İsrail, ateşkes ve Refah'a yönelik operasyonu önlemeyi hedefleyen müzakerelerin sonuçsuz kalmasının ardından saldırıları artırdı. (Foto: IDF)

KONULAR

Görüşmeler çıkmaza girdi, İsrail saldırılarını artırdı

İsrail, iki tarafın ateşkese varmak ve Refah'a yönelik bir İsrail saldırısını önlemek amacıyla müzakere masasından anlaşmaya varmadan kalkmasının ardından Gazze Şeridindeki saldırılarını artırdı.

İsrail, sabahın erken saatlerinde, Mısır sınırındaki Refah'a topçu ateşi açtı ve Gazze kentinde hava saldırıları düzenledi.

Hamas, diğer Filistinli gruplara bir mesaj göndererek, çarşamba gününden bu yana Kahire'de devam eden İsrail ile dolaylı müzakerelerin durumuna ilişkin görüşlerini açıkladı. 

Hamas, "Heyet Kahire'den Doha'ya gitmek üzere ayrıldı. İsrail, arabulucular tarafından sunulan ve bizim de kabul ettiğimiz teklifi reddetti. Sonuç olarak top artık tamamen işgalcilerin sahasında" açıklamasında bulundu.

Mısır istihbaratına yakın medya kuruluşu Al-Kahire News, Hamas ve İsrail temsilcilerinin "iki gün süren müzakerelerin" ardından Kahire'den ayrıldığını ve arabulucu ülkelerin (Mısır, Katar ve ABD) "iki tarafın bakış açılarını birbirine yakınlaştırma çabalarının devam ettiğini" bildirdi.

Mısırlı diplomatlar, Hamas ve İsrail'i Gazze Şeridindeki "insani trajediye son vermek" amacıyla "mümkün olan en kısa sürede" bir anlaşmaya varmak için "esneklik" göstermeye çağırdı.

Beyaz Saray'a göre, görüşmelere yoğun bir şekilde dahil olan ve bu hafta Kahire ve Kudüs'te bulunan CIA Direktörü William Burns bugün ABD'ye dönüyor.

Hamas, pazartesi günü, arabulucular tarafından sunulan ve her biri 42 gün sürecek üç aşamalı bir ateşkesi, İsrail'in Gazze'den çekilmesini ve "kalıcı bir ateşkes" amacıyla İsrailli rehineler ile Filistinli tutukluların takasını içeren bir teklife yeşil ışık yaktı.

Ancak İsrail, bu teklifin "taleplerinden uzak" olduğunu belirtti ve 2007'den beri Gazze'de iktidarda olan ve ABD ve Avrupa Birliği gibi kendisinin de terör örgütü olarak kabul ettiği Hamas, "yenilgiye uğratılana" kadar kalıcı bir ateşkese karşı olduğunu tekrarladı.

Refah'a yönelik saldırı

Bu amaçla, Başbakan Binyamin Netanyahu, İslamcı hareketin son taburlarının saklandığına inandığı, ancak çoğu şiddet nedeniyle yerinden edilmiş 1,4 milyon Filistinlinin de yaşadığı Refah'ta bir kara harekâtı başlatmayı gerekli görüyor.

Uluslararası uyarılara meydan okuyan İsrail ordusu, salı gününden bu yana Refah'ın doğusuna "hedefli" olarak tanımladığı saldırılar düzenleyerek, Mısır'la olan sınır kapısının kontrolünü ele geçirdi ve kuşatma altındaki bölgeye giden insani yardım konvoyları için hayatî önem taşıyan geçidi kapattı.

Biden'dan silah tehdidi

Joe Biden ayrıca, Refah'a yönelik bir saldırı durumunda bazı bomba türlerinin teslimatını durdurma tehdidinde bulundu ki bu, İsrail'in ana silah tedarikçisi olan Washington'dan çatışmanın başlangıcından bu yana gelen en sert uyarı oldu.

Netanyahu, "Eğer yalnız kalmamız gerekirse, yalnız kalırız. Daha önce de söylediğim gibi, eğer mecbur kalırsak tırnaklarımızla savaşırız" diyerek Biden’a cevap verdi.

Gittikçe daha fazla mülteci

Kudüs'teki ofisi "İsrailli aşırılık yanlılarının" yangın girişimine hedef olan BM Filistinli Mülteciler Ajansı'na (Unrwa) göre, İsrail'in hafta başında şehrin doğusundaki nüfusa şehri terk etmeleri çağrısında bulunmasından bu yana yaklaşık 80 bin kişi Refah'tan kaçtı.

Bazıları birkaç kilometre kuzeydeki harabe bir kasaba olan Han Yunus’a giden yolu kullanırken, diğerleri hâlâ nereye gideceklerini bilemiyor.

Birleşmiş Milletler insani yardım kuruluşunun (Ocha) Filistin topraklarındaki ofisinin başkanı Andrea De Domenico, AFP'ye yaptığı açıklamada, İsrail'in roket ateşi nedeniyle üç gündür kapalı olduğunu söylediği Kerem Şalom geçişinin çarşamba günü yeniden açılmasına rağmen, yardım ulaştırmanın "son derece zor" olmaya devam ettiğini söyledi.

Domenico, "Bu çılgınlık", İsraillilerin "her yerde tankları var, her yerde askerleri var, Refah'ın doğusundaki bölgeyi bombalıyorlar ve bizden bu savaş bölgelerine gidip yakıt ya da temel ürünler almamızı istiyorlar, oysa oraya gidemeyeceğimizi biliyorlar" dedi.

Netanyahu: "Tırnaklarımızla savaşırız"

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, müttefiki Joe Biden'ın ABD'nin kendisine silah sağlamayı durdurabileceği yönündeki uyarısına üstü kapalı bir yanıt vererek, ülkesinin Gazze savaşında "yalnız kalmaya" ve "tırnaklarıyla savaşmaya" hazır olduğunu söyledi.

Biden, Netanyahu'yu, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanından kaçan 1,3 milyon Filistinlinin sığındığı Refah'a yönelik planlanan kara harekâtını yapmamaya çağırdı. 

BM ve yardım kuruluşları böyle bir saldırının oradaki mülteciler için vahim sonuçlar doğuracağını söylüyor.

İsrail hükümeti, Washington'un bomba sevkiyatını durdurduğuna dair haberlere yanıt vermemişti, ta ki çarşamba günü Biden bu önlemin ABD'nin İsraillilere "Refah'a girmemeleri" yönünde bir uyarı olduğunu söyleyene kadar…

Netanyahu, dün yaptığı açıklamada buna yanıt verdi: "Eğer yalnız kalmamız gerekiyorsa, yalnız kalacağız! Eğer mecbur kalırsak tırnaklarımızla savaşırız. Ancak tırnaklarımızdan çok daha fazlasına sahibiz ve bu ruh gücüyle, Tanrı'nın yardımıyla, birlikte zafere ulaşacağız!"

İsrail, Gazze'ye karşı yedi aydır sürdürdüğü savaşta zaferin, binlerce Hamas savaşçısının ve muhtemelen 7 Ekim'de ele geçirdikleri onlarca rehinenin bulunduğunu iddia ettiği Refah'ı işgal etmeden tamamlanmayacağını söyledi. 

Hamas ve diğer müttefik gruplar, İsrail'in güneyine yönelik o saldırıda ele geçirdikleri 250 esirden 100 kadarını hâlâ elinde tutuyor.

Gazze savaşı 15 bini olmak üzere yaklaşık 35 bin Filistinlinin ölümüne, bölgenin büyük bölümünün enkaza dönmesine, nüfusun yüzde 80'inden fazlasının yerinden edilmesine ve açlığın eşiğine gelinmesine neden oldu. 

Refah'taki mülteciler, İsrail'in burayı kuzeydeki Gazze şehrinde evleri ve toplulukları yıkılan Filistinliler için güvenli bölge olarak belirlemesinin ardından güneydeki Refah’a geldi.

İsrail'in en üst düzey askeri sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, ABD'nin silah tedarikindeki herhangi bir gecikmenin pratikteki etkisini küçümser göründü ve "Ordunun planladığı görevler için ve Refah'taki görevler için de mühimmatı var. İhtiyacımız olan her şeye sahibiz” dedi.

Netanyahu, bir ABD televizyonuna verdiği ayrı bir mülakatta, Biden ile iyi ilişkilerini sürdürdüğünü, ancak İsrail'in "ne yapması gerekiyorsa onu yapacağını" söyledi ve

“Sık sık anlaşmalarımız oldu ama anlaşmazlıklarımız da oldu. Bunların üstesinden gelmeyi başardık, Umarım ki şimdi bunların üstesinden gelebiliriz ama ülkemizi korumak için ne yapmamız gerekiyorsa yapacağız" dedi.

Biden'ın silah sevkiyatını durdurma kararına tepki gösteren Netanyahu'nun Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, X'te, "Hamas" ve "Biden" kelimeleri arasında bir kalp emojisi bulunan bir gönderi yayınladı.