Mart ayından beri Şanhay'da bir mahallede e-Yuan deneme sürecini başlatan Merkez Bankası yetkilileri, yeni pilot bölgeler belirledi. Çin, e-Yuanı 2022 Pekin Kış Olimpiyatları sırasında dolaşıma sokmayı planlıyor.
Çin’in ekonomik merkezi olarak bilinen Şanhay’ın bir mahallesinde resmî para yuanın sayısal versiyonu deneniyor. Çin, böyle bir yola giren ilk büyük ülke oldu.
Mart başından bu yana kullanılan e-Yuan, kâğıt yuan ile aynı değere sahip. e-Yuan ile alışveriş yapmak için akıllı telefona indirilecek Çin Merkez Bankasının uygulaması yeterli oluyor.
Birçok Merkez Bankası kendi dijital para uygulamasına geçmeye hazırlanırken Çin bu alanda dev adımlarla ilerliyor. Çin’in bu girişimi, dijital parayı meşru hale getiren ilk ülke olma iradesini de teyit ediyor.
Çin Merkez Bankası yetkilisi Li Bin, “Pilot bölge uygulaması düzenli şekilde ilerliyor ve e-yuan kullanımı da artıyor. Sistemin çalışması istikrarlı. Şimdilik sınırlı bir katılım olduğu için işlem hacmi değeri bakımından mütevazı boyutlarda” dedi.
Çin Merkez Bankası yetkilileri, Şanhay’da pilot bölge denemesi başarılı olunca e-yuan kullanımının başka bölgelere de yayma kararı aldı. Şanhay dışında Hainan, Çangşa, Şian, Qingdao ve Dalian da e-yuan için pilot bölge olarak seçildi.
Çin iç piyasaya paralel olarak gözünü komşu ülkelere de dikmiş durumda ve dijital yuan aracılığıyla uluslararası bir ödeme sistemini de geliştirme peşinde.
Çin, bu amaçla, SWIFT sistemiyle ancak kendi dijital parasına yönelik uluslararası bir ödeme sistemi de oluşturdu. Bu şekilde, aracı olmadan ve hemen hemen hiç masrafsız bir şekilde kendi parasına yönelik avantajlar sunarak dolar ile rekabete hazırlanıyor.
Kullananlar memnun
Sınırlı bir süre için yapılan bu denemeye katılanlar Merkez Bankası tarafından seçildi.
Elektronik yuanın deneme sürecine katılanlardan biri, “Her gün alışverişi bu şekilde yapıyorum. Katılmak için kaydımı yaptırdım, başvurum kabul edilince uygulamayı indirmem için bana bir bağlantı gönderildi. Normal hesaptaki parayı naklettim. Artık hep cep telefonuyla ödeme yapıyorum. Hızlı ve kullanışlı” dedi.
Esnaf da uygulamadan memnun görünüyor. Bir manav da “e-paradan söz edildiğini duyar duymaz ben de bu deneme sürecine katıldım. Diğer uygulamaların aksine bunun ücretsiz olması esnaf için avantaj. Gençler de e-yuan aracığıyla ödemek istiyor” diyerek görüşlerini dile getirdi.
800 milyon kişi
Uzmanlar, Merkez Bankası Dijital para biriminin (MNBC), kendisine sunulan birçok ödeme uygulamasını destekleyen Çin toplumunda fiziksel yuanın yerini kolaylıkla alabileceğini belirtiyor.
Esasen Çin’de nakit para kaybolma yolunda. 800 milyon Çinli, alışveriş yaparken WeChat pay uygulamasını kullanıyor. Dijital ekonomi uzmanları, deneme aşamasında olan e-yuanın aslında parasal bir devrim olduğu görüşünde.
Uzmanlar, “Her dijital yuan kullanıldığı sürece izlenecek. Harcamaları programlamak bile mümkün olacak. Örnek verecek olursak, Devlet, bir kriz anında harcamaların artmasını istiyorsa yuan dolaşımını artırmak için size diyebilir ki ‘elinden şu kadar e-Yuan var, süresi de şu tarihte doluyor’. Yani Devlet, dolaşımda olan her e-Yuanı kontrol edebilir” diyor.
Kaynaklar, Çin’in gelecek yıla kadar e-Yuanı resmen tanıtmasını bekliyor. Çin ise Pekin’de düzenlenecek 2022 Kış Olimpiyatları sırasında e-Yuanı kullanıma sokmayı tasarlıyor. Dijital avronun ise 2025’ten önce kullanılması öngörülmüyor.
