Türkiye'de "geçici koruma" kapsamında bulunan Suriyeli 3 milyon 762 bin 686 kişiye ulaştı. Türkiye nüfusunun yüzde 4,4'üne denk gelen bu oran Kilis'te yüzde 75. (Foto: Depo Photos)

KONULAR

Türkiye'deki Suriyeli sayısı 4. büyük kent konumuna ulaştı

Türkiye nüfusunun yüzde 4,44'üne ulaşan Suriyeli sayısı 3,7 milyonluk toplam kitle ile 4. büyük kent potansiyelini yakalamış durumda. 

Göç İdaresi Başkanlığı'nın istatistiklerine göre, 28 Nisan itibarıyla Türkiye'de "geçici koruma" kapsamında bulunan Suriyeli sayısı 3 milyon 762 bin 686 kişiye ulaşmıştı.  

Bu sayı 2012'de 14 bin 237, 2015 yılında 2 milyon 503 bin 549 kişi, 2021 sonunda 737 bin 369 kişi olarak Göç İdaresi istatistiklerine yansıdı. 

TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin nüfusu 2021 sonu itibarıyla 84 milyon 680 bin 273 kişi. Bu veriler ışığında "geçici koruma" statüsü ile Türkiye'de bulunan Suriyeli sayısı ülke nüfusunun yüzde 4,44'üne denk geliyor. 

Bir başka açıdan bakıldığında 3 milyon 762 bin 686 kişiye ulaşan Suriyeli ile bir kent oluşturulduğunda bu nüfus İstanbul, Ankara ve İzmir'in ardından Türkiye'nin dördüncü büyük kenti konumuna gelebilecek durumda. 

Her ilde Suriyeli var, en çok İstanbul'da

Türkiye'nin güney komşusu Suriye ile sınırı 877 kilometre. Sınırdaki iller ise Hatay, Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin ve Şırnak. Ancak, geçici koruma kapsamındaki Suriyeli'lerin sayısı 2012'den bu yana sürekli arttı ve 2022'ye Türkiye gelinde Suriyelilerin yerleşmediği il kalmadı.  

İllere göre dağılımında ise 542 bin 606 kişi ile İstanbul ilk sırada yer alıyor. İstanbul nüfusunun 15 milyon 840 bin 900 olduğu dikkate alındığında, Suriyeli sayısı kente yaşayanların yüzde 3,43'üne denk geliyor.  

İkinci sırada 462 bin 897 Suriyeli'yi barındıran Gaziantep yer alıyor. Bu kentteki Suriyeli sayısı, 2 milyon 130 bin 432 kişinin yaşadığı Gaziantep'in nüfusunun yüzde 21,73'ü.

Üçüncü sırada 433 bin 124 Suriyeli'ye ev sahipliği yapan Hatay bulunuyor. Bu kentteki Suriyeli sayısı, 1 milyon 670 bin 712 kişinin yaşadığı Hatay'ın nüfusunun yüzde 25,92'si. 

Dördüncü sırada ise 430 bin 3 Suriyeli'ye ev sahipliği yapan Şanlıurfa yer alıyor. Bu kentteki Suriyeli saysı, 2 milyon 143 bin 20 kişinin yaşadığı Şanlıurfa nüfusunun yüzde 20,07'si. 

Kilis'te Suriyeli sayısı kent nüfusuna yaklaştı

Kilis ise 107 bin 214 Suriyeli'ye ev sahipliği yapıyor. Bu kentteki Suriyeli sayısı, 145 bin 826 kişinin yaşadığı Kilis'in nüfusunun yüzde 75'i. 

Suriye sınırındaki illerden Mardin'de kent nüfusunun yüzde 10,64'üne denk gelen 91 bin 817 Suriyeli barınıyor. Bu sayı bir diğer komşu il Şırnak'ta 14 bin 903 kişiye ulaşmış durumda ve il nüfusunun yüzde 2,73'ü.

En az Suriyeli'nin bulunduğu iller ise 74 kişi ile Tunceli ve 72 kişi ile Artvin. 

Suriyelilerin yoğun bulunduğu kentlerde toplum bilimcilerin "gettolaşma" diye tanımladığı mahalleler oluşmaya başlamış durumda. Suriyeliler tarafından işletilen çok sayıda küçük işletmeler de bu mahallelerde faaliyet gösteriyor. Bu işletmelerin vergi dairesi ve işletme ruhsatı ve benzeri resmi işleme tabi tutulmaması benzeri işi yapan Türk esnaftan tepki görüyor ve "haksız rekabet" olarak nitelendiriliyor. Uzmanlar bu ve benzeri sorunların Suriyelilere yönelik tepkiyi artırdığı uyarısında bulunuyor. 

Kentlere göre yaşayan Suriyeli'lerin sayısı ve nüfusa oranları şöyle:

Sıra Yer Nüfus Suriyeli İl nüfusuna oranı
Türkiye nüfusu 84.680.273 3.762.686 4,44
1 İstanbul 15.840.900 542.606 3,43
2 Ankara   5.747.325 100.5031 1,75
3 İzmir 4.425.789 149.839 3,39
Türkiye'deki Suriyeliler 3.762.686    
4 Bursa 3.147.818 184.363 5,6
5 Antalya 2.619.832 4.185 0,16
6 Konya 2.277.017 123.627 5,43
7 Adana 2.263.373 256.484 11,33
8 Şanlıurfa 2.143.020 430.003 20,07
9 Gaziantep 2.130.432 462.897 21,73
10 Kocaeli 2.033.441 56.619 2,78
11 Mersin 1.891.145 242.935 12,85
12 Diyarbakır 1.791.373 24.562 1,37
13 Hatay 1.670.712 433.124 25,92
14 Manisa 1.456.626 14.239 0,98
15 Kayseri 1.434.357 83.526 5,82
16 Samsun 1.371.274 10.297 0,75
17 Balıkesir 1.250.610 5.052 0,40
18 Kahramanmaraş 1.171.298 95.966 8,19
19 Van 1.141.015 2.168 0,19
20 Aydın 1.134.031 8.472 0,75
21 Tekirdağ 1.113.400 12,600 1,13
22 Sakarya 1.060.876 15.741 1,48
23 Denizli 1.051.056 14.060 1,34
24 Muğla 1.021.141 11.695 1,15
25 Eskişehir  898.369 6.429 0,16
26 Mardin 862.757 91.817 10,64
27 Trabzon 816.684 3.658 0,45
28 Malatya 808.692 32.083 3,97
29 Ordu 760.872 1.129 0,15
30 Erzurum 756.893 1.184 0,16
31 Afyonkarahisar 744.179 12.549 1,69
32 Sivas 636.121 3.642 0,57
33 Adıyaman 632.148 23.206 3,67
34 Batman 626.319 16.032 2,56
35 Tokat 602.567 1.223 0,20
36 Zonguldak 589.684 724 0,12
37 Elazığ 588.088 13.237 2,25
38 Kütahya 578.640 2.008 0,35
39 Çanakkale 557.276 5.106 0,92
40 Osmaniye 553.012 42.675 7,72
41 Şırnak 546.589 14.903 2,73
42 Çorum 526.282 3.471 0,66
43 Ağrı 524.644 1.283 0,24
44 Giresun 450.154 457 0,10
45 Isparta 445.678 8.226 1,85
46 Aksaray 429.069 4.216 0,98
47 Yozgat 418.500 5.529 1,32
48 Edirne 412.115 1.94 0,27
49 Muş 405.228 1.697 0,42
50 Düzce 400.976 1.688 0,42
51 Kastamonu 375.592 2,711 0,72
52 Uşak 373.183 3.257 0,87
53 Kırklareli 366.363 1.035 0,28
54 Niğde 363.725 7.148 1,97
55 Bitlis 352.277 1.156 0,33
56 Rize 345.662 1.317 0,38
57 Amasya 335.331 1.425 042
58 Siirt 331.980 4.780 1,44
59 Bolu 320.014 4.505 1,41
60 Nevşehir 308.003 13.814 4,49
61 Yalova 291.001 3.883 1,33
62 Bingöl 283.112 1,150 0,33
63 Kars 281.077 1900 0,07
64 Hakkâri 278.218 5.098 1,83
65 Kırıkkale 275.968 1.963 0,71
66 Burdur 273.716 9.110 3,33
67 Karaman 258.838 826 0,32
68 Karabük 249.287 1.736 0,70
69 Kırşehir 242.944 2.040 0,84
70 Erzincan 237.351 279 0,12
71 Bilecik 228.334 667 0,29
72 Sinop 218.408 439 0,20
73 Iğdır 203.159 81 0,04
74 Bartın 201.711 16.032 2,56
75 Çankırı 196.515 815 0,41
76 Artvin 169.543 72 0,04
77 Gümüşhane 150.119 250 0,17
78 Kilis 145.826 107.214 75,52
79 Ardahan 94.932 124 0,13
80 Bayburt 85.042 144 0,17
81 Tunceli 83.645 74 0,09
Suriyeli Mülteci Geçici korumu