Millet İttifakı liderleri yol haritasını seçim öncesinde açıklayacak.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, güçlendirilmiş parlamenter sistem ortak ilke ve takviminin, genel başkanlar tarafından açıklanacağını belirtti.
Erkek, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminden, güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş için belirledikleri ilkeler ve yol haritasının seçim öncesinde Millet İttifakı genel başkanları tarafından açıklayacağını söyledi.
Ajans Bizim’e anayasa değişikliği konusundaki çalışmalarıyla ilgili bilgi veren Erkek, CHP’nin güçlendirilmiş parlamenter sistemle ilgili hazırladıkları raporun, Parti Meclisi’nin önümüzdeki günlerde yapacağı toplantısında görüşüleceğini bildirdi. Erkek, bu toplantıdan sonra ilkeleri de raporu da açıklayabileceklerini ifade etti.
Erkek, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde Meclisin çok zayıfladığını, “itibarsız ve işlevsiz” hale getirildiğini belirterek, muhalefet partilerinin tümünün güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçilmesi gerektiği ve yargı bağımsızlığının sağlanması görüşünde olmasının çok önemli olduğunu söyledi.
Anayasa değişikliği takvimi
Erkek, şu bilgiyi verdi:
“Ne kadar sürede bu değişikliklerin olabileceğini seçim zamanında kamuoyuna açıklayacağız, şu anda takvim vermek mümkün değil. Millet ittifakı bir araya gelir, temel ilkeler belirlenir bir takvim kamuoyuyla paylaşılır. Diğer partilerle zaten bir araya gelip çalışıyoruz düzenli olarak. Yol haritası genel başkanlar tarafından, seçim sürecinde cumhurbaşkanı adayıyla birlikte, temel ilkelerle birlikte açıklanır.”
Erkek, hazırladıklarının anayasa değil, hükümet sistemi olduğunu söyledi. Erkek, “Yeni anayasa yapmak zaten toplumsal uzlaşmayla olur. Bir siyasi partinin mutfağında anayasa hazırlanmaz. Siyasi partiler, üniversiteler, meslek odaları, sivil toplum örgütlerinin katılımıyla insan odaklı sivil bir anayasa hazırlanır. Bu hükümet sistemi yani güçlendirilmiş parlamenter sistemi ve bağımsız, tarafsız yargının inşasını öngörüyoruz. Bu da tabii seçimden sonra anayasa değişikliği ile mümkün. Yeni anayasa ilk seçimden sonra yeni cumhurbaşkanı ve yeni oluşacak Mecliste toplumsal uzlaşmayla olur” dedi.
“Türkiye bu sistemle devam edemez”
Erkek, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine güvenin tamamen azaldığını söyledi. Erkek, şu değerlendirmeyi yaptı:
“İlk seçimden sonra toplumun da kamuoyunun da iradesiyle anayasa değişikliğinin gerçekleşeceğini düşünüyorum. Bu sistemle Türkiye devam edemez. Kuvvetler ayrılığını ortadan kaldıran, tamamen keyfiliği, hukuksuzluğu getiren bir sistemle Türkiye neden devam etsin? Güçlü Meclis, güçlü milletvekilliği, denetlenebilir yürütme, Meclisten çıkan ve Meclise karşı sorumlu hükümet olmalı. Partiler üstü tarafsız bir cumhurbaşkanı, devletin sigortası olarak bulunmalı.
Bir parti genel başkanı, devleti ve milleti temsil edebilir mi? Cumhurbaşkanın tarafsız olması, anayasal organların uyum içinde çalışması için de önemli. Siyasi sorumluluk başbakanda, bakanlarda olacak. Türkiye’nin bu sistemde kişi başına düşen milli geliri eriyor. Devletin temeli olan adaletin durum ortada. Bu sistem doğru bir sistem değil. Zaten cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi diye bir sistem literatürde yok, dünyada da yok. Bunun literatürdeki adı 'tek adam sistemi', anayasa hukukçuları buna 'monokrasi' diyor.
Neden güçlendirilmiş parlamenter sistem diyoruz? Meclisten çıkan hükümet, Meclise karşı sorumlu hükümet, denetlenebilir yürütme. Bunlar çok çok önemlidir demokrasiler. Bunları kaybettiğimiz için zaten sorunlarımız ağırlaşıyor, ekonomide, eğitimde, adalette...”