Türkiye'de e-ticaretin büyüklüğü 800 milyar lirayı aştı
Türkiye'de e-ticaret sektörünün büyüklüğü 2022 yılında 801 milyar liralık bir ekonomik büyüklüğe ulaştı.
Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği'nin (ETİD) de aralarında bulunduğu bir grup kuruluş tarafından hazırlanan "Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu" açıklandı.
Rapora göre Türkiye'deki e-ticaret hacmi ve işlem sayıları her yıl büyümeye devam ediyor. Halihazırda dünyadaki 18'inci büyük e-ticaret pazarına ev sahipliği yapan Türkiye, yerel ölçekte olduğu kadar uluslararası arenada da etkileyici bir yükseliş trendi içerisinde bulunuyor.
Rapor, Covid-19 salgını döneminde artan e-ticaretteki büyüme ivmesinin kısmen yavaşlamış olsa da hem Türkiye'de hem de dünyada gücünü korumayı sürdürdüğünü gösteriyor.
Özellikle salgın döneminin tüketicilerde alışveriş alışkanlıklarında kalıcı bir değişiklik yarattığı belirtilen rapora göre, e-ticaret 2022 yılında dünya ölçeğinde 5,7 trilyon ABD doları değerinde pazar payı elde etti. Bu toplam 100,2 trilyon ABD doları değerindeki küresel gayri safi hasılanın yüzde 5,7'sini temsil ediyor E-ticaretin global perakende satışlar içindeki payı ise yüzde 22 oldu.
Türkiye'deki durum
Türkiye'de rakamlara bakıldığında; e-ticaret sektörünün büyüklüğü, 2022'de GSYİH'nın yaklaşık yüzde 6'sına karşılık gelen 801 milyar liralık ekonomik hacme ulaştı.
Son 5 yılın verilerine bakıldığında ise e-ticaretin GSYİH'den aldığı pay düzenli bir artış göstererek yüzde 2,8'e yükseldi. Bu yükselişin yüzde 1,6'sı 2019 yılından bu yana salgının etkisiyle kaydedilen büyümeye yönelik olarak kayıtlara geçti.
Raporda, Türkiye'deki e-ticaret faaliyetlerinin, toplam perakendeden aldığı yüzde 16,5'lik pay ile piyasa dinamikleri açısından benzer ülkelere göre daha büyük bir ağırlığa sahip olsa da sektörde önemli bir büyüme potansiyeli olduğu belirtildi.
E-ticarette alışveriş verileri
Türkiye'de e-ticarette ortalama sepet tutarlarında 2020'den 2021'e 13 lira, 2021'den 2022'ye 79 liralık bir yükseliş gözlendi. Aydan aya yıllık en büyük hacim artışı Temmuz ve Ağustos aylarında yüzde 200 seviyelerinde gerçekleşti.
En çok alışveriş Black Friday'de. Okula dönüş ile başlayan sonbahar dönemi ve Black Friday, Cyber Monday gibi özel kampanya dönemleri, alışverişlerin sonbahar ve yılbaşı arasındaki zaman diliminde en yüksek seviyesine ulaşmasını sağlıyor. Günlük işlem sayılarının ortalamaya göre değeri açısından ilk sırada ortalamanın 1,3 katı işlemin gerçekleştiği 'Okula Dönüş’ dönemi, hemen ardından ise ‘Black Friday haftası’ geliyor.
Rapor, e-ticaret platformlarını kullanan kullanıcı sayısının bir önceki yıla göre yüzde 2,2 arttığını da gösteriyor. Ayrıca 2022 itibarıyla kadın ve erkek kullanıcıların oranı sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 42 olarak kayıtlara geçerken, kadınların payının 2021'e göre yüzde 10 artış kaydettiği görüldü.
En yüksek pazar payına sahip ürünler
E-ticarette satış hacmi ve işlem sayısı bazında en yüksek Pazar payına sahip ürün kategorileri 2022 yılında sırasıyla moda ve aksesuar, elektronik ve teknoloji, kozmetik ve kişisel bakım, hizmet, turizm ve seyahat olarak gerçekleşti. Bu beş sektör, satış hacmi bakımından e-ticaret sektörün yüzde 63’ünü ve işlemlerin yüzde 66’sını oluşturdu.
En dikkat çeken büyüme kozmetik ve kişisel bakım kategorisinde yaşandı. Küresel e-ticarette 2022 yılı yapılan işlemlerin üçte ikisi alternatif ödeme yöntemleri ile gerçekleşti. Türkiye’de ise geleneksel yöntemler küresel ortalamanın iki kat üzerinde tercih edildi. Kredi kartı en çok tercih edilen ödeme yöntemi olurken, banka kartı mikro işletmeler dışındaki tüm işletmelerde en çok tercih edilen ikinci ödeme yöntemi oldu.
Öte yandan, satıcıların en yoğun bulunduğu üç coğrafi bölge Marmara, İç Anadolu ve Ege olurken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde en çok satıcıyı barındıran illerin bölgesel hacimden en yüksek payı almadığı kaydedildi.
