Geçtiğimiz birkaç gün içerisinde ABD piyasaları ilginç bir gelişmeye şahit oldu. Bir internet forumu olan Reddit sitesinin r/wallstreetbets başlığında bir araya gelip yatırım fikirlerini, piyasa yorumlarını ve bunlara benzer içerikleri birbirleriyle paylaşan kullanıcılar GameStop isimli firmanın hisselerini alma fikrini tartışmaya başladılar.
GameStop firması, mağazalarında bilgisayar ve konsol oyunları gibi video oyunları satan bir firma zinciri. Zaten dijital oyun satın alımlarına yönelen tüketiciler ile birlikte satışları önemli ölçüde düşen ve düşmekte olan firmanın Covid-19 salgını ile durumu iyice zora girmişti. Zaten halihazırda birçok insan oyunları mağazadan almak yerine internet üzerinden satın alarak indirmeyi tercih ediyordu. Bunun üzerine, küresel bir salgın gelip aylar boyunca mağazalarını kapatmak durumunda kalan firma sadece bu müşterilerden elde ettiği ciroyu kaybetmekle kalmadı, evde karantina dönemlerinde internet üzerinden alışveriş davranışına alışan sadık müşterilerini de uzun süreli olarak kaybetmenin riskiyle karşı karşıyaydı.
Bütün bunların üstüne firmaya yönelik beklentiler firmanın 2023 yılından önce kara geçemeyeceği yönündeydi.
Hisseler uçmaya başladı
Bütün bu gerçeklere rağmen Reddit kullanıcıları GameStop hisselerini almaya kararlıydı. Bazı kullanıcılar temel analizler yapıp sonuçlarını paylaşıyordu. Bazı kullanıcılar birçok fonun bu hissede short pozisyonunda olduğunu ve fiyatlar yükselirse "short squeeze" (Short squeeze, aynı hisse senedinde çok sayıda short pozisyon kapanmaya başladığında meydana gelen fiyat artışına verilen isim) yaşanacağını öngörüyordu.
Kimi kullanıcılar sadece roket emojileri ile fikre katıldıklarını belirtiyorlardı. Bir kullanıcı ise, GameStop'un çocukluğunun mağazası olduğunu ve ona yatırım yapmak istediğini söylüyordu. Bütün bu karışık gerekçelerin karmaşası içerisinde bir sinerji oluştu ve GameStop hisselerinin fiyatları uçmaya başladı. 31 Aralık 2020'de 18,81 Dolar olan hisse fiyatı 29 Ocak 2021'de 325 Dolar seviyelerine yükseldi. Bu akla zor gelse de yüzde 1628 artış demekti. Fakat asıl dikkat çeken artış 25 Ocak tarihinde 76 Dolar seviyelerinde olan hisse senedinin sadece 2 günde yüzde 353 artarak 347,5 Dolar seviyelerine gelmiş olmasıydı.
5 milyar dolarlık kayıp
Bu yaşanan inanılmaz fiyat artışı short pozisyonu bulunan birçok 'hedge fund'ın (Riskli yatırım fonları) devasa zararlarla kaydetmelerine neden oldu.
Yatırım işlemlerinde kaldıraç kullanan fonların borç aldıkları tutar üzerine işlenen faize ek olarak short pozisyon tutulduğu için ödenen faiz de eklendiğinde maliyetleri yüksek olan ve günler içinde devasa zararlar yazmaya başlayan bu pozisyonları tutmaktan doğacak maliyetin marj koşulları gibi kurallara uymayı doğal olarak daha da zorlaştırması kaçınılmazdı. Birçok fon pozisyonlarını kapattı, bu fiyat artışı sebebiyle fonların toplamda 5 milyar Dolar kaybettiği tahmin ediliyor.
Peki bu olayın bu kadar ses getirmesinin sebebi bu mu muydu? Tabii ki hayır. 28 Ocak sabahı birçok bireysel yatırımcı kullandıkları yatırım uygulamalarında bazı hisse senetlerinin işlemlerine kısıtlama getirildiğini öğrendi. Bu kısıtlama herhangi bir regülasyon sebebiyle yapılmamıştı, bu aracı kurumlar yani broker'lar platformlarında bu işlemleri kısıtlama kararını kendileri vermişti.
Bu platformlardan belki de en önemlisi Robin Hood isimli uygulamaydı. Bireysel yatırımcıları piyasalarda işlem yapmaya teşvik eden ve çok büyük başarılar elde eden bu firmanın kullanıcıları GameStop hisselerinde long pozisyon açamadıklarını sadece eğer pozisyonları varsa kapatmak için satabileceklerini gördüklerinde çok sinirlenmişlerdi. İşlemleri kısıtlanan tek hisse senedi bu da değildi, Reddit üzerinde tartışılan AMC gibi firmaların hisse işlemleri de kısıtlanmıştı.
Bireysel yatırımcıların öfkesi
Zarar eden hedge fundların ve bu fonların zengin yatırımcılarının baskısıyla bu kısıtlamaların getirildiğini düşünen bireysel yatırımcılar çok öfkelenmişti, ortada bir haksızlık yaşanıldığına inanan birçok insan vardı. Robin Hood gibi uygulamaları çeşitli sebeplerle dava ettiğini duyuran ve başkalarını da dava etmeye çağıran insanların sayısı gittikçe artıyordu. Bu insanlara Elon Musk'da Twitter üzerinden açık destek verince olayın popülerliği artmaya başladı.
Bu sırada bu firmaların yaptığı işlem kısıtlamasını kınayan açıklamalar siyaset kanadından gelmeye başladı. Hem Demokrat bir senatör hem de Cumhuriyetçi bir rakibi bu uygulamayı eleştiriyordu. Destek seslerine sanatçılara kadar varan bir kitle katıldı. Siyasetin iki tarafından, ünlülerden ve ünlü iş insanlarından tepki çeken bu firmalar bu işlem kısıtlamasını herhangi bir talimatla değil artan risk nedeniyle kendilerini korumak için yaptıklarını açıklıyorlardı. 27 Ocak günü 347,5 Dolar olan hisse senedi, işlemlerin kısıtlandığı 28 Ocak gününü yüzde 44 düşüşle 193,06 Dolar seviyesinde kapattı.
Aracı kurumlar geri adım attı
Ertesi gün birçok aracı kurum geri adım attı ve işlemleri ya tamamen yada bazı koşullara bağlı olarak serbest bıraktı, koşullu serbestliğe karşı çıkan birçok sayıda kullanıcı tepkisini sosyal medyadan dile getirdi. Yine de çok büyük bir kamuoyu tepkisi yaratan bu olay bir çok insanın ilgisini çekmiş ve Reddit kullanıcıları ile bireysel yatırımcılara verilen destek artmıştı. Bu hisse fiyatlarına da yansıdı ve GameStop hisseleri yüzde 68'lik değer artışıyla günü 325 Dolar seviyelerinde kapattı.
Bundan sonra neler olacağı belli değil. Reddit'te yapılanın manipülasyon olduğunu ve regülatörlerin buna müdahale etmesi gerektiğini belirtenlerin yanı sıra insanların sosyal medya üzerinde fikirbirliği yapmasının herhangi bir kuralı bozmadığını bu fonların bunu yıllardır kapalı kapılar ardında yaptığını dile getirenlerin sayısı da oldukça fazla. Regülatör kurum SEC ise piyasadaki aşırı fiyat hareketliliğini yakından takip ettiklerini belirten bir açıklama yaptı.
Bundan sonra neler olacağını zaman gösterecek. Ancak Robin Hood'un 2021 senesi içerisinde IPO gerçekleştireceğine dair söylentileri hatırlamakta fayda var. Robin Hood'un başarısını sağlayan en büyük kullanıcıları olan bireysel yatırımcılar tarafından çok ağır eleştiriler aldığını ve bu kullanıcıların bir kısmının firmayı dava ettiğini de göz önünde bulundurarak, IPO sonrası fiyat belirsizliğin artabileceğini düşünüyorum. Firmaya yönelik önceki analizleri yeni gerçekler ışığında tekrar değerlendirmeden karar alınmaması gerektiğine inanıyorum.
Dogecoin, AMC gibi firmaların da Redditor'ların tartıştığı popüler konular arasında olduğunu belirtelim.
