Akbelen: Üç köyle ilgili kamulaştırma kararı geri çekildi
Muğla'nın Milas ilçesinin İkizköy bölgesindeki maden sahasının genişleme sahasında bulunan üç köydeki 190 parselin kamulaştırılmasına ilişkin karar iki gün sonra geri çekildi.
Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı'nda, "11/3/2024 tarihli ve 8247 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın yürürlükten kaldırılmasına 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 27'inci maddesi gereğince karar verilmiştir" deniliyor.
12 Mart 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararında kamuoyunda "Akbelen direnişi" olarak bilinen eylemlere konu olan sahanın genişletilmesine yönelik kamulaştırma öngörülüyordu.
Yürürlükten kaldırılan 8247 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile "Muğla ili Milas ilçesi S:86541 numaralı IV. grup maden (linyit) işletme ruhsatlı sahada, ruhsata konu maden üretimine devam edilebilmesi için ihtiyaç duyulan" taşınmazların Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından acele kamulaştırılması öngörülüyordu.
Kararın yürürlükten kaldırılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı'nda buna ilişkin herhangi bir gerekçeye yer verilmedi. 
İlgili yasa maddesi
Kamulaştırma kararı ve bunun geri çekilmesine ilişkin kararlara dayanak olarak 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 27. maddesi gösterildi. "Acele kamulaştırma" başlıklı 27. maddede şu hüküm yer alıyor:
"3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Cumhurbaşkanınca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın 10'uncu madde esasları dairesinde ve 15'inci madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına 10'uncu maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir."
Mahkemece verilen taşınmaz mala el koyma kararı tapu müdürlüğüne bildirilir. Taşınmaz malın başkasına devir, ferağ veya temlikinin yapılamayacağı hükmü tapu kütüğüne şerh edilir. El koyma kararından sonra taşınmaz mal 20'nci madde uyarınca boşaltılır.
Bu Kanunun 3'üncü maddesinin 2'nci fıkrasında belirtilen hallerde yapılacak kamulaştırmalarda yatırılacak miktar, ödenecek ilk taksit bedelidir."
Toplam 190 parsel
Kamulaştırılmasına karar verilen alanlar İkizköy maden sahasının bitişiğinde bazı bölümler Akbelen Ormanları bölgesinde yer alıyordu.
Kamulaştırma kararı kapsamında İkizköy'de 122, Çamköy'de 64 ve Karacahisar'da 4 parsel bulunuyordu.
2019'dan bu yana gündemde
İkizköy halkı, Yeniköy-Kemerköy termik santrallerine yakıt sağlayan linyit madeni sahasının genişletilmesinin Akbelen Ormanı’nı yok edeceği gerekçesiyle çalışmalara karşı çıkıyor.
Milas-Ören karayolu üzerindeki İkizköy, Işıkdere, Karadam, Ova ve Akbelen mevkilerinden oluşuyor. Tarım ve hayvancılıkla uğraşan halkı, orta yaş ve üzerinde. Gençler iş olanakları nedeniyle şehre göçmüş veya üniversitede okuyor. Erkeklerin büyük bölümü köy dışında, madende, Işıkdere’deki arkeolojik kazıda çalışıyor.
Köyü ayakta tutan ve "Akbelen direnişi" olarak anılan eylemlere öncülük edenler ise yöredeki kadınlar. Muğla Çevre Platformu üyeleri de eylemlere destek veriyor.
Akbelen eylemlerini Türkiye gündemine taşıyan, köyden ve direnişin önderlerinden Nejla Işık’ın gözyaşları içinde feryat ettiği ve herkesi yardıma çağırdığı kısa videonun sosyal medyada yayılması oldu. İkizköy sakinleri, Ağustos 2021'de ağaçların kesilmemesi için nöbet tutmaya başladılar.
Yapılan eylemler, yargı süreçleri, güvenlik güçlerinin müdahalesi, siyasilerin bölgeye yaptıkları ziyaretlerle "Akbelen direnişi" uzun süre ülke gündeminde kaldı.
Yeniköy-Kemerköy Termik Santrali
Yeniköy Kemerköy, yüzde 50 IC İÇTAŞ Enerji – yüzde 50 LİMAK Enerji ortaklığı tarafından 23 Aralık 2014 tarihinden itibaren işletiliyor.
Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri ile Linyit Maden İşletmesi’nin 18 Nisan 2014 tarihinde özelleştirme ihalesi gerçekleştirilmiş santral ile linyit madeni IC İÇTAŞ-LİMAK ortaklığına geçti.
Şirketin internet sitesinde santrale ilişkin şu bilgilere yer veriliyor:
"Yeniköy Termik santralinde iki ünitesi ile 420 MW ve Kemerköy Termik santralinde de üç ünitesi ile 630 MW olmak üzere toplamda 1050 MW kurulu gücü ile Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 2 ‘ini karşılayan Yeniköy-Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. Ege Bölgesi’nde yer alan önemli bir ekonomik faktördür. Teknik ve çevre standartlarına uygun olarak işletilmekte olan santralin yanı sıra kömür sağlayan, kömür madenlerinin tek bünyede birleşmesinden oluşmuş Yeniköy Linyit Maden İşletmesi bulunmaktadır."
