ABD-Rusya görüşmeleri: "Derin, somut ve karmaşık''

ABD ile Rusya arasında Cenevre’de Ukrayna ve güvenlik garantilerine ilişkin olarak görüşmelerde Rus heyetine başkanlık eden Sergey Riabkov, görüşmelerin “karmaşık, derin ve somut” olduğunu söyledi.

Rus ve Amerikan heyetleri arasında 7,5 saat süren görüşmelerden sonra basına konuşan Riabkov, ABD’nin Rusya’nın sunduğu güvenlik garantilerine ilişkin önerilerine ciddiyetle yaklaştığını ifade etti.

Görüşmelerin “karmaşık, uzun, çok profesyonelce, derin ve somut bir şekilde yapıldığına” dikkat çeken Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Ryabkov, ülkesinin Ukrayna’ya “saldırma” gibi bir niyeti olmadığını ve olamayacağını belirtti.

Sputnikin haberine göre, Rus diplomat, “Tırmanan gerilim senaryosundan endişe etmek için herhangi bir dayanak olmadığını” söyledi ve Rus ordusunun tüm manevralarını kendi topraklarında yaptığını vurguladı.

Moskova için önemi

Riabkov, Rus tarafının, Amerikan tarafına NATO'nun genişlememesi için meşru garantiler almanın Moskova için taşıdığı önemi ayrıntılı biçimde anlattığını bildirdi.

“Biz tekliflerimizin mantığını ve özünü Amerikan tarafına ayrıntılı biçimde anlattık” diyen Ryabkov, şunları söyledi:

 “NATO'nun genişlememesi için yasal güvence almanın neden mutlak bir zorunluluk olduğunu anlattık. Rusya’nın sınırlarında, topraklarımızdaki hedefleri vurabilecek saldırı silahları konuşlandırmama konusunda yasal güvenceler almamızın neden zorunlu olduğunu ayrıntılı biçimde açıkladık.

Yarın ABD heyeti Brüksel'de NATO müttefikleri için bilgilendirme yapacak. Ertesi günü bizim heyetimiz de orada aynı konularda çalışacak. En azından NATO çevrelerinde tüm bunların çıkmaza sokulmaması ve bir atılım yapılması, Rusya karşısında adım atılması gerektiği konusunda daha iyi bir anlayış gelişeceğini umarım. Bununla birlikte, söz konusu adım, Rusya'nın kilit konulardaki tutumunu değiştirmesi açısından NATO'ya yönelik bir adımı değil, özellikle NATO’nun adımı olması gerekiyor”.

“Altyapı var…”

Güvenlik garantileri konusunda ABD ve NATO ile anlaşmak için altyapı bulunduğunu belirten Ryabkov, “Biz diyaloğun devamından, bu çalışmanın kesintiye uğramamasından, diplomasinin güvenliğin ve istikrarın güçlendirilmesi davasına hizmet etmeye devam etmesinden yanayız. Burada anlaşmak için bir altyapı var” diye ekledi.

Rus diplomat, Rusya’nın güvenlik konularındaki tutumunun sert olduğunu söyleyenlerin haklı oldukları ifade etti, Rusya’nın ültimatom yolunu seçtiğini söyleyenlerin kesinlikle haksız olduklarını ifade etti.

Rusya’nın anlaşma peşinde olduğunu ve bunun hangi yoldan yapılmasının uygun olacağını gösterdiğini dile getiren Rus heyeti başkanı, anlaşma olmaması durumunda hiç kimseyi tehdit etmediklerini, oysa ABD’nin sürekli olarak “Rusya’nın ödemesi gereken bedellerden” söz ettiğine dikkat çekti. Rus diplomat, şöyle konuştu:

“Durumun umutsuz olduğunu düşünmüyorum. Cenevre'de yapılan müzakerelerin faydasının, daha önce görülemeyecek şekilde var olan konuları ilk kez konuşabilmemiz olduğunu düşünüyorum. Artık her şey kendi adıyla anılmış durumda ve bunun Batı ile ilişkilerimiz üzerinde iyileştirici etkisi var.”

“Kiev yönetimi diyalog başlatmalı…”

Rusya’nın, Ukrayna’daki durumun değişeceğini ve Kiev’in kendi bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri ile diyaloğa başlayacağını umduğunu söyleyen Ryabkov, “Kiev’deki yönetimin Donetsk ve Lugansk halkı ile anlamlı bir diyalog başlatacağını umuyorum” dedi.

Rusya, ABD ve NATO arasındaki ilişkilerde köklü değişiklikler gerektiğine işaret eden Riabkov, “Cenevre'ye tüm bunların çıkmaza girmemesi için geldik ve Amerikalı meslektaşlarımıza ateşle oynamanın neden onların çıkarına olmadığını anlatmak için büyük çaba harcadık. Bir sonraki tur görüşmelerin yapılıp yapılmayacağı ve yapılacaksa hangi formatta olacağı en kısa zamanda netleşecek. Her hâlükârda uzun bir ara olmayacak” dedi.

“Rusya, Ukrayna’yı işgal etme niyetinde değil ve böylece bir pazarlık konusu da yok” diyen Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı, “Batılı ülkelerden bazı tekliflerimizde esneklik göstermelerini beklemiyoruz. Amerikalı meslektaşlarıma çok dikkatli bir şekilde açıklamaya çalıştığım, vazgeçilmez temel talepler konusunda çok sağlam bir duruşumuz var” diye konuştu.

NATO’nun genişlememe konusunun çözümünün daha fazla ertelenemeyeceğine dikkat çeken Ryabkov, “Bu, Rusya’nın ulusal güvenlik meselesidir. Durum o kadar tehlikeli ki bu temel meseleyi artık erteleme lüksümüz yok'' değerlendirmesinde bulundu.

ABD'ye göre Rus talepleri "umutsuz bir girişim"

ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy  R. Sherman, ABD’nin Rusya’nın taleplerini geri püskürtme konusunda tutumunu koruduğuna dikkat çekti ve “NATO’nun açık kapı politikasını kimsenin engellemesine” ABD’nin izin vermeyeceği mesajını verdi.

Bayan Sherman, Amerikan heyetinin, Rus heyetiyle sekiz saate yakın süren görüşmelerde “açık ve samimi şekilde tartıştığını” ve “iki ülke ilişkilerini daha ayrıntılı ele almak için yakın zamanda yeniden görüşmeye açık olduklarını” belirtti.

Rus heyeti başkanı Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, ülkesinin, özellikle NATO’nun daha fazla genişlememesini, somut olarak da Ukrayna’nın İttifak’a alınmamasını ve NATO’ya 1997’den sonra katılan Doğu ve Orta Avrupa’da ülkelerindeki NATO askeri faaliyetlerinin sona erdirilmesini talep ettiğini bildirmişti.

"NATO olmadan karar almayacağız''

Sherman, Batılı ülkelerin bu talepleri kesin bir dille geri çevirdiğini söyledi ve Ukrayna’nın NATO’ya katılmasını önlemek amacıyla Rusya’nın sunduğu bu önerileri “umutsuz girişim” olarak gördüklerini söyledi.

“Kimsenin NATO’nun açık kapı politikasını kapatmasına izin vermeyeceğiz” diyen Sherman, “ABD ile çalışmak isteyen egemen devletlerle ikili işbirliğinden vazgeçmeyeceğiz ve Ukrayna olmadan Ukrayna; Avrupa olmadan Avrupa veya NATO olmadan NATO hakkında karar almayacağız” diye konuştu.

Rusya’nın Ukrayna sınırında yaklaşık 100 bin asker konuşlandırması, işgal hazırlığında olabileceği gerekçesiyle Washington ve Kiev’in endişelerini artmıştı. Rusya, 2014 yılında da Kırım yarımadasını Ukrayna’dan ilhak etmişti.

Rusya, Ukrayna’yı işgal edeceği iddialarını bugün de reddetti.

Sherman, hiçbir ülkenin başka bir ülkenin sınırlarını güç kullanarak değiştiremeyeceğini söyledi ve Rusya’ya birliklerini kışlaya çekerek gerilimi azaltma çağrısı yaptı.