KONULAR
Covid-19'da salgınında, Temmuz ayı sonu itibarıyla Türkiye'de ve dünyada durum.
Çin’in Hubei Bölgesi Wuhan şehrinde 12 Aralık 2019 tarihinde ortaya çıkan ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 11 Mart 2000 tarihinde ''küresel salgın'' (pandemi) ilan edilen Koronavirüs (Covid-19), 2020 yılı boyunca sürdü. 2021 yılının 31 Temmuz tarihine kadar dünyadaki tüm ülkelerin sağlığını, eğitimini, adaletini, yönetimlerini ve ekonomilerini etkilemeye devam ediyor.
Birleşmiş Milletler (BM) ve DSÖ öncülüğünde küresel boyutta sürdürülen “Aşı Çalışmaları” nda önemli gelişmeler yaşandı. Dünya salgınlar tarihine bakıldığında, Covid-19 aşısı ilk kez bir yıla varmadan bulunmuş ve aşı üretimi yapılmıştır. DSÖ 8 aşı için acil kullanım onayı verdi.
Yıl sonu hedefi yüzde 40
DSÖ’nün hedefi, her ülkeyi Eylül 2021 ayı sonuna kadar nüfusunun en az yüzde 10’unu, bu yılın sonuna kadar en az yüzde 40’ını ve gelecek yılın ortasına kadar yüzde 70’ini aşılaması için desteklemek.
Küresel olarak uygulanan tüm dozların yüzde 2’sinden azı Afrika’da oldu. Afrika Kıta nüfusunun sadece yüzde 1,5’i tam aşılandı.
Covid-19 aşısında durum
Dünya genelinde 31 Temmuz 2021 tarihi itibariyle Covid-19 salgının başlangıcından bu yana 4,14 milyar dozdan fazla koronavirüs aşısı uygulandı. 1 Ağustos 2021 tarihi itibarıyla her gün 37,72 milyon doz aşı uygulanmakta. Dünya nüfusunun yüzde 28,3’ü en az bir doz COVID-19 aşısı aldı ve yüzde 14,6’sı tam aşılı. Gelişmekte olan ülkelerdeki insanların sadece yüzde 1,1’i en az bir doz aşı aldı.
Covid-19 aşı verilerinin derlendiği “Ourworldindata” sitesinin 31 Temmuz 2021 tarihli verilerine göre; Çin 1 milyar 640 milyon dozla en fazla aşı yapılan ülke oldu. Bu ülkeyi 461 milyon 518 bin doz aşıyla Hindistan, 344 milyon 930 binle ABD, 140 milyon 170 bin doz ile Brezilya, 92 milyon 50 bin dozla Almanya, 84 milyon 740 bin ile İngiltere, 84 milyon 10 bin ile Japonya, 73 milyon 138 bin ile Türkiye, 72 milyon 670 bin ile Fransa, 68 milyon 190 bin ile İtalya, 66 milyon 950 bin ile Endonezya, 65 milyon 630 bin ile Meksika, 60 milyon 996 bin ile Rusya ve 55 milyon 710 bin ile İspanya izledi.
Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı internet adresinde yer alan anlık verilere göre, 31 Temmuz 2021 tarihi itibarıyla Türkiye, Dünyada en çok aşı yapılan 8. ülke. Türkiye’de Tammuz sonuna kadar 73 milyon 137 bin 890 doz aşı yapıldı. Ülke genelinde 18 yaş üstü nüfusa göre 40 milyon 982 bin 884 kişiye ilk doz, 27 milyon 269 bin 936 ikinci doz ve 8.885 bin 70 kişiye üçüncü doz aşı uygulandı.
Onay alan aşılar
Dünyada umut veren 86 farklı aşının geliştirilme çalışması bulunuyor. Dünya genelinde bu zamana kadar toplam 12 aşı ilgili kurum ve kuruluşlardan onay aldı.
Dünya Sağlık Örgütü, 8 aşı için “Acil Aşı Kullanım Onayı” vermiştir; ABD’li Pfizer ve Alman BioNTech; ABD’li Moderna Biyoteknoloji ve Johnson & Johnson; İngiltere ve Hindistan Oxford-Astrazeneca; Çin Sinopharm ve SinoVac
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonunda Sputnik V aşısının acil kullanımına onay verdi. Böylece Türkiye’de kullanılan Çin SinoVac, Alman BioNTech aşılarının yanı sıra üçüncü aşı olarak Sputnik V aşısı da kullanıma girecek.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 25 Haziran'daki Bilim Kurulu toplantısından sonra yaptığı açıklamada; Türkiye’de devam eden 18 yerli aşı çalışması içerisinde ileri aşamadaki, Erciyes Üniversitesi ile Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) işbirliğiyle geliştirilen “Turkovac” ta Faz 3 çalışması aşamasına geçildiğini belirterek, bu yılın sonlarına doğru yerli aşıya kavuşulacağını belirtti. İnaktif aşı “TURKOVAC” ta 22 Haziran 2021’de başlayan Faz 3 çalışmaları, gönüllülerin aktif katılımıyla yürütülmekte.
Ülkelere göre aşılar
Ülkelere göre kullanılan aşılarda da Temmuz ayı sonu itibarıyla durumu şöyle:
Ülke Aşı
ABD Pfizer-BioNTech, Moderna, Johnson & Johnson
Çin CanSino, Sinopharm/Beijing, Sinopharm/Wuhan, SinoVac
Hindistan Covishield, Covaxin
İngiltere Pfizer-BioNTech, Oxford-AstraZeneca, Moderna
Brezilya Oxford-AstraZeneca, SinoVac
Almanya Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford-AstraZeneca, J & Johnson
Türkiye Sinovac, Pfizer-BioNTech
Fransa Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford-AstraZeneca, J & Johnson
Endonezya SinoVac, Oxford-AstraZeneca
İtalya Comirnaty, Moderna, Oxford-AstraZeneca, J & Johnson
Meksika Pfizer-BioNTech, Oxford-AstraZeneca, SinoVac, Sputnik V, CanSino
Şili Pfizer-BioNTech, SinoVac, CanSino, Oxford-AstraZeneca
İspanya Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford-AstraZeneca, J & Johnson
Rusya Sputnik V, EpiVacCorona, CoviVac
İsrail Pfizer-BioNTech
Kanada Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford-AstraZeneca, J & Johnson, Covishield
BAE Oxford/AstraZeneca, Pfizer/BioNTech, Çin Sinopharm, Sputnik V
Polonya Pfizer-BioNTech, Oxford-AstraZeneca, Moderna
Fas Oxford-AstraZeneca, Sinopharm
Suudi Arabistan Oxford/AstraZeneca, Pfizer/BioNTech
Rakamlarla dünyada durum
Dünyada Covid-19’un yayılmaya başladığı ilk tarihten, 30 Temmuz 2021 tarihine kadar geçen süredeki durum şöyle:
Dünyada toplam vaka sayısı: 198.418.296
Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı: 4.230.522
İyileşenlerin toplam sayısı: 179.196.272
Dünyada halen aktif vaka sayısı: 14.991.502
Rakamlarla Türkiye'de durum
Türkiye’de, Sağlık Bakanlığı verileri çerçevesinde 11 Mart 2020 tarihinde yapılan ilk açıklama ile başlayan koronavirüs (Covid-19) salgını 31 Temmuz 2021 tarihinde yapılan son değerlendirme sonucu ortaya çıkan tablo şöyledir.
Toplam vaka sayısı: 5.727.045
Yaşamını yitirenlerin sayısı: 51.332
İyileşenlerin sayısı: 5.294.285
Yaşamını yitiren Sağlık Çalışanı: 437
Ülkelere göre durum
Dünyada Covid-19 Salgınında 31 Mayıs 2021 itibariyle toplam vaka ve vefat oranları en yüksek 15 Ülkede son durum tablosu:
Ülke Vaka Sayısı Can Kaybı
- ABD 35.730.736 629.276
- Hindistan 31.654.584 424.384
- Brezilya 19.880.273 555.512
- Rusya 6.265.873 158.563
- Fransa 6.127.019 111.867
- İngiltere 5.856.528 129.654
- Türkiye 5.727.045 51.332
- Arjantin 4.919.408 105.586
- Kolombiya 4.776.298 120.432
- İspanya 4.447.044 81.486
- İtalya 4.350.028 128.063
- İran 3.871.008 90.630
- Almanya 3.776.721 92.171
- Endonezya 3.409.658 94.119
- Polonya 2.882.939 75.261
