Avustralya çocuklara sosyal medya yasağı getiren ilk ülke oldu

Avustralya Senatosu, 16 yaşından küçük çocuk ve gençlerin sosyal medya kullanımını yasaklayan bir yasayı kabul etti ve bu yasağı getiren ilk ülke oldu. 

Parlamento tasarıyı 19 ret oyuna karşı 39 oyla kabul ederek dünyada bu tür bir yasaya sahip ilk ülke oldu.

Yeni yasaya göre Facebook, TikTok, Reddit, X, Snapchat ve Instagram gibi sosyal medya platformları, 16 yaşından küçük çocukların bu sitelerde hesap sahibi olmalarını engelleyemedikleri takdirde 33 milyon dolar para cezasına çarptırılacak.

Ancak YouTube, okullarda kullanıldığı için yasaktan muaf tutuluyor.

Temsilciler Meclisi Çarşamba günü 102 temsilcinin desteklediği ve sadece 13 temsilcinin karşı oy kullandığı yasayı kabul etti.

Hükümet yasayı savunuyor

Tasarı geçen hafta parlamentoya sunuldu ve parlamento takviminde sadece üç oturum günü kaldı. Ancak Avustralya hükümeti, kullanıcıların “ruh sağlığını ve refahını korumak için gerekli olduğunu” söyleyerek kararı savundu.

Bununla birlikte, sosyal medya şirketlerinin, kullanıcıların yaşlarını doğrulamak için dijital kimlikler de dahil olmak üzere devlet tarafından verilen kimlik bilgilerini sağlamalarını istemeleri yasaklanacak.

Daha önce Başbakan Anthony Albanese sosyal medyanın “topluma zarar verdiğini” söylemişti.

Albanese, “Avustralyalı çocukların çocukluklarını yaşamalarını ve ebeveynlerin hükümetin yanlarında olduğunu bilmelerini istiyoruz. Bu dönüm noktası niteliğinde bir reformdur. Bazı çocukların geçici çözümler bulacağını biliyoruz, ancak sosyal medya şirketlerine kendilerine çeki düzen vermeleri için bir mesaj gönderiyoruz” dedi.

Facebook, Instagram ve TikTok gibi pek çok sosyal medya platformu, belirli bir yaşın (genellikle 13) altındaki kullanıcıların hesap oluşturmasını kısıtlayan politikalara sahip.

Ancak bu politikalar genellikle gözardı ediliyor. Dahası, bazı platformlar algoritmalarını, gençler de dahil olmak üzere kullanıcı katılımını arttıracak ve potansiyel olarak bağımlılık yaratan davranışlara yol açacak şekilde tasarlamakla suçlanmaktadır.

Yasağa karşı savunuculuk

Tasarının sunulmasının ardından parlamentoya bir gün içinde 15.000 başvuru yapıldı ve bunlardan bazıları tasarının onaylanmasına karşı çıktı.

Bunlar arasında, tasarının kabul edilmemesini tavsiye eden Uluslararası Af Örgütü de bulunuyor.

Akademisyenler ve savunuculuk grupları, yasağın gençleri dark web'e yönlendirmek veya izolasyon duygularını şiddetlendirmek gibi istenmeyen sonuçları olabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Bağımsız bir hükümet organı olan Avustralya İnsan Hakları Komisyonu yasa hakkında “ciddi çekinceler” dile getirdi. Komisyon değerlendirmesinde, “Çocukları ve gençleri diğer insan haklarını önemli ölçüde ihlal etmeden çevrimiçi zararlardan koruyabilecek daha az kısıtlayıcı alternatifler vardır.

Bu alternatiflerden biri sosyal medya şirketlerine yasal bir özen yükümlülüğü getirmek olabilir. Ayrıca, dijital okuryazarlık ve çevrimiçi güvenliği ulusal müfredata dahil ederek çocukları ve gençleri çevrimiçi alanlarda daha etkin bir şekilde gezinmeleri için gerekli araçlarla donatmalıyız” denildi. 

Save the Children CEO'su Mat Tinkler da hükümetin çocukları çevrimiçi zararlardan koruma çabalarını memnuniyetle karşıladığını ancak çözümün genel bir yasak uygulamak yerine sosyal medya şirketlerini düzenlemeye odaklanması gerektiğini belirtti.

Haberlere göre, pratikte nasıl işleyeceği konusunda soru işaretleri var. Birçok kişi sürecin aceleye getirildiğini ve sosyal medya şirketlerine değerli kişisel verilerin verilmesine yol açacağı için kullanıcılardan yaşlarını kanıtlamalarının istenmemesi gerektiğini düşünüyor.

Meta ve Elon Musk'tan eleştiri 

Teknoloji devi Meta, yaş yasağı mevzuatına tepki olarak tasarının ertelenmesini istedi.

Meta'dan yapılan açıklamada, hükümetin yeterli istişare veya kanıt olmadan mevzuatı aceleye getirdiği yönündeki endişelerini dile getirerek, uygulamaya ilişkin birçok belirsizlik olduğu belirtildi. 

Açıklamada, “Hükümetin yaklaşımı muhtemelen her uygulama sağlayıcısının 16 yaşından küçüklerin hizmetlerine erişimini engellemek için tüm Avustralyalılardan kişisel kimlik veya biyometrik veri toplamasını gerektirecek, bu da herkes için verimsiz ve külfetli bir süreç olacak” görüşüne yer verildi. 

Meta ayrıca, bu yılın başlarında Instagram'da genç kullanıcılarla kimin iletişime geçebileceğini sınırlayan ve gördükleri içeriği denetlemeye çalışan bir politikanın uygulamaya konduğuna dikkat çekti.

Benzer şekilde, Elon Musk da X'te paylaştığı bir gönderide Avustralya'daki yasa tasarısını kınadı ve bunu “tüm Avustralyalıların internete erişimini kontrol etmenin bir arka kapı yolu” olarak nitelendirdi.