2024'de başlaması öngörülen dezenflasyon sürecinin devamında TÜFE yıllık artış hızının 2026 sonunda yüzde 8,5 ile tek haneye düşürülmesi amaçlanıyor. (Foto: Cumhurbaşkanlığı)

KONULAR

Orta vadeli program açıklandı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, ilgili bakanlar ve bürokratların katılımıyla Orta Vadeli Program'ı (2024-2026) açıkladı.

Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki toplantıda, "2023 yılının ilk yarısında yüzde 3,9 oranında büyüme kaydederek, büyüme performansımızı kesintisiz 12 çeyreğe çıkardık. Yıllık bazda ise 13 yıldır aralıksız büyüyoruz. Çeyreklik büyüme performansı ile Türkiye, OECD üyesi ülkeler içinde pozitif ayrışmıştır" dedi. 

İhracatta da yılın 8 ayında 165 milyar dolara ulaşıldığını anlatan Erdoğan, "emekliliğe hak kazanma koşullarına yönelik düzenlemeler ve depremin olumsuz etkilerine rağmen" net 220 bin istihdam artışı sağlandığını kaydetti. Erdoğan, Merkez Bankası rezervlerinin 117,3 milyar dolar seviyesinde olduğunu ifade etti. 

Orta Vadeli Program’ın aynı zamanda 2024-2026 döneminde Türk ekonomisi için kapsamlı bir yol haritası teşkil edeceğini anlatan Erdoğan, “Orta Vadeli Program'la, Türkiye Yüzyılı vizyonumuzun ekonomik perspektifini de yerli ve yabancı yatırımcılarla paylaşmış oluyoruz. İş dünyamızın ve tüm kesimleriyle toplumumuzun destekleriyle Orta Vadeli Program'ın ülkemiz ekonomisine en üst düzeyde katkı sağlamasını diliyorum. Hükûmet olarak, Orta Vadeli Program’a desteğimizin tam olduğunu özellikle ifade etmek istiyorum” dedi.

Erdoğan, OVP'de yer alan hedeflere ilişkin bazı bilgiler de aktardı. 

Kur korumalı mevduat

"Kur Korumalı Mevduat sisteminin görevini yerine getirdiğini ve kur istikrarını sağlamada önemli katkı sağladığını" anlatan Erdoğan, şöyle konuştu:

"Kur Korumalı Mevduatlarımızın, kur istikrarının pekiştiği bir zeminde, Türk lirası mevduatlara dönüşmesinin yolunu açacağız. Merkez Bankamız, yeni şartlara göre güncelleyeceğimiz Yatırım Taahhütlü Avans Kredisiyle para politikasının gerektirdiği duruşundan taviz vermeden yatırımlarımızı destekleyecektir. Program döneminde uzun süredir üzerinde çalıştığımız İstanbul Finans Merkezi projemiz de meyvelerini vermeye başlayacaktır. Finans ve finansla ilgili danışmanlık hizmetlerimizde hizmet ihracatımızı artıracak ve ülkemize döviz girdisi sağlayacağız. Dijital Türk liramızla ilgili çalışmalarımız devam ediyor; bununla ilgili takvimi ayrıca paylaşacağız. "

Erdoğan, yarın sabah Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz ve ilgili bakanların yerli ve yabancı basın mensuplarıyla bir araya gelerek soruları cevaplayacağını, 2024 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda yer alan tedbirlerin daha ayrıntılı ele alınacağını kaydetti. 

Cevdet Yılmaz

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bu yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 65 olduğunu söyledi.

Bunun bir geçiş dönemi olduğunu belirten Yılmaz, makro ekonomik ve finansal istikrarı sağlayıp orta vadede "2026'da enflasyonda yüzde 8,5'lik bir oranla tek haneli enflasyonu hedefliyoruz." dedi. 

2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Plan'ı (OVP) açıklayan Yılmaz, "Bu dönemde dünya şartları, yaşadığımız afetler ve birçok faktör nedeniyle geçici olarak enflasyonda bir yükseliş söz konusu." diye konuştu. 

Yılmaz, programın dört temel amacı olduğunu kaydetti ve şöyle sıraladı: "Makroekonomik ve finansal istikrarın sağlanması, enflasyonun tek haneye düşürülmesi. Yatırım, istihdam, üretim, ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi ve sosyal adalet ve refahın güçlendirilmesi."

Yıl sonu büyüme tahmini yüzde 4,4

Büyüme tahmininin 2023 sonu için ise yüzde 4,4 olduğunu belirten Yılmaz, "Türkiye, son 20 yılda dünya ortalamasından yüzde 2 fazla büyüdü. 2024 için yüzde 4, 2025 için yüzde 4,5 ve 2026 için yüzde 5 büyüme ön görüyoruz" diye konuştu. 

Son 20 yılda Türkiye’nin ortalama büyüme oranının 5,5 olduğunu hatırlatan Yılmaz, "Dünyanın yaklaşık 2 puan üzerinde büyüme yakalamışız." dedi. 

1 trilyon 67 milyar dolarlık milli gelire ulaşılacağını belirten Yılmaz, nüfusun 88 milyon 757 bine ulaşmasının beklendiğini kaydetti. 

İstihdam

OVP boyunca istihdamın yıllık ortalama 909 bin kişi artması ve işgücüne katılım oranlarındaki öngörülen artışa rağmen işsizlik oranının kademeli olarak gerilemesi ve 2026 yılında yüzde 9,3 seviyesinde gerçekleşmesi tahmin ediliyor. 

Bu kapsamda yıl sonu işsizlik oranı yüzde 10,1, 2024'te yüzde 10,3 ve 2025’te de 9,9 olarak öngörülüyor. 

Enflasyon 2026'da tek haneli

OVP'de yer alan değerlendirmelere göre, fiyat artışlarına etki eden tüm unsurlarla mücadele edilerek, miktarsal sıkılaşmayı da içeren sıkı para politikası ile seçici kredi uygulamalarının desteğiyle iç talepte dengelenme sağlanırken, üretim, rekabet ve verimlilik artışlarıyla 2024 yılında başlaması öngörülen dezenflasyon sürecinin devamında TÜFE yıllık artış hızının 2026 yılı sonunda yüzde 8,5 ile tek haneye düşürülmesi amaçlanıyor.

Bu kapsamda yıl sonu enflasyonu yüzde 65 öngörülüyor, 2024 hedefi yüzde 33, 2025 hedefi ise yüzde 15,2 olarak ortaya konuluyor. 

Ödemeler dengesi

2024 yılında dış talep koşullarında göreli iyileşmeyle ihracatta ılımlı bir toparlanma eğiliminin yanı sıra seyahat gelirlerinde artışın devam edeceği öngörülülen OVP'de buna ek olarak, emtia fiyatlarının mevcut seviyelerde süreceği ve altın ithalatında son dönemde alınan önlemlerin etkisiyle ivme kaybı yaşanacağı varsayımıyla cari işlemler dengesinde iyileşme beklentisine yer verilyor. 

Bu kapsamda yıl sonunda öngörülen ödemeler dengesi açığı yüzde 4, 2024 yılında yüzde 3,1, 2025 yılında yüzde 2,6 ve 2026 yılında ise yüzde 2,3 şeklinde. 

OVP'ye göre, kamu kesimi genel dengesinin 2024 yılında GSYH’nın yüzde 5,9’u oranında açık vermesi ve söz konusu açığın Program dönemi sonu itibarıyla yüzde 2,6 seviyesine gerilemesi öngörülüyor. 

Bütçe dengesi

2024 yılı sonunda GSYH’ya oran olarak yüzde 3,6 olan program tanımlı kamu kesimi açığının dönem sonunda yüzde 0,3 fazlaya dönmesi beklenmektedir. 2024 yılı sonunda GSYH’ya oran olarak yüzde 6,0 olması öngörülen genel devlet açığının Program dönemi sonunda yüzde 2,5 seviyesinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. 

GSYH’ya oran olarak 2024 yılında yüzde 31,2 olması öngörülen genel devlet toplam gelirlerinin program dönemi sonunda aynı seviyede gerçekleşmesi, genel devlet toplam harcamalarının ise aynı dönemde yüzde 37,2 seviyesinden yüzde 33,7’ye gerilemesi bekleniyor. 

OVP'nin hedefleri arasında dijital ve yeşil dönüşüm, Gümrük Birliği Anlaşmasının güncellenmesi, enerjide dışı bağımlılığın azaltılması, finansal istikrar, bütüncül afet yönetimi de yer alıyor. 

OVP'nin tam metni Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın web sitesinden erişime açıldı: https://www.sbb.gov.tr/orta-vadeli-programlar/