NATO Devlet ve Hükümet Başkanları zirvesi, bugün Belçika’nın başkenti Brüksel'de başladı.
NATO üyesi 30 ülkenin liderlerinin katıldığı zirvede Afganistan, Ukrayna, Belarus, Rusya ve Çin gibi önemli konular ele alınacak ve 2030 vizyonu konuşulacak.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplantı öncesinden gazetecilere yaptığı açıklamada, “İttifakın çok önemli bir anında bulunuyoruz. 2030 vizyonu ile Atlantik ötesi ilişkilerde yeni bir dönem açmaya hazırlanıyoruz” dedi.
Stoltenberg, ABD'de NATO'ya bağlılığını net şekilde belirten yeni bir liderin olduğu gerçeğini memnuniyetle karşıladığını belirterek, “Son dört yıl, NATO gibi çok uluslu ve çok taraflı organizasyonlara niçin ihtiyaç olduğunu bir kez daha gösterdi” diye konuştu.
Stoltenberg, gazetecilerin Rusya ile ilişkiler konusundaki sorularını şöyle yanıtladı:
“İlişkilerimiz Rusya'nın saldırgan tavırları nedeniyle Soğuk Savaşın bitiminden bu yana en düşük düzeyde bulunuyor. Ancak ikili bir yol izliyoruz çünkü Rusya ile hem iklim krizi hem de silahların denetimi konusunda atılabilecek adımlar ve aşılabilecek önemli mesafeler var. Kolektif savunma kapasitemizi ve bütçemizi arttırıyoruz. Diyaloğa devam edeceğiz. Bu bir zayıflık değil, aksine güç göstergesidir”.
Çin ile ilişkiler konusuna değinen Stoltenberg, “Bu ülke ile iklim krizi ve silahların kontrolü gibi konularda fırsatların mevcut olduğunu” söyledi.
“Çin’in askeri büyümesine ve teknolojisine çok ciddi yatırım yaptığını ve altyapı yatırımları ile Afrika'da ve Avrupa'da varlık oluşturduğunu” kaydeden NATO Genel Sekreteri, “Değerlerimizi paylaşmayan, özgürlüklere, Hong Kong'a ve azınlıklarına baskı uygulayan Çin'in hem içerde hem dışarıda aldığı bu baskılayıcı tutum, bizim de güvenliğimiz için tehlike arz ediyor” dedi.
Stoltenberg, “NATO 2030 ajandasında Çin'in yerini alacağını” kaydetti ve ancak Çin'in “düşman ya da hasım” görülmediğine dikkat çekti.
Afganistan'daki NATO varlığının sona erdirileceğini hatırlatan Stoltenberg, “Afgan kuvvetlerine dışardan eğitim desteği vermeye devam edileceğini” söyledi ve ABD ve Türkiye’nin, Afgan hükümetine “destek ve uluslararası havaalanı” gibi konularda doğrudan temaslarına devam ettiklerini bildirdi.
NATO 2030
Türkiye'nin NATO'ya bilgi vermeden Suriye'nin kuzeyine askeri operasyonlar yapması ve dönemin ABD Başkanı Donald Trump'ın Amerikan askerlerini koordinasyonsuz şekilde Suriye'den çekmesi sonrasında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 2019'da “NATO'nun beyin ölümü gerçekleşmiştir” demişti. Macron’un bu sözleri tartışmalara yol açmıştı.
İttifak, bunun üzerine “NATO 2030” başlığı altında bir hazırlığa girişti ve bu çerçevede daha iyi işleyen bir siyasi koordinasyonun sağlanması öngörüldü.
Hazırlık çerçevesinde NATO Dışişleri Bakanlarının yılda iki yerine üç kez bir araya gelmesi gibi düşünceler de var.
