KONULAR
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Hong Kong seçim sistemi değiştiren yeni yasayı bugün onayladı.
Çin devlet medyasının bildirdiğine göre, Çin Parlamentosunun Sürekli Komitesi, Salı erken saatlerde oybirliğiyle yasa tasarısını kabul etti.
Pekin tarafından Hong Kong Parlamentosunun görüşü alınmadan yapılan bu düzenleme, 2019’da patlak veren protesto gösterilerinden sonra kontrolü tam olarak ele almak için getiriliyor.
Gözlemciler, yasanın metninin resmen açıklanmadığına, bu nedenle ne gibi değişiklikler yapıldığının 7,5 milyon nüfuslu Hong Kong’da tam olarak bilinmediğine dikkat çekiyor. Çin Parlamentosunda Hong Kong’un tek temsilcisi olan Tam Yiu-chung’un verdiği bilgiye göre, yasa, Sürekli Komitenin 167 üyesinin tamamının oylarıyla kabul edildi.
70'ten 90'a
Yeni yasa, Hong Kong Parlamentosu olan LegCo’nun üye sayısını 70’ten 90’a çıkarıyor. Toplam üye sayısının yüzde 22’si olan 20 milletvekilini doğrudan halkın seçmesine izin veriyor. Bu rakam, yeni yasadan önce 35’ti ve Parlamentonun üye sayısının yarısına karşılık geliyordu. Yeni yasa uyarınca 40 milletvekili, bir komite tarafından Pekin’e yakın kişilerce belirlenecek, geri kalan 30 milletvekili de halihazırda mevcut olan karmaşık bir sistem aracılığıyla sosyo-profesyonel gruplar tarafından belirlenecek. Yeni seçim sisteminin, Hong Kong’daki muhalefetin marjinal hale gelmesine yol açacağı düşünülüyor.
Ayrıca, seçimlerde adaylığını koyan herkesin Hong Kong makamlarından oluşturulan bir komitenin onayını alması gerekiyor. İlave olarak, Ulusal Güvenlik Komitesi ve polis, adaylar hakkında rapor verecek.
Ulusal güvenlik yasası
Hong Kong Parlamentosuna milletvekillerinin seçilme usullerinin değiştirilmesini öngören tasarı, Çin yönetiminin Hong Kong’da ulusal güvenlik yasasını uygulamaya başlamasından yaklaşık bir yıl sonra ortaya çıkmıştı.
Ulusal güvenlik yasası, Hong Kong’da protesto gösterilerine yol açmış, muhalefet yanlılarınca düzenlenen bu gösteriler sert önlemlerle bastırılmıştı.
Çin’e bağlı ama özerk statüye sahip Hong Kong’a, Pekin’in artan baskısı üzerine 2019’da patlak veren büyük çaplı gösterilerden sonra Çin yönetimi, bu eski İngiliz kolonisinde ulusal güvenlik yasasını uygulamaya başlamıştı. Çin yönetimi, buna rağmen, 2019 sonlarında yapılan yerel meclis seçiminde muhalefet adaylarının büyük bir zafer kazanmasını engelleyememişti.
Hong Kong seçim sisteminde reform yapılacağının bu ay başında açıklanmasından sonra Washington ve Brüksel, Çin yönetimine, Hong Kong’un “özerkliğine ve özgürlüklerden arta kalan ne varsa onlara yeniden zarar vermeme” konusunda uyarıda bulunmuştu.
Çin Parlamentosu 11 Mart’ta yaptığı oylamada, yeni yasayla ilgili karar tasarısını kabul etmiş ve Parlamentoya bağlı Sürekli Komiteyi yasa tasarısını hazırlamakla görevlendirmişti.