ABD'de göçmen protestoları ve 'yetki gaspı' tartışması

Kaliforniya Ulusal Muhafızları'nın üyeleri, son iki gün içinde yüzlerce kişinin karıştığı çatışmaların yaşandığı yerlerden biri olan Metropolitan Detention Center'ın da bulunduğu Los Angeles şehir merkezindeki federal kompleksinde Pazar günü sabahın erken saatlerinde toplandıkları görüldü.

Savunma Bakanlığı'nın sosyal medya hesabında yayınlanan ve uzun silahlı ve zırhlı araçlarla donanmış düzinelerce Ulusal Muhafız üyesinin görüntülerini içeren bir paylaşıma göre, askerler arasında 79. Piyade Tugayı Savaş Ekibi üyeleri de bulunuyordu. 

ABD Başkanı Donald Trump, göçmenlik baskınları nedeniyle zaman zaman şiddetli protestoların patlak vermesinin ardından “kanunsuzluğu” sona erdirmek için Los Angeles sokaklarına 2.000 Ulusal Muhafız askeri gönderdiğini söyledi.

ABD başkanı, askerleri ülkenin en büyük ikinci şehrine göndermek için Kaliforniya eyaletinin askeri güçlerini federal kontrol altına aldı. Askerler, burada göstericilerle karşı karşıya gelebilir. Vali Gavin Newsom'un “kasıtlı olarak kışkırtıcı” olarak nitelendirdiği bu hamle, nadir görülen bir adım.

Bu gelişme, federal ajanların, Latin kökenli nüfusun yoğun olduğu bir şehirde düzinelerce göçmenin tutuklanmasına öfkelenen kalabalığa ses bombası ve göz yaşartıcı gaz bombası attığı iki günlük çatışmaların ardından geldi.

Görüntülerde, yoğun bir kavşakta ateşe verilen bir araba görülürken, sosyal medyada dolaşan bir videoda, motosiklet kasklı bir adamın hızla geçen federal araçlara taş attığı görülüyor.

Diğer görüntülerde, göstericiler, düzeni sağlamak için çağrılan yerel güvenlik güçlerine havai fişek attı.

Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt, “Başkan Trump, yaygınlaşmasına izin verilen kanunsuzluğu gidermek için 2.000 Ulusal Muhafız görevlendirilmesini öngören bir Başkanlık Memorandumu imzaladı” dedi ve Kaliforniya'nın ‘beceriksiz’ Demokrat liderlerini suçladı.

Leavitt, “Trump yönetimi, suç teşkil eden davranışlara ve şiddete, özellikle de görevini yapmaya çalışan kolluk kuvvetlerine yönelik şiddete karşı sıfır tolerans politikası izlemektedir” dedi. 

‘Kasıtlı kışkırtma’

Yedek ordu olan Ulusal Muhafızlar, Los Angeles yangınlarının ardından olduğu gibi doğal afetlerde ve bazen sivil ayaklanmalarda sıklıkla kullanılıyor. Ancak neredeyse her zaman yerel politikacıların onayıyla... Bu kez durum böyle değildi.

Trump'ın sık sık karşıtı ve Cumhuriyetçilerin uzun süredir düşmanı olan Vali Gavin Newsom, Beyaz Saray'ın kararını kınamak için sosyal medyaya başvurdu. Newsom, X'te “Bu hareket kasıtlı olarak kışkırtıcıdır ve gerginliği sadece tırmandıracaktır” diye yazdı ve ekledi:

“Federal hükümet, Kaliforniya Ulusal Muhafızlarını devralıyor ve Los Angeles'a 2.000 asker gönderiyor – bunun nedeni kolluk kuvvetlerinin yetersizliği değil, bir gösteri yapmak istemeleri. Onlara bu fırsatı vermeyin. Asla şiddet kullanmayın. Barışçıl bir şekilde sesinizi duyurun.”

Trump'ın Savunma Bakanı Pete Hegseth, gerginliği daha da tırmandırmakla tehdit ederek, yakınlardaki düzenli askeri güçlerin de müdahale edebileceği uyarısında bulundu.

Hegseth, sosyal medyada yazdığı mesajda, “Şiddet devam ederse, Camp Pendleton'daki aktif görevdeki denizciler de seferber edilecek – onlar yüksek alarmda” dedi.

Hukuk profesörü Jessica Levinson, Hegseth'in müdahalesinin, isyan olmadığı durumlarda ABD ordusunun iç güvenlik gücü olarak kullanılmasının genel yasal kısıtlamaları nedeniyle sembolik göründüğünü söyledi.

“Şu anda İsyan Yasası uygulanmıyor” diyen Levinson, Trump'ın daha çok 10. Madde olarak bilinen hükme dayandığını belirtti ve “Ulusal Muhafızlar, lojistik (ve) personel desteği sağlamaktan öteye gidemeyecek” dedi.

Tutuklamalar

Ocak ayında göreve geldiğinden beri Trump, ‘canavarlar’ ve “hayvanlar” olarak nitelendirdiği belgesiz göçmenlerin girişine ve varlığına sert bir şekilde müdahale etme sözünü yerine getirdi.

İç Güvenlik Bakanlığı, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Birimi'nin (ICE) bu hafta Los Angeles'ta düzenlediği operasyonlarda “beş çete üyesi dahil 118 yabancının” tutuklandığını açıkladı.

Cumartesi günkü çatışma, Paramount banliyösünde yaşandı. Göstericiler, yerel belediye başkanının ajanlar tarafından karargah olarak kullanıldığını söylediği federal bir tesise toplandı.

Cuma günü, maskeli ve silahlı göçmenlik ajanları, Los Angeles'ın farklı bölgelerinde yüksek profilli işyeri baskınları düzenledi, öfkeli kalabalıkları çekti ve saatler süren çatışmalara neden oldu.

Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass, federal göçmenlik uygulamalarının ardından bazı şehir sakinlerinin “korku duyduğunu” kabul etti. Bass, “Herkesin barışçıl protesto hakkı var, ancak şunu açıkça belirtmek isterim: Şiddet ve yıkım kabul edilemez ve sorumlular hesap verecek” dedi.

FBI Başkan Yardımcısı Dan Bongino, Cuma günkü çatışmaların ardından çok sayıda kişinin gözaltına alındığını belirterek,“Siz kaos getirin, biz kelepçe getiririz. Kanun ve düzen hakim olacak” dedi.

Los Angeles Times'ın haberine göre, Cumartesi günü ICE ajanlarının gitmesi için sloganlar atılırken, bazı protestocular Meksika bayrakları sallarken, diğerleri ABD bayrağını yaktı.

Çimento blokları ve devrilen alışveriş arabaları, ilkel barikatlar olarak kullanıldı.

Beyaz Saray protestolara karşı sert bir tutum sergiledi ve başkan yardımcısı Stephen Miller, protestoları “ABD'nin yasalarına ve egemenliğine karşı bir isyan” olarak nitelendirdi.

60 yıl sonra ilk kez

Donald Trump'ın emriyle Pazar günü erken saatlerde Los Angeles'a gelen yaklaşık 300 Ulusal Muhafız askeri, iki gün süren göçmenlik yetkilileriyle çatışmaların ardından büyük ölçüde sakin ve önemli protestoların yaşanmadığı federal kompleksin önünde konuşlandı.

Brennan Adalet Merkezi'ne göre, bu konuşlanma, eyalet valisinin talebi olmadan bir eyaletin ulusal muhafızlarının harekete geçirilmesinin 60 yıldır ilk kez kez yaşanıyor. 

'Otoriterliğe sürükleyen başkan'

Ulusal Muhafızların sevkıyatı, Trump'ı güç gösterisi yapmak için “aşırı tepki” vermekle suçlayan Vali Gavin Newsom'un itirazlarına rağmen gerçekleşti.

Cumartesi günü Trumpyayınlanan bir talimatta Trump, “Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin otoritesine karşı isyan veya isyan tehlikesi” durumunda federal güvenlik güçlerini sevk etme yetkisi veren bir yasal hükmü yürürlüğe koydu.

Vali ofisine göre, Newsom Cuma gecesi Trump'ı aradı ve yaklaşık 40 dakika konuştular. Cumartesi veya Pazar günü konuştukları belli değil.

Muhafızların tam olarak ne zaman geldiği konusunda bazı karışıklıklar oldu. Yerel saatle gece yarısından kısa bir süre önce Trump, Ulusal Muhafızları “iyi iş çıkardıkları” için tebrik etti. Ancak bir saatten az bir süre sonra Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass, askerlerin henüz şehre varmadığını söyledi.

Vermont Senatörü Bernie Sanders, Trump'ın emrinin “ülkeyi hızla otoriterliğe sürükleyen bir başkan” ve “ABD Kongresi'nin yetkilerini gasp eden” bir başkanın yansıması olduğunu söyledi.

Trump'ın sadık müttefiki olan Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, başkanın kararını destekleyerek Cumhuriyetçilerin Kaliforniya Demokratlarına yönelik eleştirilerini ikiye katladı.

Johnson, “Gavin Newsom gerekli olanı yapamadığını veya yapmak istemediğini gösterdi, bu yüzden başkan devreye girdi” dedi.