Ocak-Kasım 2020 döneminde, önceki yılın aynı dönemine göre karşılıksız işlemi yapılan çek sayısı yüzde 63.9, protestolu senet sayısı yüzde 35.7 oranında azaldı. Bu dönemde kapanan şirket sayısı yüzde 11 artış, kurulan şirket sayısında ise yüzde 21.8 arttı. (Foto: Depo Ajans)

2020 yılını koronavirüs salgını nedeniyle sıkıntılı geçiren Türkiye'de alınan önlemler, sokağa çıkma sınırlamaları ekonomiye nasıl yansıdı? 

Türkiye genelinde, 2020 Ocak-Kasım döneminde bir  önceki  yılın  aynı  dönemine  göre  karşılıksız işlemi yapılan çek  sayısı yüzde 63.9  oranında, protestolu  senet sayısı yüzde 35.7  oranında azaldı. Bu dönemde kapanan şirket sayısında yüzde 11 artış, kurulan şirket sayısında ise yüzde 21.8 artış oldu.  

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) verilerine göre Türkiye’de kurulan  şirket  sayısı;  2019  Ocak-Kasım döneminde 76 bin 253  adet  olurken,  2020'nin aynı döneminde 92 bin 841'e yükseldi. Kapanan  şirket  sayısı  ise 2019 Ocak-Kasım döneminde  10 bin 996  adet  iken,  2020  Ocak-Kasım döneminde 12 bin 206'ya çıktı.  

Samsun'da ise kurulan şirket sayısı, 2019 Ocak-Kasım döneminde 565 adetten, 2020'nin aynı döneminde 725 olarak belirlendi. Samsun'da kapanan şirket sayısı ise 2019 Ocak-Kasım döneminde 72 adet  iken, 2020 Ocak-Kasım döneminde 101 adet olarak gerçekleşti.  

Kurulan şirket sayısında artış 

2020  Ocak-Kasım  döneminde,  bir  önceki  yılın  aynı  dönemine  göre;  kurulan şirket  sayısı;  Türkiye’de  yüzde 21.8  oranında artarken, Samsun'da  ilinde  yüzde 28.3 oranında arttı. 

Kapanan şirket  sayısı ise  Türkiye’de  yüzde 11  oranında, Samsun'da ise yüzde 40.3 oranında arttı. 2020  Ocak-Kasım  döneminde  Samsun, kurulan 725 adet şirket ile 19’uncu sırada, kapanan  101  adet şirket ile 15’inci sırada yer aldı.

Karşılıksız çıkan çekler

Pandemi nedeniyle gerileyen ticari hayattaki durgunluğun tek olumlu etkisi karşılıksız çıkan çek ve protestolu senet  sayılarındaki düşüşte görüldü. Karşılıksız işlemi yapılan  çek  adedi;  Türkiye’de 2019  Ocak-Kasım döneminde  506 bin 131  adet  iken,  2020  Ocak-Kasım döneminde  182 bin 645  adet  oldu.

Bu dönemde Samsun'da karşılıksız çıkan çek sayısı ise, 2019 Ocak-Kasım  döneminde 8 bin 258 adet iken,  2020 Ocak-Kasım döneminde  2 bin 393  adet  oldu. 2020 Ocak-Kasım  döneminde  bir  önceki  yılın  aynı  dönemine  göre  karşılıksız işlemi yapılan çek  adedi  Türkiye’de  yüzde 63.9  oranında,  Samsun'da ise yüzde 71 oranında azaldı.  

Çek batağı: 12,1 Milyar  TL

Karşılıksız  işlemi  yapılan  çek  tutarı ise;  Türkiye’de,  2019  Ocak-Kasım  döneminde  25.4  Milyar  TL  iken, 2020  Ocak-Kasım döneminde 12.1 Milyar TL oldu. Samsun'da ise, 2019 Ocak-Kasım döneminde 239.4 Milyon TL iken, 2020 Ocak-Kasım döneminde  91.6  Milyon  TL  oldu.  
2020  Ocak-Kasım  döneminde  bir  önceki  yılın  aynı  dönemine  göre  karşılıksız  işlemi yapılan çek tutarı Türkiye’de yüzde 52.4 oranında, Samsun'da ise yüzde 61.8 oranında azaldı.  

Karşılıksız işlemi yapılan çek tutarının  bankalara  ibraz  edilen  çek  tutarına  oranı, Türkiye’de 2019 Ocak-Kasım  döneminde  yüzde 3.13  oranındayken, 2020  Ocak-Kasım  döneminde  yüzde 1.38  oranında gerçekleşti. Samsun'da ise 2019  Ocak-Kasım döneminde yüzde 3.25 oranındayken, 2020 Ocak-Kasım döneminde yüzde 1.17 oldu.  

Protestolu senetlerde düşüş 

Türkiye’de,  2019  Ocak-Kasım  döneminde  730 bin 393  adet  protestolu  senet  gerçekleşti. 2020  Ocak-Kasım  döneminde  469 bin 363  adet  senet protesto edildi. Samsun'da ise 2019  Ocak-Kasım  döneminde  16 bin 90  adet, 2020 Ocak-Kasım döneminde 9 bin 226 adet protestolu senet gerçekleşti.  

2020  Ocak-Kasım  döneminde  bir  önceki  yılın  aynı  dönemine  göre  protestolu  senet  sayısı  Türkiye’de yüzde 35.7  oranında azalırken Samsun'da yüzde 42.7 oranında azaldı.  

Türkiye’de, 2019  Ocak-Kasım döneminde 19.3 Milyar TL tutarında, 2020 Ocak-Kasım döneminde ise toplam 10.2 Milyar TL tutarında protestolu senet gerçekleşti. Samsun'da, 2019 Ocak-Kasım döneminde 255.9 Milyon TL tutarında senet protesto edilirken, 2020 Ocak-Kasım  döneminde 119.4 Milyon  TL  tutarında protestolu senet gerçekleşti.2020  Ocak-Kasım döneminde bir önceki  yılın aynı dönemine göre protestolu  senet tutarı Türkiye’de yüzde 46.9, Samsun'da yüzde 53.3 oranında azaldı.