AB, Rus petrol ve gazı için kritik süreçte
Almanya'nın Rusya'ya petrol ambargosu uygulanmasına hazır olduğunu duyurmasının ardından Avrupa Birliği (AB) içinde uzlaşı arayışı hız kazandı.
Macaristan gibi Rus petrolüne bağımlı ülkelerin itirazı, AB içinde uzlaşmayı zorlaştırıyor. Rusya'ya petrol ambargosu uygulanmasına Almanya, Avusturya, Polonya gibi ülkeler destek verirken, Macaristan ise veto tehdidinde bulundu.
Brüksel'de bulunan düşünce kuruluşu Bruegel'in tahminlerine göre, Avrupa Birliği Rusya'dan her gün yaklaşık 450 milyon Avro değerinde petrol ithal ediyor.
AB'ye üye ülkelerin enerji bakanlarının Brüksel'de yaptığı toplantı öncesinde açıklamalarda bulunan Almanya Enerji Bakanı Robert Habeck, Rusya'ya yönelik petrol ambargosunu Almanya'nın kaldırabileceğini, ancak buna hazır olmayan ülkelerin bulunduğunu söyledi. AB içinde yaptırım kararlarının oybirliği ile alınması gerektiğini ifade eden Habeck, diğer üye ülkelere Rusya'ya olan enerji bağımlılığını mümkün olan en kısa sürede azaltma çağrısında bulundu.
DW'nin haberine göre, "Ukrayna ile olan dayanışma, Rusya'dan fosil enerji sevkiyatının hızlı ve etkin bir şekilde azaltılmasını gerektiriyor" diyen Habeck, ülkelerin enerji bağımlılığının dikkate alınması gerektiğini ancak gösterilen çabalarda, birlikte ilerleme sağlanmasının da şart olduğunu söyledi.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, daha önce yaptığı açıklamada Almanya'nın Rusya'ya petrol ambargosuna hazır olduğunu söylemişti. Yeşiller Partisi üyesi Baerbock, bundan birkaç hafta önce ise petrol sevkiyatının durdurulmasına hazır olunmadığını kaydetmişti.
Alman hükümetinin enerji güvenliği konusundaki raporunda da, Almanya'daki petrol tüketiminde Rusya'dan alınan petrolün payının yüzde 35'ten yüzde 12'ye düştüğü belirtildi.
Petrolün ardından gaz gelecek
Avusturya Çevre Bakanı Leonore Gewessler, AB Komisyonu ve diğer üye ülkeler petrol ambargosu kararı almak istediği takdirde, Avusturya'nın da buna hazır olduğunu açıkladı.
Polonya ise Rusya'dan petrol ithalatının durdurulmasını istedi. Polonya Çevre ve İklim Bakanı Anna Moskwa, Brüksel'deki açıklamasında "Petrol ambargosu uygulanmasının vakti geldi. Gaz ise ikinci adım olacak" ifadelerini kullandı.
İspanya, Portekiz, İtalya ve Yunanistan gibi ülkeler ise petrol ambargosunun Avrupa açısından aşırı maliyetli olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Bu ülkeler, Rus petrolüne alternatif olabilecek kaynakların bulunabilmesi için geçiş sürecinin uzun vadeli olmasını istiyor.
Macaristan ambargoya karşı
Macaristan ise Rus petrolüne ambargo uygulanmasına kesinlikle karşı çıkıyor.
Başbakanlık Müsteşarı Gergely Gulyas, Macar Hir TV'ye yaptığı açıklamada, Macaristan'ın petrol ve doğal gaz sevkiyatına yönelik yaptırımları desteklemeyeceğini dile getirdi.
Yaptırımların oybirliğiyle kabul edilebileceğini hatırlatan Gulyas, AB Komisyonu'nun Macaristan'ın ithalatına kısıtlama getirebilecek yaptırımları önermesine de gerek olmadığını söyledi.
Macaristan ve Slovakya'ya istisna planı
Basına yansıyan haberlere göre, AB Komisyonu'nun Rusya'ya yönelik petrol ambargosu uygulanması önerisinin altıncı yaptırım paketine dahil edebilir. Sözkonusu paketin Çarşamba günü açıklanması öngörülüyor.
AB çevrelerine göre, Macaristan ve Slovakya için bazı istisnalar ile Rusya'ya yönelik petrol ambargosu uygulanması kararı alınabilir. AB enerji bakanlarının Brüksel'deki toplantısı öncesinde konuşan AB diplomatları, Macaristan ve Slovakya'ya, "istisna veya uzun vadeli geçiş dönemi" hakkı tanınabileceğini dile getiriyor. Diplomatların verdiği bilgilere göre, petrol ambargosu uygulanması halinde bunun kademeli olarak yapılabileceği ve büyük olasılıkla gelecek yılın başından itibaren tamamen hayata geçirilebileceğine işaret ediliyor.
Gazdan vazgeçmek sanayiyi durdurabilir
Öte yandan, Alman Der Spiegel'e göre, “AB'nin Rus doğalgazından vazgeçmek uğruna sanayi işletmelerini durdurması gerekecek.”
Derginin görüştüğü uzmanlar, AB'de tüm çelik, kimya, çimento fabrikalarının Temmuz sonuna kadar, doğalgazla çalışan elektrik santrallerinin ise Temmuz ayının büyük bölümünde gazdan yoksun kalacağını tahmin ediyor.
AB’nin Rus gazının sevkiyatının üçte ikisinden (yaklaşık 100 milyar metreküp) vazgeçmeyi planladığı belirtilen haberde, bu durumda doğal gaz depolarını doldurulması için tüm metalürji, kimya ve çimento fabrikalarının ve elektrik santrallerinin devre dışı kalmaları gerekeceğine işaret edildi.
Gazprom, nisan sonu itibarıyla Avrupa’daki gaz depolarında 6,9 milyar metreküp doğalgaz olduğunu, yüzde 90 doluluk oranına ulaşmak için yaklaşık 56 milyar metreküp daha gaza ihtiyaç duyulduğunu açıklamıştı.
The Washington Post ise Avrupa’nın önümüzdeki kış önemli ekonomik sorunlar yaşamamasını sağlayacak, Rus gazına karşı ciddi bir alternatifi olmadığını yazdı.
Business FM’E konuşan bağımsız analist Dmitriy Lyutyagin, AB’nin sanayi işletmelerine yönelik bu adımı atabileceğini, ancak üreticiler açısından bunun sorun yaratabileceğini söyledi.
Lyutyagin, ayrıca AB’li işletmelerinin Rus doğalgazına alternatif bulmaları halinde, orta vadede dahi doğal gazı daha pahalıya satın almak zorunda kalacaklarına işaret etti.
