Hamas'tan İsrail'e beklenmedik saldırı

Hamas Hareketi, cumartesi günü sabaha karşı Yahudilerin Simha Tora Bayramı’nda silahlı adamların güvenlik bariyerlerini aştığı ve Gazze'den roket yağmuruna tuttuğu İsrail'e karşı beklenmedik bir saldırı başlattı.

Hamas, Mısır ve Suriye ordusunun, 1973 yılında, Yahudi bayramı Yom Kippur sırasında, İsrail'in ele geçirdiği toprakları geri alma amacıyla başlattığı 1973 Arap-İsrail Savaşının 50’nci yıl dönümünde İsrail’e karşı saldırıya geçti.

Saldırı nasıl başladı?

Hamas, cumartesi sabahı yerel saatle 06.30 sularında İsrail'in güneyini roket yağmuruna tuttu. Bunun üzerine Tel Aviv ve Beerşeba gibi Gazze Şeridi’nden uzaktaki şehirlerde dahi sirenler çalmaya başladı.

Independent Arabia’nın haberine göre, Hamas, İsrail’e karşı ilk roket yağmuru sırasında beş bin roket fırlatıldığını açıkladı. İsrail ordusu ise Gazze Şeridi’nden yalnızca 2 bin 500 roket atıldığını duyurdu.

İsrail'in yerleşim bölgeleri üzerinde dumanların yükseldiği görülürken, sirenlerin çalması üzerine halk sığınaklara koştu. Roket saldırısı sonucunda bir kadının öldüğü bildirildi.

Roket yağmuru, silahlı unsurların birkaç noktadan yaptığı ve daha önce eşi ve benzeri görülmemiş bir sızma operasyonunu kamufle etmeyi amaçlıyordu. İsrail ordusu, 05.40 sularında Filistinli milislerin sınırı geçerek İsrail'e girdiğini bildirdi.

Çok sayıda silahlı unsur, Gazze Şeridi ile İsrail'i birbirinden ayıran bölgede sınır çitlerini aşmayı başarırken, içlerinden biri motorlu paraşütle, biri ise motorlu teknede İsrail sahil kasabası ve askeri üssü olan Zikim'e doğru giderken fotoğraflandı.

Hamas'ın yayınladığı görüntülerde silahlı unsurların güneş doğarken sınır çitlerini aştıkları ve roket yağmuru sırasında İsrail’e sızdıkları anlaşıldı.

Görüntülerde, sınır çitindeki bir boşluğu geçen silahlı unsurlardan altısının motosiklet kullandıkları görüldü. Hamas, sınır çitinin bir kısmının buldozerle yıkıldığı görüntüleri de yayınladı.

Askeri tesislere sızdılar

İsrail ordusu, Filistinli unsurların sabah saat 10.00 sıralarında Gazze Sınırı yakınlarındaki Erez Sınır Kapısı, Zikim Üssü ve Gazze Tümeni'nin karargahı olan Reim Üssü’ne sızdıklarını, Erez ve Zikim'de çatışmaların halen devam ettiğini açıkladı.

Hamas’ın paylaştığı görüntülerde Filistinli unsurların, İsrail’e ait gözetleme kulesi bulunan yüksek bir beton duvarın yakınlarında yanan bir binaya doğru koştuğu, İsrail’e ait askeri tesisin bir bölümünü ele geçirdikleri ve duvarın arkasından ateş açtıkları görüldü.

Ele geçirilen askerî araçların bir kısmının Gazze Şeridi’ne götürüldüğü ve orada sergilendiği görüntüler paylaşıldı.

Sınır bölgesindeki yerleşim bölgeleri

İsrail basını, bölge sakinlerinden gelen telefon çağrılarına dayanan haberlerinde, Filistinli unsurların Gazze sınırı yakınlarındaki Sderot şehrine baskın düzenlediklerini aktardı. 

Ayrıca, Filistinli unsurların Gazze Şeridi yakınlarındaki bir diğer İsrail şehri Kibbutz Beeri ve Gazze'nin 30 kilometre doğusundaki Ofakim şehrine de sızdıklarına dair haberler yer aldı.

Reuters’ın doğruluğunu teyit ettirdiği bir videoda, üzerinde silahlı adamların olduğu beyaz renkli SUV'ların Sderot'ta dolaştıkları görüldü.

İsrail’in güneyindeki yerleşim bölgelerinin sakinlerinin büyük bir kısmı evlerinin içindeki sığınaklara indi. İsrail ordusu, radyo aracılığıyla sığınaklarda kalmaları talimatı verdiği güney sakinlerine “Size ulaşacağız” mesajını iletti.

İsrail Polis Şefi Yakov Şabtay, güvenlik güçlerinin sabah saatlerinde 21 noktada silahlı kişilerle çatıştığını açıkladı. İsrail ordusu tarafından gece saat 01.30’da yapılan açıklamada, ordu güçlerinin, silahlı kişilerin sızdıkları bölgelerden sivilleri tahliye etmeye çalıştığı belirtildi.

Kurbanlar ve rehineler

Reuters’ın bölgedeki foto muhabirlerinden biri, Sderot sokaklarında cesetler gördüğünü bildirdi. İsrail haber ajansları, saldırıda en az 100 İsraillinin öldüğünü, 800 İsraillinin yaralandığını aktardı.

Hamas tarafından dağıtılan ve sosyal medyada dolaşan doğrulanmamış görüntülerde ölen sivillerin, İsrailli askerler ve silahlı unsurlar olduğu görüldü.

İsrail Dışişleri Bakanlığı, Hamas üyelerinin “ev ev dolaşarak sivilleri öldürdüklerini” kaydetti.

İsrail basını, silahlı unsurların Ofakim'de bazı kişileri rehin aldıklarını bildirdi. Filistin İslami Cihad Hareketi, bazı İsrail askerlerini rehin aldıklarını duyurdu. Hamas’ın sosyal medya hesaplarından yayınlanan bir video kaydında, İsrailli rehinelerin Gazze'ye götürüldüğü belirtildi.

Video kaydında üç gencin, duvarlarında İbranice yazılar bulunan bir güvenlik tesisine götürüldüğü ekrana yansıdı. Diğer kayıtlarda ise kadınların rehin alındığı ve Filistinli unsurların en az iki İsrail askerini, askeri bir araçtan çıkardıkları görüldü.

İsrail saldırıları

İsrail tarafından başlatılan saldırıda, sabah 09.45'te, Gazze Şeridi'nin merkezinde ve Gazze Şehri'nde patlama sesleri duyuldu. 

İsrail ordusu sözcülerinden biri tarafından yapılan açıklamaya göre, İsrail Hava Kuvvetleri, sabah 10.00 sıralarında Gazze Şeridi'ne hava saldırısı düzenledi. Gazze Şeridi’ndeki sağlık görevlileri, saldırılar sonucunda onlarca kişinin öldüğünü bildirdi.

Gazze'ya abluka

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, televizyonda yaptığı konuşmada, ülke ordusunun "bu kara günün intikamını alacağını" söyledi, ancak uyardı: "Bu savaş zaman alacak. Zor olacak. Hamas'ın saklandığı, faaliyet gösterdiği tüm yerleri harabeye çevireceğiz. Oradan hemen çıkın."

Netanyahu'nun ofisinden Cumartesi gecesi yapılan açıklamaya göre İsrail Gazze'ye elektrik, yakıt ve mal tedarikini durduracak.

Bölgenin neredeyse tamamına elektrik sağlayan İsrail'in günün erken saatlerinde elektriği kesmesinin ardından Gazze'nin büyük bölümü akşam karanlığına gömülmüştü.

Netanyahu ayrıca karşı operasyonun "ilk aşamasının" sona erdiğini ve İsrail'in Hamas militanlarının çoğunu püskürttüğünü söyledi. Saldırıyı "tereddütsüz ve ara vermeden" sürdürme sözü verdi.

Hizbullah da saldırdı

Lübnanlı silahlı grup Hizbullah, İsrail'in kontrolündeki işgal altındaki Şebaa Çiftlikleri bölgesinde İsrail mevzilerini hedef alan bir dizi topçu ve askeri saldırı düzenledi.

İsrail ordusu, İsrail'de Dov Dağı olarak bilinen tartışmalı sınır bölgesinde topçu saldırıları ve bir İHA saldırısı ile karşılık verdi.

Hizbullah'tan yapılan açıklamada, saldırıların, Cumartesi günü Gazze'den İsrail'in güneyine saldıran Hamas güçleriyle "dayanışma içinde" gerçekleştirildiğini söyledi. Açıklamada "işgal altındaki Lübnan topraklarını özgürleştirme yolunda" üç mevzinin sıkıştırıldığı belirtildi.

İsrail ordusu karşılık olarak bölgedeki hedefleri vurduğunu açıkladı ve bir Hizbullah mevzisini vuran bir drone saldırısı gibi görünen görüntüleri yayınladı. İsrail ordusunun açıklamasında, "IDF [İsrail Savunma Kuvvetleri] bu tür olasılıklara karşı hazırlık tedbirleri almıştır. İsrailli sivillerin güvenliğini sağlamak için tüm bölgelerde ve gerekli olan her zaman faaliyet göstermeye devam edeceğiz" denildi.

Bölgede bulunan ve Unifil olarak bilinen Birleşmiş Milletler Barış Gücü, "Lübnan'ın güneydoğusundan Kafr Chouba'nın genel bölgesinde İsrail işgali altındaki topraklara doğru atılan birkaç roket ve buna karşılık İsrail'den Lübnan'a topçu ateşi" tespit ettiğini açıkladı. 

İsrail gafil avlandı

İsrailliler dün sabah, İsrail'e binlerce roket fırlatan, sınırı geçerek insanları öldüren ve rehin alan Hamas'ın silahlı kanadının saldırısının ardından "savaşa" uyandı. Herkesi şaşırtan bu saldırı hiç kimse tarafından öngörülememiş gibi görünüyor. 

Tel Aviv'de yaşayan İsrail toplumu uzmanı Julien Bahloul, BFMTV'ye yaptığı açıklamada, "Bunun bir hata olduğunu düşündük, çünkü hiçbir uyarı işareti yoktu (...) Herkes gafil avlandı" diyor.

İsrail ordusunun eski uluslararası sözcüsü Jonathan Conricus, Yom Kippur savaşının 50’nci yıldönümünden bir gün sonra, durumu öngöremeyen "İsrail istihbaratının başarısızlığını" eleştirdi.

Son teknoloji gizli servisler

Tel Aviv, son teknoloji ürünü gizli servisleriyle tanınır. Örneğin, siber güvenlik firması NSO'nun buluşu olan ve çok eleştirilen Pegasus casus yazılımı devlet bünyesinde geliştirildi.

İsrail aynı zamanda, tehditleri önceden tahmin etmek ve onları etkisiz hale getirmek için teknolojisine güvenen bir ülke. 

Jean-Jaurès Vakfı Kuzey Afrika ve Orta Doğu Gözlemevi'nin eş direktörü David Khalfa, France 24'e yaptığı açıklamada, bugün yaşananların hem bir öngörü sorunu hem de muhtemelen tehdidin düzeyine ilişkin bir analiz sorunu olduğunu gösterdiğini söyledi.

Ordu "şaşırdığını" kabul ediyor

İsrail ordusu sözcüsü, i24News'e yaptığı açıklamada, yetkililerin bu yıldırım saldırısı karşısındaki şaşkınlığını ve başarısızlığını kabul etti. Sözcü, "Hamas'ın bu sabah bizi şaşırttığını kabul ediyorum, yıllardır yapmak istedikleri şeyi başardılar" dedi.

İsrail'in Paris Büyükelçiliği maslahatgüzarı Raphael Morav da "İsrail istihbaratının başarısızlığını" kabul etti.

İstihbarat sorununun yanı sıra, şoka verilen yanıt da eleştirildi. Bazıları verilen karşılığın yetersiz olduğunu düşünüyor.

İsrail donanmasının eski komutanı Eli Marom, "Tüm İsrail kendine şu soruyu soruyor: İsrail ordusu nerede, polis nerede, güvenlik nerede?" dedi. 

Yedek askerler, Gazze'ye misilleme başlatan yetkililer tarafından seferber edildi.

Ancak silahlı karşılık, ülkenin güneyinde Gazze yakınlarında rehin alma olayı nedeniyle karmaşık bir hal aldı. Hamas’ın elindeki rehinelerin sayısı bilinmiyor, ancak yetkililer, askerlerin yanı sıra sivillerin de Hamas tarafından alıkonulduğunu kabul etti.

Saldırı, İsrail'in ve Binyamin Netanyahu hükümetinin çalkantılar içinde olduğu bir döneme denk geldi. Yaz aylarından bu yana ülke, adalet sisteminde yapılması önerilen reforma karşı düzenlenen kitlesel gösterilerle çalkalanıyor.

1973 Yom Kippur Savaşı sırasında gizli servislerin Suriye ve Mısır'dan gelebilecek sürpriz saldırıları öngörememesi o dönemde Başbakan Golda Meir'in istifasına yol açmıştı.