ABD ve Rusya, UUİ'ye ortak uçuşları başlatma kararı aldı

Ukrayna’ya taarruzu nedeniyle ABD’nin Rusya’yı tecrit etmeye çalıştığı bir dönemde Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Uluslararası Uzay İstasyonunun (UUİ) “operasyon güvenliğini” sağlamak amacıyla Ruslarla UUİ’ye ortak uçuşlara yeniden başlayacağını açıkladı.

Bu arada, Rusya Cumhurbaşkanlığı Rusya Uzay Ajansında yeniden bir düzenlemeye giderken, bedel ödeyen ilk kişi Roscosmos’un patronu Dmitri Rogozin oldu.

NASA ve Roscosmos, dün, UUİ’ye ortak uçuşlar düzenlemek için beklenmedik bir anlaşma imzaladı.

İki uzay kuruluşu, anlaşmanın Rus kozmonotlara Amerikan yapımı uzay araçlarında uçma imkânı verirken, Amerikalı astronotlara da Rus Soyuz uzay araçlarına binme fırsatı sağlayacağını açıkladı.

Roscosmos tarafından yapılan basın açıklamasında, “Anlaşma, hem Rusya’nın hem de ABD’nin çıkarınadır ve UUİ programı çerçevesinde işbirliğinin geliştirilmesini kolaylaştıracaktır” dendi.

Roscosmos’un açıklamasına göre, “Anlaşma, uzayın barışçı amaçlarla keşfedilmesini sağlayacak”.

NASA, yeni anlaşma çerçevesinde ilk birleşik uçuşların eylül ayında yapılacağını duyurdu. Bu kapsamda, Amerikalı astronot Frank Rubio, Rus kozmonotlar Sergey Prokopyev ve Dmitri Petelin ile Rusya’nın Kazakistan’daki uzay merkezi Baykonur’dan UUİ’ye uçacak.

Buna karşılık, Rus kadın kozmonot Anna Kikina da iki Amerikalı ve bir Japon astronot ile Florida’daki Kennedy Uzay Üssünden SpaceX Crew Dragon ile yörüngedeki laboratuvara gidecek.

Rusya ile Batılılar arasında uzay alanında işbirliği tamamen durmuştu. Aynı şekilde, Kuzey kutbunda da işbirliği tamamen sona ermiş ve ABD ve Rusya gibi uzaya yerleşmiş ülkeler ile Çin ve Hindistan gibi yeni ilgi sahibi ülkeler arasında uzay çekişme alanı haline gelmişti.

Dmitri Rogozin

Bu beklenmedik anlaşmanın duyurulması, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Roscosmos Başkanı Dmitri Rogozin’i görevden almasına denk geldi. 

Roscosmos, aynı zamanda, askerî sanayiini de bünyesinde bulunduruyor.

Putin, Rogozin’in yerine 65 yaşındaki eski Başbakan Yardımcısı ve Sanayi Bakanı Yardımcısı Yuri Borisov’u atadı. Borisov, ordudan gelen bir bürokrat.

Beş yıllık görev süresinin ardından Rogozin'in sicili pek parlak değil. Yaşlanan altyapısı ve yaygın yolsuzlukla baltalanan Rus uzay endüstrisi, Dmitri Rogozin'in durduramadığı bir düşüş içinde!

Uzay, Soğuk Savaştan bu yana Rusya'nın gururu olurken, pazar payı düşmeye devam ediyor. 

Rusya, Soyuz fırlatıcıları ile uzay tekelini elinde tutarken, bunu Amerikalı Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX'in fırlatıcıları lehine kaybedince, 2020’de sembolik bir gerilemeye girmişti.

Rogozin, endüstriyel sicilinin ötesinde, özellikle internetteki beyanlarının milliyetçi tonuyla tanınmıştı.

Kremlin, Roscosmos’daki bu değişiklikle ilgili yorumda bulunmadı, ancak Rogozin, Roscosmos’un askerî sanayideki rolü nedeniyle 24 Şubat’ta başlayan Rus taarruzunu takiben yaptırımlara maruz kalmasından sonra çatışmacı bir tavır benimsemişti.

Dmitri Rogozin, Rus devlet aygıtının basın açıklamalarının alışılmış soğukluğundan tamamen kopmaktan çekinmemişti.

Rogozin, Twitter'da Amerikalı milyarder Elon Musk ile ağız dalaşına girmek, Rusya'nın nükleer füze kapasitesini kamuoyu önünde tartışmak ve Batılıların savunma tesislerinin koordinatlarını ve uydu görüntülerini yayınlayarak hedef alınabileceklerini ima etmek de dahil olmak üzere Batı ile çekişmekten geri kalmamıştı.

Dmitri Rogozin, yeni Sarmat füzesinin ABD'ye nükleer bir saldırı başlatma kabiliyetini övmüş ve bu yılın başlarında yapılan başarılı testlerden sonra bu füzelerin sonbaharda faaliyete geçeceğini söylemişti.