TCMB yıl sonu enflasyon tahminini değiştirmedi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, yıl sonu enflasyon tahminini değiştirmedi ve yüzde 24 olarak açıkladı.
Karahan, Enflasyon Raporu 2025-II'yi açıkladığı toplantıda bugün "Finansal Okuryazarlık Günü" ilan edildiğini hatırlatarak, “Merkezin Güncesi” ve “Herkes için Ekonomi” gibi platformlarla finansal okuryazarlığa katkıda bulunduklarını söyledi.
Küresel gelişmelere değinen Karahan, ABD'nin 180 ülkeyi kapsayan gümrük vergisi paketini anımsatarak, "Son dönemdeki yumuşamaya rağmen, küresel ticaret ve ekonomi politikalarına dair belirsizlik yüksek seviyelerini koruyor. Bu belirsizliklerle, küresel büyüme üzerinde aşağı yönlü riskler artarken, enflasyon üzerinde ülkelere göre değişen olası etkiler söz konusu" dedi.
Küresel büyümedeki zayıflamaya dikkat çeken Karahan, yaşanan son gelişmelerin enflasyon beklentileri üzerindeki etkilerinin ülkeden ülkeye farklılaştığını söyledi. Karahan, "Korumacı eğilimlerin artmasının küresel enflasyondaki düşüşü yavaşlatabileceği bekleniyor" dedi.
Karahan'ın iç piyasaya yönelik beklenti ve değerlendirmeleri satırbaşlarıyla şöyle:
"-Sanayi üretimindeki artış 2025 yılı ilk çeyreğinde yavaşlamakla birlikte sürdü. Hizmet üretim endeksi de 2024 yılının son çeyreğinde ılımlı bir toparlanma gösterdikten sonra 2025 yılının ilk çeyreğinde artışını devam ettirdi."
"-İmalat sanayinde kapasite kullanım oranları, geçmiş dönem ortalamasının altında seyrediyor."
"-İşgücü piyasasına bakıldığında, manşet işsizlik oranı düşüşünü sürdürmekle birlikte geniş tanımlı göstergeler yüksek seviyesini koruyor."
"-İlk çeyrekte, yurt içi talep ivme kaybetmekle birlikte öngörülenin bir miktar üzerinde seyretti."
"-Bu dönemde perakende satış hacim endeksinin artışı önceki çeyreğe kıyasla bir miktar yavaşladı."
"-Sıkılaştırma sonrasında mal tüketiminin, trendinin altına gerilediğini görüyoruz. Perakende satışlarda da ivme kaybı mevcut. Altın hariç olarak ise bu görünüm daha belirgin."
"-Finansal koşullardaki sıkılaşma ve küresel gelişmelerin etkisiyle, talep koşullarının yılın ikinci çeyreğinden itibaren dezenflasyonist patikayla daha uyumlu hareket edeceğini öngörüyoruz."
Cari açık
"-İç talepteki dengelenmeyle uyumlu olarak, cari işlemler hesabında da belirgin bir iyileşme gerçekleşti."
"-2024 yılının son çeyreğinde, cari açığın millî gelire oranı yüzde 0,8 seviyesine geriledi. 2025 yılı için ise cari açık üzerinde enerji ve emtia fiyatları kaynaklı aşağı yönlü, küresel talep kaynaklı yukarı yönlü riskler öne çıkıyor. "
"-İthalat tarafında ise, söz konusu belirsizliklere bağlı olarak talebin öne çekilmesinin de etkisiyle artış söz konusu.Tahminlerimiz, 2025 yılında cari açığın milli gelire oranının, 2024 yılına kıyasla bir miktar daha yüksek olmakla birlikte, uzun dönem ortalamalarının altında kalacağına işaret ediyor."
Enflasyonda görünüm
"-Tüketici enflasyonu Nisan ayında yüzde 37,9’a gerileyerek, 2024 mayıs ayındaki tepe noktasına kıyasla önemli bir düşüş gösterdi. Öncü veriler bu eğilimin Mayıs ayında da sürdüğüne işaret ediyor."
"-Ana eğilim ocak ayındaki artışın ardından, Şubat-Mart döneminde önemli ölçüde yavaşladı. Nisan ayında ise finansal piyasalardaki gelişmelerin etkisiyle kısmi bir yükseliş izledik."
"-Geldiğimiz noktada TÜFE yıllık enflasyonu yüzde 37,9."
"-Gerek ana eğilim göstergelerinin ortalaması gerekse tahmin performansı görece iyi olan medyan enflasyon, yıllıklandırılmış ana eğilimin yüzde 30’un biraz üzerinde olduğunu ima ediyor. Bu da bize dezenflasyonun süreceğini gösteriyor."
"-Son dönemde finansal piyasalarda yaşanan gelişmelerin etkisiyle nisan ayında enflasyon beklentilerindeki iyileşme duraksadı. Yıl sonu beklentileri bağlamında ise piyasa katılımcılarının beklentisinin yüzde 30 seviyesine yükseldiğini görüyoruz."
Para politikası
"-Mart ayının ikinci yarısında, finansal piyasalarda riskten kaçınma davranışı kaynaklı oynaklıklar gördük. Akabinde, 2 Nisan’da açıklanan ek gümrük tarifelerinin beklentilerin çok üzerinde olması ise küresel piyasalarda oynaklığı artırdı. "
"-İlk günden itibaren, finansal piyasalarda yaşanan gelişmelerin enflasyon görünümü açısından oluşturabileceği riskleri değerlendirerek sıkı parasal duruşu güçlendirici adımlar attık."
"-Mart ayının ikinci yarısında finansal piyasalarda yaşanan oynaklık finansal varlıklarda değer kayıplarına neden oldu ve TL varlıklardan çıkış gözlendi."
"-Finansal piyasalardaki gelişmelerin makroekonomik görünümü bozmaması için gerekli önlemleri hızlı bir biçimde aldık."
"-KKM hesaplarının toplamı 2023 ağustos ayında 140 milyar doların üzerine yükselmişti. Mevcut durumda bakiye 17 milyar dolara geriledi."
Döviz rezervleri
"Brüt rezervler, bu yıl mart ayı ortasında, geçen yıl mart ayındaki 124 milyar dolar seviyesinden 171 milyar dolar seviyesine ulaşırken, swap hariç net rezervler ise bu dönemde -65 milyar dolardan 66 milyar dolara yükselmişti."
"-2 Mayıs itibarıyla 139 milyar dolara gerileyen brüt rezervler, sonrasında tekrar artarak 16 Mayıs’ta 146 milyar dolara ulaştı. Swap hariç net rezervler ise bu dönemde 14 milyar dolara geriledikten sonra 21 milyar dolara yükseldi."
Enflasyon tahminleri değişmedi
"-Bir önceki Rapor dönemiyle aynı şekilde, 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 24 seviyesinde gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2026 yıl sonu için yüzde 12 olan enflasyon tahminimizi de koruduk."
"Enflasyonun 2027 yılında yüzde 8’e geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanmasını hedefliyoruz."
"-Yıl sonunun yaklaşması nedeniyle, 2025 tahmin aralığının mekanik olarak daralması gerekirdi. Ancak, son dönem artan belirsizlikler nedeniyle, tahmin aralığımızı yüzde 19 ile 29 olarak koruduk. Tahmin aralığı 2026 yıl sonu için ise yüzde 6 ve 18’e karşılık gelmektedir."
"-Revizyona konu olan tüm gelişmeleri ve unsurları izlemeye devam edeceğiz. Bu süreçte, para politikasında aldığımız önlemler sayesinde yurt içi talebin zayıflamaya devam etmesi bizim için en kritik hususlardan biri."
"-Diğer taraftan, belirsizliklerin geçmiş döneme göre daha yüksek olduğunu da göz önünde bulundurarak ihtiyatlı ve sıkı para politikası duruşumuzdan taviz vermeyeceğiz."
"-Para politikasındaki sıkı duruşumuzu, enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar kararlılıkla sürdüreceğiz."
"-Politika faizini, öngördüğümüz dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirliyoruz."
Soru-cevap
"-Enflasyon tahminleri ücret gelişmeleri dahil çeşitli varsayımlar çerçevesinde şekilleniyor. Ücretler konusunda varsayımlar da yetkililerin açıklaması çerçevesinde oluşuyor."
"-19 Mart günü yurt dışı bankalarla Türk bankaları arasındaki döviz işlem limitleri çok kısa sürede doldu. Son 15 yıldaki en yüksek işlem hacminin birkaç katı döviz işlemi gerçekleşti. O gün hızlı bir şekilde adım attık."
