Küresel ısınma hamsiyi de tehdit ediyor

İklim değişikliği nedeniyle denizlerdeki ısınma, aralarında hamsinin de bulunduğu bazı balık türlerinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilir.

Yeni araştırmalar, hamsi, sardalya ve ringa balığı gibi türlerin, sıcak sulardan daha uygun ortamlara taşınırken iklim değişikliğine ayak uydurmak için mücadele edeceğini gösteriyor. Ancak bu süreç onların boy ve hareket yeteneklerini de etkileyeceği için türler üzerinde risk oluşturabilir.

Reading Üniversitesi'nde evrimsel biyolog Profesör Chris Venditti ve arkadaşlarının çalışması Nature Climate Change'de yayımlandı. Chris Venditti, araştırmaları konusunda şu bilgileri aktarıyor: 

"İklim değişikliğine bağlı olarak deniz suyundaki ısınma balıklar için iki kez kötü. Çünkü sadece daha küçük bir boyuta dönüşmelerine neden olmakla kalmaz, aynı zamanda daha uygun ortamlara göç etmelerine de engel oluşturabilir. Bu durum da bazı tür balıklar için yok olma sürecinin başlangıcı olabilir. 

Araştırmamız, iklim değişikliği altında, deniz suları ısındıkça balıkların küçüleceği teorisini destekliyor. Ancak, düşünüldüğü kadar verimli bir şekilde başa çıkmak için evrimleşemeyeceklerine dair endişeleri de ortaya koyuyor. Deniz suyu sıcaklığının hiç olmadığı kadar hızlı artmasıyla, balıklar, çok hızlı bir şekilde evrimsel anlamda geride kalacak ve hayatta kalma mücadelesi verecek.

Yediğimiz türlerin çoğu önümüzdeki on yıllarda giderek daha az veya hatta yok olabileceğinden, bunun tüm balıklar ve gıda güvenliğimiz için ciddi etkileri var.”

İstatistiklerle doğrulandı

Şili'deki Kurak Bölgelerdeki İleri Araştırmalar Merkezi (CEAZA) ve Birleşik Krallık'taki Reading Üniversitesi tarafından yürütülen çalışma, son 150 milyon yıldaki evrimlerini incelemek için küresel olarak dağılmış balık türlerinin büyük bir veri setinin istatistiksel analizlerini kullandı. Çalışma, tarihsel küresel sıcaklık dalgalanmalarının bu türlerin evrimini nasıl etkilediğine dair ilk somut kanıtı sağlıyor.

Hamsi, Atlantik ringa balığı, Japon sardalyası, Pasifik ringa balığı ve Güney Amerika sardalyası gibi balıkçılık için önemli türleri içeren, dünyanın her yerinde bulunan çok çeşitli bir balık grubu olan Clupeiforms'a odaklandı. Bununla birlikte bulguların tüm balıklar için etkileri var.

Balıklar, şimdiye kadar, sadece bin yılda yaklaşık 0,8°C'lik bir maksimum deniz suyu sıcaklığı artışıyla uğraşmak zorunda kaldılar. Bu, 1981'den beri Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi tarafından her on yılda 0.18°C olarak bildirilen mevcut ısınma oranlarından çok daha düşük.

Aşırı avlama da tehdit

Bulgular, bilim adamları arasında, dünya ısındıkça, metabolizmalarını hızlandırmaları ve dolayısıyla vücut işlevlerini sürdürmek için daha fazla oksijene ihtiyaç duymaları nedeniyle balıkların genel olarak küçüleceği ve daha az hareket edeceği yönündeki uzun süredir devam eden beklentiyi destekliyor. Bu, balık türlerini etkileyecek, çünkü daha büyük balıklar daha fazla enerji rezervleri sayesinde daha uzun mesafeler kat edebilirken, daha küçük balıklar iklim değiştikçe uygun koşullara sahip yeni ortamlar daha az arayabilirler.

Ancak, araştırma, daha küçük balıklardaki artışın, yerel alanlarda yoğunlaşan genetik varyasyonlar nedeniyle daha fazla yeni türün ortaya çıkması anlamına geleceği varsayımıyla çelişiyor.

Bunun yerine, bilim adamları, daha sıcak suların daha az yeni türün gelişmesine yol açacağını, iklim değişikliğiyle başa çıkmaya çalışan balıkların diğer önemli bazı özelliklerini yitireceği sonucuna varıyor.  

Aşırı avlanmanın balıkları küçülttüğü de ulaşılan bir sonuç. Bu nedenle, insan eylemlerinin de balık türlerinin karşılaştığı baskılar listesine ekleniyor.