KONULAR
Altılı Masa'nın ortak mutabakat metni açıklandı
Altılı Masa'nın "seçimlerden sonra uygulanacak hükümet programının ana omurgasını oluşturacak" düzenlemeleri kapsayan "Ortak Politikalar Mutabakat Metni" açıklandı.
ATO Congresium'da düzenlenen toplantıda ortak metin altı partinin genel başkan yardımcıları tarafından okundu.
Toplantıya Altılı Masa'da yer alan siyasi partilerin liderleri Kemal Kılıçdaroğlu (CHP), Ali Babacan (DEVA Partisi), Gültekin Uysal (DP), Ahmet Davutoğlu (Gelecek Partisi), Meral Akşener (İYİ Parti) ve Temel Karamollaoğlu (Saadet Partisi) ile partilerin yöneticileri katıldı.
Mutabakat metninin girişinde şu ifadelere yer verildi:
"Ortak Politikalar Metnimizde yer alan somut adımlarla, Cumhuriyetimizin ikinci yüz yılında güçlü, özgürlükçü, demokratik, adil bir sistem inşa etmeyi; kamu yönetimini liyakat, hukuka uygunluk ve şeffaflık ilkelerine göre vatandaş odaklı bir biçimde yapılandırmayı; yeşil dönüşümü ve dijital devrimi merkezine alan yeni bir sürdürülebilir, kapsayıcı kalkınma stratejisiyle Türkiye’yi orta gelir tuzağından kurtarıp ‘yüksek gelirli ülkeler” arasında sağlam ve kalıcı bir konuma getirmeyi; cinsiyet, etnik köken, din, dil, yerleşim yeri, sağlık durumu, sosyo-ekonomik koşulları ayırt etmeden, fırsat eşitliğini garanti altına alan kapsayıcı bir eğitim sistemi kurmayı; gelecek nesillerin ekosistem hakkını anayasal güvence altına almayı; aşırı yoksulluğu sıfırlamayı, hiçbir vatandaşımızı geride bırakmamayı ve ülkemizi güvenilir, güçlü ve etkili bir uluslararası oyuncu konumuna getirmeyi taahhüt ediyoruz."
Toplam 240 sayfa ve dokuz ana başlıktan oluşan mutabakat metninin ana hatları özetle şöyle:
1. Hukuk, adalet ve yargı
Yasama reformu, yürütme reformu, yargı reformu, temel hak ve hürriyetler, seçim ve siyasi partiler mevzuatı ana hatlarından oluşuyor. Yasal ve anayasal değişiklikler kapsamında Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu sistemi öngörülüyor. Olağanüstü hal kararnamelerinin kaldırılması, çoklu baro sistemine son verilmesi, seçim barajının yüzde 3'e indirilmesi, Hazine yardımının yeniden düzenlenmesi, siyasi partileri kapatma davalarının TBMM'nin iznine bağlanması öngörülen düzenlemelerden bazıları.
2. Kamu yönetimi
Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki birimler, bakanlıklar, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, yerel yönetimler, liyakate dayalı kamu personel yönetimi ve kamuda bürokrasinin azaltılması ana hatları oluşturuyor.
Cumhurbaşkanlığı birimlerinin lağvedilmesi, bakan yardımcılıklarının kaldırılması, yerel yönetimlere yönelik düzenlemeler, kayyum uygulamasına son verilmesi, kamuya personel alımına ilişkin düzenlemeler öne çıkan bazı başlıkları oluşturuyor.
3- Yolsuzlukla mücadele, şeffaflık ve denetim
Yolsuzlukla mücadele, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı kurulması, Mal varlıklarının geri alınması ofisinin kurulması, kara parayla mücadele, Kamu İhale Kanunu'nda AB normları, şeffaflık,
Denetim ve Sayıştay denetimleri, Siyasi Etik Yasası'nın çıkarılmasına ilişkin düzenlemeler yer alıyor.
4. Ekonomi, finans ve istihdam
Temel ekonomik hedeflerde enflasyonun düşürülmesi, aşırı yoksulluğun ortadan kaldırılması, dengeli gelir dağılımı, ekonomi kurumlarının güçlendirilmesi ve yeniden yapılandırılması, Merkez Bankası'nın bağımsızlığının teminat altına alınması ve birimlerinin Ankara'da toplanması, kur korumalı mevduat hesabının durdurulması, Cumhurbaşkanının kullanımındaki uçak sayısının azaltılması, zorunlu haller dışında dövizle sözleşmenin durdurulması, işyeri kirasında stopajın sıfırlanması, kamuda israfla mücadele, bütçe ve kamu harcamalarından mali disiplin ve denetim, istihdamın artırılması ve önündeki engellerin kaldırılması, vergi denetiminin bir baskı unsuru olarak kullanımının engellenmesi, işsizlikle mücadele, KİT’ler ve diğer kamu kurumlarına ilişkin düzelemeler yer alıyor.
5. Bilim, AR-GE, yenilikçilik, girişimcilik ve dijital dönüşüm
Özgürlük, temelli, insana ve demokratik anlayışla bilim politikası öngörülüyor. Beyin göçüyle mücadele, teknopark teşviklerinin mekandan bağımsız hale getirilmesi, yeşil ve dijital dönüşüm, büyük ölçekli başarılı girişim eko-sistemlerinin bulunduğu yerlere temsilcilik açılması, Bilişim ve Yenilikçilik Bakanlığı kurulması, internet üzerinden alınan vergiler ile dijital hizmet vergilerin indirilmesi öngörülüyor.
6. Sektörel politikalar
Tarımla ilgili bakanlık Tarım ve Gıda Güvenliği bakanlığı olarak yeniden yapılandırılıyor. Tarımla ilgili mazot, elektrik, gübre ve tohum gibi temel girdilerin maliyetinin azaltılması öngörülüyor.
Savunma sanayinde adil rekabet, teşvik ve desteklerin yeniden yapılandırılması, savunma sanayindeki kamusal kurumların global şirketlere dönüştürülmesine yer veriliyor.
Kalıcı yaz saati uygulamasına son verilmesi, elektrik üretim ve dağıtım şirketlerinin sözleşmesinin gözden geçirilmesi, Türkiye nükleer ekosisteminin geliştirilmesi, yeni bir maden kanunu, sorumlu madencilik ilkesinin hayata geçirilmesinden söz ediliyor.
Kanal İstanbul projesi iptal edilecek, Demiryolu Düzenleme ve Denetleme Kurulu kurulacak, Sivil Havacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu oluşturulacak. Atatürk Havalimanı yeniden uçuşlara açılacak. Dijital gümrük oluşturulacak.
TİM'in ve ihracatçı birliklerinin yapısı yeniden düzenlenecek, Rekabet kurumuna ilişkin düzenlemeler yapılacak ve itiraz merci Danıştay olacak.
Ticaret Bakanlığı 'Esnaf ve Ticaret Bakanlığı'na dönüştürülecek.
Turizm tahsisleri yeniden incelenecek.
Sanatçının telif hakkı korunacak, Harika Çocuk Yasası güncellenerek yeniden işlerlik kazandırılacak.
Çevreyle ilgili bakanlık İklim, Çevre ve Orman Bakanlığı olarak yeniden yapılandırılacak. Çevre özel elçisi atanacak. Net sıfır karbon hedefi konulacak. Şehircilik ve Afet Bakanlığı kurulacak.
7. Eğitim ve öğretim
Sorunlu eğitim bir yılı okun öncesi eğitim olmak üzere 1+5+4+3 şeklinde yeniden yapılandırılacak.
YÖK kaldırılacak, koordinasyonla sınırlı bir kurum oluşturulacak.
Öğretmenlik meslek yasası değiştirilecek. Öğretmen atamalarında mülakat kaldırılacak.
Eğitime destek kartı ile ihtiyaç sahibi öğrencilerin ihtiyaçları anaokulundan üniversiteye kadar ücretsiz karşılanacak. Devlet okullarında ücretsiz süt, su ve öğle yemeği verilecek. Sınav güvenliği sağlanacak.
8. Sosyal politikalar
Sosyal politika alanında yapılacak çalışmalar sosyal yardımlar ve hizmetler, sosyal güvenlik, çalışma hayatı, engelliler, 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlara yönelik çalışmalar, şehit yakınları ve gaziler konut ve barınma, sağlık, aile ve çocuk, kadın, gençlik, spor, uyuşturucuyla mücadele kapsamında ele alınıyor.
9- Dış politika, savunma, güvenlik ve göç politikaları
Dış politika alanındaki çalışmalar kapsamında bakanlığın dış politika yapım, karar ve uygulamalarındaki rolünün güçlendirilmesi, bakanlık bünyesinde Diplomasi Akademisi kurulması sıralanıyor.
AİHM kararlarının uygulanması, Türk Devletleri Teşkilatı'nın güçlendirilmesi öngörülüyor.
Dış politika bağlamında milli savunma, güvenlik ve terörle mücadele,
siber güvenlik alanlarında yapılacak çalışmalar sıralanıyor.
Düzensiz göçün kaynağı ülkelerle göç anlaşması imzalanması, sığınmacıların gettolaşmasının engellenmesi, Suriyelilerin hukuka uygun şekilde ülkelerine gönderilmesi öngörülüyor.