2022 yılında, cari fiyatlarla GSYİH 15 trilyon 11 milyar 776 milyon lira, kişi başı GSYİH ise 176 bin 651 lira oldu. (Foto: Depo Photos)

2022'de GSYİH 15,1 trilyon lira, kişi başı GSYİH 176,5 bin lira

2022 yılında, cari fiyatlarla GSYİH 15 trilyon 11 milyar 776 milyon lira, kişi başı GSYİH ise 176 bin 651 lira oldu. 

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı rakamlara göre, yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,5 arttı.

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYİH, 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 106,9 artarak 15 trilyon 11 milyar 776 milyon TL oldu. 

Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı 2022 yılında yüzde 22,1 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 13,5 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 10,0 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.

Kişi başı GSYİH

Kişi başına GSYİH, 2022 yılında cari fiyatlarla 176 bin 651 TL, ABD doları cinsinden 10 bin 659 dolar oldu.

En çok büyüyen ve küçülen sektörler

Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yüzde 32,1 ile en çok büyüyen sektör oldu.

Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yüzde 32,1, Finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 20,7 ve Hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri yüzde 20,6 ile 2022 yılında en çok büyüyen sektörler oldu. 

Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı yüzde 24,6, İnşaat yüzde 7,1, Madencilik ve taş ocakçılığı yüzde 5,5 ile en çok küçülen sektörler oldu.

Tüketim harcamaları yüzde 19 arttı

Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2022 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 19,0 arttı. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYİH içindeki payı yüzde 57,0 oldu. 

Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla yüzde 23,2 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 18,3 ile ulaştırma ve yüzde 12,4 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.

Devletin tüketim harcamaları yüzde 4,2 arttı

Devletin nihai tüketim harcamaları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4,2 arttı

Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYİH içindeki payı 2022 yılında yüzde 11,7 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 29,2 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,2 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 1,3 arttı.

Mal ve hizmet ihracı da ithalatı da arttı

Mal ve hizmet ihracatı 2022 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 9,9, ithalatı ise yüzde 8,6 arttı. 

Harcama yöntemine göre cari GSYİH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 38,6, ithalatın payı ise yüzde 42,6 oldu.

İşgücü ödemeleri yüzde 81,7 arttı

Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 81,7 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 115,5 arttı.

İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2021 yılında yüzde 30,0 iken bu oran 2022 yılında yüzde 26,3 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2021 yılında yüzde 52,3 iken 2022 yılında yüzde 53,7 oldu.