İsviçre’nin Cenevre kentinde dün açılan gayri resmî Kıbrıs konferansının ikinci gün çalışmaları başladı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, konferansın bütün katılımcıları ile bir araya geldi. Guterres başkanlığındaki toplantıya Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ve Britanya Dışişleri Bakanı Dominic Raab katıldı. Toplantılar basına kapalı yapılıyor.

Öte yandan, dün zirvenin açılış toplantısında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir araya gelen Cumhurbaşkanı Tatar'ın, BM Genel Sekreterine KKTC tezlerini anlattığı ve masaya iki devletli çözüm formülünü koyduğu bildirildi.

KKTC basınının görüşmeye yakın kaynaklara dayanarak aktardığı bilgilere göre, Guterres böyle bir çözüm formülünün BM çerçevesinde görüşülmesinin mümkün olmadığını ve kendisinin bu tür bir çözümü görüşemeyeceğini Ersin Tatar’a iletti. Guterres'in, ayrıca bu çözüm modelinin AB tarafından da kabul edilmediğini bildirdiği kaydedildi.

KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Dr. Berna Çelik Doğruyol, dün akşam yaptığı açıklamada, “tarihî bir dönüm noktası niteliğinde olan” görüşmede, Cumhurbaşkanı Tatar'ın yeni bir sayfa açarak, ilk kez, “Kıbrıs Türk tarafının egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü konusundaki pozisyonunu dile getirerek kayda geçirmiş olduğuna” dikkati çekmişti.

Bir 53 yıl daha olmaz

KKTC Başbakanı Ersan Saner, Kıbrıs Türk halkının "ambargoların altında, izolasyonların altında bir 53 yıl daha geçirmesinin mümkün olmadığını" söyledi.

Başbakan Saner, BRT televizyonunda yayınlanan Manşet+ programına Cenevre’den bağlanarak açıklamalarda bulundu.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kıbrıs Türk halkının pozisyonunu açıkça anladığını ifade eden Başbakan Saner, “Kıbrıs Türk halkının ambargoların altında, izolasyonların altında bir 53 yıl daha geçirmesini kimse beklemesin. Bu mümkün değildir” dedi.

Cenevre’de bugün çok yoğun bir trafik yaşanacağına işaret eden Başbakan Saner, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’la sürekli temas halinde olduğunu belirtti ve “Bugün en yoğun gün olacak. Birçok olay masada şekillenecek ve nasıl bir yol haritası belirleneceği ortaya çıkacak” dedi.

Cenevre'de geri adım yok

KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Cenevre’de başlayan Kıbrıs görüşmeleriyle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “görüşlerinden geri adım atmayacağını” söyledi.

Ersin Tatar, Cenevre’de başlayan gayri resmî zemin yoklamaları toplantıları bağlamında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir araya geldi.

Tatar, görüşmeden sonra Bayrak Radyo ve Televizyonu BRT’ye kısa bir açıklama yaparak, görüşmenin “yararlı olduğunu” ve Türk tarafının “görüşlerinden geri adım atmayacağını” belirtti.

Tatar, Guterres’in, "gelinen durumu ve Türk tarafını çok iyi tartabilecek bir durumda olduğunu” dile getirdi ve “Görüşmede vizyonumuzu ısrarla savunduk” dedi.

Tatar’a görüşmede, Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Özel Temsilcisi Ergün Olgun, Milletvekili ve Müzakere Heyeti Üyesi Oğuzhan Hasipoğlu, İki Taraflı Teknik Komiteler Koordinatörü Güneş Onar ve Uzman Danışman Osman Ertuğ eşlik etti.

Beklentiler düşük

Kıbrıs sorununun çözümü için İsviçre'nin Cenevre kentinde Türkiye, KKTC, Yunanistan, Kıbrıs Rum Kesimi ve İngiltere'nin katılımı ile dünden beri devam eden beşli görüşmelere ilişkin olarak Atina ve Güney Lefkoşa'da beklentiler düşük.

Yunan diplomatik kaynaklar görüşmelere ilişkin yaptıkları açıklamalarda Kıbrıs Rum Kesimi ile birlikte Yunanistan'ın iki bölgeli, iki toplumlu federasyon çözümünde ısrar ettiğini bir kez daha ortaya koydu. BM Güvenlik Konseyi kararları ve Avrupa Müktesebatına uygun bir çözümden yana tavır koyduklarını belirten Yunan diplomatik kaynaklar bu çerçevenin dışında herhangi bir alternatif çözümü kabul etmelerinin mümkün olmadığını da kaydetti.

Türk askeri gücünün adadan ayrılmasını isteyen Atina'nın garantörlük sisteminin ortadan kaldırılması ve Kıbrıs'ın dış müdahale olmaksızın AB içinde karar almasını sağlayacak bir sistemin getirilmesinden yana olduğu da vurgulandı.

Akşam yemeğinde devam edecek görüşmelerin müzakerelerin geleceği açısından önemli olduğu yorumunu yapan Rum basını, Cenevre'de bir uzlaşıya varılmaması halinde ortaya çıkacak senaryolar üzerinde de duruyor. Rum Lider Anastasiadis ise yaptığı açıklamada yeni bir görüşme yapılacak ise bu görüşmenin Haziran ayındaki AB Liderler Zirvesinden önce bir ay gibi kısa bir sürede yapılması gerektiğini savunuyor.

İlk görüşmeler 27 Nisan'daydı 

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bu kapsamda önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile bir araya geldi.

Guterres, Tatar ile görüşmesinin ardından Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis ile de görüştü.  Ardından delegasyon başkanları onuruna bir resepsiyon verdi.

Birleşmiş Milletler öncülüğünde Perşembe gününe kadar sürecek görüşmelere Kıbrıs Türk ve Rum kesimi ile garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere'nin de katılımıyla 5+BM formatında düzenlendi.

Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Dominic Raab, toplantıların başlamasından önce yaptığı açıklamada, Cenevre görüşmelerinin Kıbrıs sorununa adil ve kalıcı bir çözüm getirmeyi amaçlayan müzakereleri yeniden başlatmak için fırsat sunduğunu ve bütün tarafların yaratıcı ve esnek bir yaklaşım benimsemesi umudunu taşıdığını söylemişti.