Avrupa'nın Rusya'dan enerji ithalatı "tam gaz" sürüyor
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal operasyonundan bu yana Avrupa’nın Rusya’dan enerji ithalatının 16,8 milyar avroya (günde 646 milyon avro) ulaştığı bildirildi.
Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezine (Crea) göre, Avrupa ülkeleri Rusya’ya doğal gaz için 10,6 milyar, petrol için (ham ve rafine) 5,77 milyar ve kömür için 438 milyon avro ödedi.
Merkezi Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de olan ve 2019’da kurulmasından bu yana bağımsız bir Sivil Toplum Kuruluşu olduğunu belirten Crea, bu hesaplamalarının temelini şöyle açıklıyor:
Örgüt, MarineTraffic.com'dan alınan toplam kargo kapasitesi (deadweight tonaj) temelinde Rus limanlarından bir Avrupa Birliği limanına yük boşaltan farklı tipteki gemilerin ham petrol, petrol ürünleri ve LNG ihracat hacmini dikkate aldı.
Bu hacim, Eurostat referans endeksi fiyatları ile çakışıyor. Doğal gaz için yapılan tahminler, Avrupa'yı Rusya'ya bağlayan en önemli boru hatlarından geçen sevkiyatı canlı olarak izleyen ENTSOG veri tabanına dayandırıldı.
Taarruzun başlamasından bu yana Rus doğal gazının ithalatının önemli miktarda arttığı gözlendi.
Norveç’in Rystad Energy adlı enerji araştırma şirketinin analisti Kaushal Ramesh’e göre, Rusya’dan gaz sevkiyatı, geçen hafta, bir öneki haftaya göre, yüzde 3 artış kaydetti ve böylece 2021 Aralık ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Crea’nın 24 Şubat’tan bu yana toplam ithalata ilişkin açıkladığı rakam, sigorta ve finansal yatırım şirketi Allianz'ın baş ekonomisti tarafından aktarılan rakamın altında kalıyor.
Baş ekonomist Ludovic Subran, yalnızca Rus gazının günlük ithalat miktarının 800 milyon avro olduğunu tahmin ediyor. Bu da 26 günlük çatışma süresinde gaz ithalatın yaklaşık 20 milyar avroya yaklaşması anlamına geliyor.
Rusya’dan yapılan enerji ithalatına son verilmesini isteyen sesler yükselmeye devam ediyor.
“Bütün ticareti kesin…”
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, bu kapsamda, Avrupa ülkelerinin Rusya’dan enerji ithalatına son vermesin talep ediyor. Zelenskiy, bugün Telegram üzerinden yayınladığı bir video mesajında, Avrupa Birliği’ni, özellikle Almanya’yı Rusya ile başta enerji ithalatı olmak üzere “bütün ticareti kesmeye” çağırdı.
AB Dışişleri ve Savunma Bakanları da taarruzun başlamasından yaklaşık bir ay sonra Rusya’ya yeni yaptırım olanaklarını incelemek üzere toplandığı sırada Zelenskiy’in bu yeni çağrısı geldi.
Rusya Cumhurbaşkanlığı Kremlin ise bugün, Rusya’dan petrol ithalatına uygulanacak ambargonun “bütün dünyayı vuracağı” görüşünü savundu. Kremlin’e göre, böyle bir ambargo, dünya petrol piyasası üzerinde çok ciddî etkisi olur ve Avrupa enerji piyasasını da çok kötü biçimde etkiler.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, “Ama Amerikalıların hiçbir kaybı olmaz, bu çok açık” dedi.
Rusya’nın enerji kaynaklarına yüksek düzeyde bağımlı olan Avrupalılar, Rusya ekonomisi için çok önemli olan bu sektöre bugüne kadar yaptırım uygulamayı göz ardı etti.
155 milyar metreküp ithalat
Uluslararası Enerji Kurumunun (AEK) verilerine göre, 2021’de AB, boru hatları aracılığıyla 140 milyar metreküp doğal gaz ve 15 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatı yaptı.
Bu 155 milyar metreküp gaz, AB’nin doğal gaz ithalatının yüzde 45’ine ve toplam tüketiminin yüzde 40’ına karşılık geliyor.
AB, buna ek olarak, günde yaklaşık 4 milyon varil Rus petrolü satın alıyor.
Zelenskiy, video mesajında, “Bu ülkenin savaş silahlarına lütfen katkıda bulunmayın” dedi ve Almanlara hitaben, “Siz güçlüsünüz, Avrupa güçlüdür” diye konuştu.
Almanya karşı…
Almanya, son derece bağımlı olduğu Rusya’dan enerji ithalatına hemen ambargo konmasına karşı çıkıyor.
Moskova, Gazprom aracılığıyla 2021’de Almanya’ya 50,2 milyar metreküp sevkiyat yaparak, doğal gaz ihtiyacının yüzde 60’ını sağladı.
Avrupa şu sıralarda Rus enerji kaynaklarına bağımlılığını azaltma peşinde.
Gelecek kış doğal gazsız kalmaktan çekinen Alman hükümeti, dün Katar ile imzaladığı uzun vadeli enerji tedarik anlaşması çerçevesinde Almanya’da iki LNG terminali yapımını hızlandırma kararını açıkladı.
Katar, dünyada en çok LNG ihraç eden üç ülkeden biri!
Fransa Ekonomi Bakanı, geçen hafta, Avrupa Birliği’nin 27 üye ülkesinde “gaz fiyatlarında bir üst sınır” fikrini savundu. Şimdilik destek bulmayan bu olası önlem, doğal gaz fiyatlarında ani artışlarla mücadeleyi amaçlıyor.
Doğal gaz fiyatları son aylarda önemli artışlar kaydetmekle birlikte şimdilerde bir istikrara kavuşmuş görünüyor.
Ortak depolama
İtalya, piyasa dalgalanmalarının etkisini azalmak amacıyla “ortak gaz depolanması” fikrini savunuyor.
İtalya Başbakanı Mario Draghi, “ortak depolamanın”, üyelerin birbirini karşılıklı korumasını sağlayacağını ve ortak gaz alımının, tedarikçiler karşısında müzakere gücünü artıracağını belirtiyor.
Her AB üyesi, Avrupa ekonomileri farklı etkilense de hedefli yardımlar, fiyat indirimi ya da enerji fiyatlarındaki vergiyi azaltma gibi önlemlere dayanan enflasyona karşı mücadelesini kendi başına yapıyor.
İtalya Ekonomi ve Maliye Bakanı Daniele Franco, bu bağlamda, daha fazla bilgi vermeden şirketlerin elde ettiği ek kârlara yüzde 10 vergi getirildiğini duyurdu.