Boris Johnson, parti liderliğinden istifa etti

Sabah saatlerinde İngiltere'de beklenen haber kulislere yayıldı: "Başbakanı Boris Johnson, Muhafazakar Parti liderliğinden istifa edecek, ancak sonbahara kadar başbakanlığı sürdürecek." 

Johson, kabinesindeki bakanların peş peşe istifasına bugün yeni Eğitim Bakanı Michelle Donelan ve Kuzey İrlanda Bakanı Brandon Lewis da katıldı. Maliye Bakanı Nadhim Zahawi, bakan olduktan iki gün sonra, bu sabah Johnson'a "şimdi gitmesi" gerektiğini söyledi.

BBC, bu sabahki bakanlık istifalarının ardından Boris Johnson'ın bugün Muhafazakar lider olarak istifa edeceği haberini geçti. Ancak yaz aylarında bir liderlik yarışmasının yapılmasına izin vermek için sonbahara kadar başbakanlık görevine devam edecekti. 

İşçi Partisi lideri Keir Starmer, Muhafazakarların bir yaşam maliyeti krizi sırasında "ülkeye kaos yarattığını" söyleyerek haberi memnuniyetle karşıladı

Ve Johnson parti liderliğinden ayrıldı

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, düzenlediği basın toplantısında, Muhafazakar Parti liderliğinden ayrıldığını açıkladı. Partinin yeni başkanı seçilinceye kadar hükümet başkanlığına devam edecek. 

Muhafazakar Parti'nin başına geçecek isim sonraki başbakan olacak. 

Johnson, istifa konuşmasında, iktidar partisinin lideri ve başbakan olarak onun yerine bir halef seçilene kadar hizmet etmek üzere yeni bir kabine atadığını söyledi. Boris Johnson, şöyle konuştu:

"Parlamentodaki Muhafazakar Parti'nin iradesi, bu partinin yeni bir liderinin ve dolayısıyla yeni bir başbakanın olması gerektiği açıktır. Partimizin grup başkanı Sir Graham Brady ile yeni lideri seçme sürecinin şimdi başlaması ve takvimin önümüzdeki hafta açıklanması konusunda anlaştım. Ve bugün, yeni bir lider seçilene kadar hizmet etmek üzere bir kabine atadım."

Ancak muhalefet partileri ve iktidar partisinin bazı milletvekilleri, Johnson'ı hükümetin felç olmasını önlemek için şimdi gitmeye çağırdı.

İstifaya giden süreç

Boris Johnson'un siyasi hayatını noktalayan süreç Chris Pincher olayı ile başladı. 

Johnson, Şubat ayında, milletvekili olan Pincher'in Türk sistemindeki grup başkanlığına benzer bir göreve atadı. Pincher, 29 Haziran'da Londra'daki özel bir kulübe gitti. Kendi ifadesiyle "çok fazla içti" ve "kendini utandırdı".

Bazıları yıllar öncesine dayanan bir dizi iddiaya yol açan iki adamı elle taciz etmekle suçlandı. Başbakanın düşüşüyle ​​sonuçlanan bir olaylar zincirini başlattı.

İlk olarak Downing Street, Johnson'ın Pincher'ı Şubat ayında başkan yardımcısı olarak atamadan önce hakkındaki "belirli iddialardan" haberdar olmadığını açıkladı. Ancak, basında çıkan haberler bunun tersini gösteriyordu. 

Pincher, cinsel taciz iddialarının ardından 30 Haziran'da görevinden istifa etti. 1 Temmuz'da da Muhafazakar Parti milletvekilliği askıya alındı. 

Johnson özür diledi

BBC, 4 Temmuz'da, Johnson'ın resmi bir şikayetten haberdar olduğunu bildirdi. Ertesi gün, eski bir memur - Lord McDonald - şikayetin başbakana şahsen bildirildiğini söyledi.

Johnson, daha sonra 2019'da kendisine söylendiğini kabul etti ve Pincher'ı başkan yardımcısı olarak atadığı için özür diledi. 

Bu, Johnson'u savunanların bile kendisini terk ettiği bir süreci başlatmaya yetti. Bakanlar peş peşe istifa etmeye başladı. Öyle ki istifa edenin yerine atanan bakan da Johnson'u eleştiriyordu. Salgın dönemindeki kapanma yasaklarına rağmen Başbakanlık Ofisi'nde parti verdiği ortaya çıktıktan sonra bir hayli yıpranan  Johnson için istifa etmek artık kaçınılmaz hale gelmişti. 

Şimdi ne olacak?

BBC'nin haberine göre, geçmişte, istifa etmeyi seçen başbakanlar, genellikle bir halef bulunana kadar görevde kaldılar. Bu, selefleri Theresa May ve David Cameron'ın istifa ettiklerinde yaptığı gibi Muhafazakarlar yeni bir lider seçene kadar görevde kalacağı anlamına geliyor.

Sürecin Ekim ayına kadar sürebileceği, ancak Theresa May'in lider olarak değiştirilmesinde olduğu gibi çok daha kısa zaman alabileceği belirtiliyor. 

Eski Muhafazakar Başbakan John Major, Johnson'ın üç ay boyunca görevde kalmasının "akılsızca" olacağını söyledi. John Major, bir seçeneğin, Johnson'ın derhal başbakanlıktan istifa edebileceği ve Başbakan Yardımcısı Dominic Raab'ın geçici olarak devralabileceği olduğunu dile getirdi.

Bazı Muhafazakar milletvekilleri, liderlik seçimi takviminin kısaltılabileceğini ve birkaç hafta içinde tamamlanabileceğini savunuyor. 

Gensoru gündeme gelebilir

İşçi lideri Keir Starmer, Johnson'ın derhal görevden alınmaması halinde güven oylaması yapacağını söyledi. 

Gensoru önergesi altında, sadece Muhafazakarlar değil, tüm milletvekilleri oy kullanabilecek. Kabul oyu için aleyhte oydan daha fazla lehte bir milletvekili oyu gerekecek.

Ancak böyle bir sonuç, Muhafazakar milletvekillerinin kendi hükümetlerine karşı oy kullanmasına bağlı olacak. Ancak, bu pek olası görünmüyor.

Muhafazakarlar yeni bir lideri nasıl seçiyor?

Muhafazakar bir lider istifa ettiğinde, yeni bir parti lideri için seçim süreci başlıyor. Mevcut kurallara göre adayların aday olabilmek için sekiz Muhafazakar milletvekilinin desteğine ihtiyacı var.

İkiden fazla aday varsa iki kişi kalana kadar bir dizi oylama yapılacak. Kalan iki aday ilan edildikten sonra yeni liderin seçim için oy kullanılacak. 

İlk turda adayların yarışta kalabilmeleri için oyların yüzde 5'ini almaları gerekiyor. Bu, şu anda şu anda 18 milletvekili anlamına geliyor. İkinci turda yüzde 10, yani 36 milletvekilinin oyunu almaları gerekiyor. Sonraki turda en çok oyu alan aday partinin yeni lideri seçiliyor. 

Son turda iki adayın da eşit oy alması durumunda sadece milletvekilleri değil, ülke çapındaki tüm Muhafazakar Parti üyeleri oy verecek. Tabii ki, bu süreci değiştirmek için hala zaman var.

Yeni başbakan nasıl atanıyor?

Muhafazakarları yönetme yarışını kim kazanırsa, Parlamentoda en fazla milletvekiline sahip partinin lideri olacak. Bu nedenle, Kraliçe bu nedenle onlardan bir hükümet kurmalarını isteyecek.

Bir başbakan istifa ettiğinde otomatik olarak genel seçime gidilmiyor. 

Seçim tarihi Ocak 2025'tir. Ancak yeni başbakan bundan önce bir seçim çağrısı yapmayı tercih edebilir. 

Şu anda, Johnson'ın belirgin bir halefi yok, ancak birkaç potansiyel adayın olduğu söyleniyor.