Pazarcılardan piyasa değerlendirmesi

Pazarcı esnafı fiyat artışlarını akaryakıt zammına ve yanlış ekonomi politikalarına bağlıyor. Esnafın çoğu fiyat artışının yanı sıra vatandaşın alım gücündeki düşmenin satışları olumsuz etkilediğini söylüyor. 

Diyarbakır merkezli anket çalışmasında Yenişehir, Bağlar ve Kayapınar ilçelerinde 180 satıcı (pazarcı) ile yüz yüze yapılan görüşmede pazar ürünlerindeki fiyat artışları ve alıcı-pazarcı arasındaki satış ilişkisine yönelik sorular yöneltildi. 

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi tarafından yapılan çalışmadaki görüşmeler yüzde 33,3'ü Bağlar, yüzde 33,3'ü Kayapınar, yüzde 33,3'ü Yenişehir ilçelerinde yapıldı. 

Ağustos ayı içinde görüşülen gruptakilerin yüzde 58,3'ü aldığı ve sattığı ürüne "her gün", yüzde 31,1'i "haftada bir", yüzde 5'i "iki haftada bir", yüzde 5,6'sı ise “ayda bir" zam geldiğini söyledi. 

Ürün zammının nedenleri

"Aldığınız ürünlere sizce neden zam geliyor” sorusuna pazarcıların yüzde 42,4'ü "mazot/benzin fiyatlarının yükselişi", yüzde 27,8'i "yanlış ekonomik politikalar", yüzde 9,3’ü "döviz-altın yükselişi", yüzde 5,3’ü "kuraklık", yüzde 4'ü ise "fırsatçılık" yanıtını verdi. 

Fiyat artışı satışı düşürüyor

Fiyat artışlarının satışlara etkisi için yüzde 78,3'ü "çok düştü", yüzde 14,4’ü "düştü, yüzde 5’i "değişmedi, yüzde 1,1’i "arttı, yüzde 1,1’i "çok arttı" şeklinde yanıtladı.  

Alım gücü azaldı

Bununla birlikte araştırma grubunda yer alan görüşmecilerin yüzde 81,7’si son bir yıl içinde tüketicinin alım gücünün "çok azaldığını", yüzde 12,2’si ise "zaldığını" düşünürken; yüzde 4,4’ü "değişmediğini" yüzde 0,6'sı "arttığını", yüzde 1,1’i ise "çok arttığını" düşündüğü yönünde görüş bildirdi. 

Satılamayan ürün zararına elden çıkarılıyor

Araştırma grubuna katılan görüşmecilere "satılamayan ürünlerinizi ne yapıyorsunuz" sorusu da yöneltildi. 

Bu soruya yüzde 52,8’i "akşama doğru zararına satış yaparak elden çıkarıyoruz", yüzde 15’i "ertesi güne daha uygun satıyoruz", yüzde 10’u "çöpe atıyoruz", yüzde 6,7’si "kalan ürünleri yoksullara veriyoruz", yüzde 6,7’si "satılabilecek kadar ürün getiriyoruz" yanıtlarını verdi.