkiye neden görüşmüyor sizce?

-Bilemiyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmeme hakkını kullanıyor. Türkiye’nin aleyhine sonuçlanıyor. Suriye yönetimiyle bu sorunu çözmesi lazım. Birileriyle ya görüşmek isterseniz ya görüşmek istemezsiniz, bedeli neyse öderim dersiniz. Ama devlet yönetiminde böyle bir şey olmaması lazım. Devlet yönetiminde kişisel antipatiler olmamalı. Önceden ne güzel görüşüyorlardı. Önceden görüşmemiş olsak neyse. 

-Türkiye’nin çıkarına olan birtakım gelişmeler nedeniyle görüşülmüyor olabilir mi?

-Bana göre değil.

-İdlib konusunda nasıl bir gelişme bekliyorsunuz?

-Bilmiyorum ne konuştuklarını. Muhakkak oraya bir güç uygulayacaklar. Rusya’nın saldırıları devam edecek.  Terör gruplarının dinci grupların oradan çıkarılması gerekiyor, çünkü bu coğrafyayı Suriye merkezi hükümetinin kontrol etmesi gerekiyor. Rusya da yardımcı oluyor. Ruslar söylemezler hareket ederler.  Önümüzdeki günlerde Türk askerlerine yönelik olursa Türkiye bunu hesaplamalı. 

-Türkiye’nin terör gruplarını çıkarabilecek gücü var mı?

- Türkiye gücü olsa çıkarırdı herhalde. Terör örgütleri Türkiye’ye güveniyor ki, kafalarına göre hareket ediyorlar.  Türkiye, bir tek Suriye Milli Ordusu üzerinde çok etkili. Onları eğit donat yaptık Türkiye olarak ama sonuçta geri tepti. Şu anda müzakerelerde geri tepen bir olay oldu. 

-Pravda’daki haberde, “Türkiye, Suriye’nin bir parçasını işgal mi etmek istiyor. ”  İfadeleriyle Putin ve Esad’ın oyununu beklemek gerektiği belirtiliyor. Bu bir tehdit mi yoksa başka türlü mü yorumlamak gerekir?

- Artık orada de facto bir durum var. Türkiye’nin oradan çekilmesi için ABD’nin de oradan çekilmesi gerekiyor. Güvenliğin sağlanması gerekiyor. Türkiye’den gönderilecek mültecilerin hukuksal, siyasi, ekonomik güvencelerinin alınması lazım.  Türkiye, Suriye ile konuşacak ki bir garantör statüsünü alsın. Oradaki insanların hakkını kurama hakkını alsın. Suriyelilere Türk vatandaşlığı verildiği müddetçe Suriye yönetimi müzakere etmez.  Çünkü o durumda Suriyeli yok Türk vatandaşı var, onun sorunu değil ki... O nedenle bu vatandaşlık politikası yanlıştır. Durdurulması gerekir. Suriye’deki sorunların çözülmesi için muhatap Suriye olmalı. Türkiye’nin Suriye ile görüşmesi iyi olur. Görüşmediği müddetçe zarar yazıyor Türkiye’ye.