Türkiye genelinde 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’e kadar sürecek ''tam kapanma'' başladı. Otogarlarda yolcu kalabalığı, yollarda yığılmalar yaşandı. (Foto: Depo Photos)

Türkiye genelinde hafta içi hafta sonu ayrımı olmaksızın, 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’de bitecek olan tam zamanlı sokağa çıkma kısıtlaması başladı.

Tam kapanmaya saatler kala, yolculuğa çıkanların telaşı ve kalabalığı da bir hayli fazlaydı. Otobüs terninalleri ve yollarda yığılmalar yaşandı.

Kısıtlamanın başlamasının ardından, İçişleri Bakanlığının “Tam Kapanma Tedbirleri Genelgesi”nin detayları soru-cevap şeklinde şöyle:

SORU: Yurt dışı aktarmalı uçuşlarla ilgili olarak yolcuların yurt içi bağlantı uçuşları ve diğer seyahatlerini yapabilmeleri için seyahat izin belgesi almaları gerekli midir?

CEVAP: Yurt dışı seyahatlerle ilgili herhangi bir kısıtlama/sınırlama bulunmamaktadır. Yurt dışı bağlantılı (geliş veya gidiş) uçakla seyahat edecek olan yolcuların yurt içi aktarma uçuşları ile ikametleri ile bağlantılarını (geliş/gidiş dahil) sağlayacakları diğer ulaşım araçlarıyla (özel araç, otobüs, tren, vb) yapacakları seyahatlerde, yurt dışı uçuşlarını belgelemek kaydıyla seyahat izin belgeleri almalarına gerek bulunmamaktadır.

SORU: Tam kapanma kararı öncesinde alınan otobüs biletleri için izin almak gerekli midir?

CEVAP: Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak dönem içerisinde yapılacak her türlü şehirler arası seyahat izine tabi tutulacaktır. Bu nedenle sokağa çıkma kısıtlamasının başlamasından sonraya denk gelen seyahatler için de zorunlu hallerin varlığının olup olmadığına bağlı olarak seyahat izni alınması gerekmektedir. Bu durumun tek istisnası olarak tam kapanma kararından önce alınan biletlerle 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 24.00’e kadar (19.00-24.00 arasına yönelik istisna getirilecek şekilde) seferine başlayacak olan otobüs yolcuları için seyahat izin belgesi istenilmeyecektir.

SORU: Tam kapanma döneminde sivil toplum kuruluşları yardım faaliyetlerini nasıl sürdüreceklerdir?

CEVAP: Ramazan ayı boyunca gıda kolisi ve yemek dağıtımı vb. gibi yardım faaliyeti yürüten vakıf ve dernekler ile Vefa Sosyal Destek Grupları koordinesinde yapılan yardım faaliyetleri devam edebilecek olup bu amaçla valilik ve kaymakamlıklara yapacakları başvurularda faaliyetin kapsamı ile birlikte vakıf/dernek faaliyetine katılacak gönüllülerin bilgileri de bildirilecektir. Yapılacak değerlendirme ile şartları taşıdığı belirlenen vakıf/dernek görevlileri, başvuru yapılan yer ve yardım faaliyetleri ile sınırlı olmak kaydıyla sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacaktır.

SORU: Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanan tarihlerde il göç idaresi müdürlüklerinden ikamet izni randevusu bulunan yabancılar kısıtlama kapsamında mıdır?

CEVAP: Tam kapanma tedbirlerinin uygulandığı tarihlerde il göç idaresi müdürlüklerinden ikamet izni randevusu bulunan yabancılar, randevu tarihini gösterir e-ikamet başvuru/kayıt formu (İstanbul ve Ankara illerinde randevu tarihini gösterir SMS ve mail bilgisi de gereklidir) ve pasaport yerine geçen seyahat belgesiyle beraber kısıtlamaya tabi olmaksızın il göç idaresi müdürlüklerindeki randevusuna katılabileceklerdir. Bahse konu muafiyet, ikamet izni randevusunun zamanı ve il göç idaresi müdürlüğü ile ikamet arasındaki güzergahla sınırlıdır.

SORU: Anneler Günü nedeniyle çiçekçi dükkanları kısıtlamadan muaf olacaklar mıdır?

CEVAP: Çiçek satışı yapan iş yerleri, Anneler Günü nedeniyle 8-9 Mayıs 2021 Cumartesi ve Pazar günleri 10.00-17.00 saatleri arasında açık olabilecek ve vatandaşlarımız ikametlerine en yakın çiçekçiye giderek alışveriş yapabileceklerdir. Çiçek satışı yapan iş yerleri bu tarihlerde 10.00-24.00 saatleri arasında evlere servis şeklinde de hizmet verebileceklerdir.

SORU: Kapanma süresince havalimanları, otogarlar ve tren garlarında bulunan işletmeler açık olacak mıdır?

CEVAP: Havalimanı, gar, liman, terminal gibi yerlerde bulunan iş yerleri, kendi sektörleri için belirlenen genel kurallara tabidir. Bu kapsamda belirli koşullara ve sürelere tabi olarak açık olabilecek yeme-içme yeri, market gibi yerler, belirlenen süre ve koşullara uymak kaydıyla açık olabilecekler, diğer iş yerleri ise kapalı olacaklardır.

SORU: Son günü 30 Nisan 2021 Cuma günü olan SGK prim borçlarının ödenebilmesi için herhangi bir muafiyet tanınacak mıdır?

CEVAP: İşverenlerin, esnafın, genel sağlık, isteğe bağlı ve primini kendi ödeyen diğer sigortalıların, 2021 yılı Mart ayına ait sigorta primleri ile yapılandırılan SGK prim borçlarının 2. taksit ödemelerinin son tarihinin 30 Nisan 2021 olması nedeniyle tam kapanmanın ilk günü olan 30 Nisan 2021 Cuma günü prim borcunu ödemek isteyen işveren, esnaf ve diğer sigortalılar durumlarını belgelemek ve SGK müdürlüğü güzergahında kalmak kaydıyla sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacaktır.

SORU: İleri yaş grubundaki kişiler ile ağır hastalara yardımcı olan bakıcı ve refakatçiler sokağa çıkma kısıtlamasından muaf mıdırlar?

CEVAP: Beslenme/temizlik ihtiyaçlarını yerine getiremeyen ileri yaş grubundaki kişiler ile ağır hastalara yardımcı olan bakıcı ve refakatçiler, bakıma muhtaç kişinin sağlık raporunu ibraz etmek ve muafiyet nedenine bağlı olarak zaman ve güzergahla sınırla olacak şekilde sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olacaklardır.

SORU: Sokağa çıkma kısıtlaması muafiyetleri şehirler arası seyahat izni anlamına gelmekte midir?

CEVAP: 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 19.00’dan itibaren her türlü vasıtayla yapılacak olan şehirler arası seyahatler, ancak zorunlu hallerin varlığı halinde seyahat izin kurullarından izin alınması şartına tabidir. Bu doğrultuda, muafiyet nedeni ve buna bağlı olarak zaman ve güzergahla sınırlı olan (genel niteliği bulunmayan) sokağa çıkma kısıtlamalarına dair muafiyeti bulunan kişilerin yapacakları şehirler arası seyahatleri de izne tabidir.

SORU: İkameti ve iş yeri farklı şehirlerde olan işçiler şehirler arası seyahat iznine tabi midir?

CEVAP: Kişilerin ikamet ettikleri vilayetlerle çalıştıkları vilayetlerin farklı olduğu ve işe geliş gidişin düzenli olarak yapıldığı İstanbul-Gebze, İstanbul-Çorlu/Çerkezköy, İstanbul-Yalova, İzmir-Manisa, Kütahya-Uşak ve benzeri sınır/komşu olan illerde, İl Hıfzısıhha Kurullarının bu konuda alacakları kararlar doğrultusunda işçi servisleri ile yapılan yolcu taşımacılığı faaliyetleri şehirler arası seyahat iznine tabi olmaksızın yapılabilecektir.

SORU: Kurumlar Vergisi ödemeleri için 30 Nisan 2021 Cuma günü vergi mükelleflerine borçlarını ödeyebilmeleri için herhangi bir muafiyet tanınacak mıdır?

CEVAP: Kurumlar Vergisi ödemesinin son günü olması nedeniyle tam kapanmanın ilk günü olan 30 Nisan 2021 Cuma günü Kurumlar Vergisi borcu ödemelerini yapmak üzere bankalara gidecek olan vergi mükellefleri vergi borcuna ilişkin tahakkuk fişi veya elektronik ortamda alınmış borç durumunu gösterir bilgi/belgeyi denetimlerde ibraz etmek ve şirket ile ödeme yapılacak banka güzergahında kalmak kaydıyla sokağa çıkma kısıtlamasında muaf tutulacaktır.

SORU: Tam kapanma kararı öncesinde alınan yurt içi uçak biletleri için izin almak gerekli midir?

CEVAP: Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak dönem içerisinde yapılacak her türlü şehirlerarası seyahat izne tabi tutulacaktır. Bu nedenle sokağa çıkma kısıtlamasının başlamasından sonraya denk gelen seyahatler için de zorunlu hallerin varlığının olup olmadığına bağlı olarak seyahat izni alınması gerekmektedir. Bu durumun tek istisnası olarak tam kapanma kararından önce alınan biletlerle, 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 24.00’e kadar (19.00-24.00 arasına yönelik istisna getirilecek şekilde) seferine başlayacak olan uçak yolculukları için seyahat izin belgesi istenilmeyecektir.

SORU: Sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulandığı süre içerisinde avukatlar faaliyetlerini nasıl yürüteceklerdir?

CEVAP: Genelgenin ekinde yer alan “Muafiyet Yerler ve Kişiler” Listesinin 33 ve 34’üncü maddeleri uyarınca yargısal görevlerin icrasıyla sınırlı kalmak kaydıyla avukatların ve avukat stajyerlerinin; sokağa çıkma kısıtlaması süresince bulundukları şehir içinde ve zorunlu hallerde bürolarına, vekili bulundukları iş yerlerine, adliyelere, kolluk birimlerine, resmî kurumlara, noterliklere gitmeleri herhangi bir kısıtlamaya tabii değildir.

SORU: Sokağa çıkma kısıtlama süresince turkuaz basın kartı sahibi basın mensuplarının görev icabı yapmaları gereken şehirlerarası seyahatleri izne tabi midir?

CEVAP: Turkuaz basın kartı sahibi olan basın mensuplarının görevleri gereği yapacakları şehirlerarası seyahatlerinde, kontrol esnasında turkuaz basın kartlarını ve kurumlarınca düzenlenen görev belgelerini ibraz etmek kaydıyla seyahat izin belgesi almalarına gerek bulunmamaktadır.

SORU: Yük ve yolcu taşımacılığında görevli kişiler (şoför, muavin, hostes vb.) şehirlerarası seyahat için izin almak zorunda mıdır?

CEVAP: Yürütülen faaliyetin doğası gereği şehirlerarası seyahati zorunlu olan ve genelgemizde muafiyet tanınan taşımacılık, kargo, lojistik, nakliye vb. faaliyetlerinde bulunan ve e-başvuru sitemi üzerinden görev belgesi almış olan şoför, muavin, hostes gibi görevlilerin, yük ve yolcu taşımacılığı yapılan araçlarla şehirlerarası seyahatleri için ayrıca Seyahat İzin Belgesi almalarına gerek bulunmamaktadır.

''Görev belgesi'' genelgesi

İçişleri Bakanlığı, tam kapanmaya saatler kala gönderdiği ''görev belgesi düzenleme genelgesi'' ile sokağa çıkma muafiyeti tanınanlara yönelik belge düzenleme esaslarını duyurdu. 

Genelgede daha önceki kısıtlama dönemlerinde olduğu gibi tam kapanma döneminde de temel önceliği üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinde herhangi bir aksama yaşanmaması olan sokağa çıkma kısıtlaması sırasında bahse konu sektörlerde çalışanlara yönelik sokağa çıkma muafiyeti getirildiği belirtildi. 

 Daha önceki düzenlemelerle muafiyet tanınan işyerlerinde çalışan görevliler için bu işyerlerinin yetkililerince tüm belgelerin geçerliliğin 2 Mayıs 2021 Pazar günü saat 24.00’de sona ereceği ifade edilen genelgede yer verilen konular, satırbaşlarıyla şöyle: 

''-29 Nisan 2021 Perşembe gününden itibaren muafiyetler kapsamında bulunan işyeri/fabrika/imalathane gibi yerlerde çalışan kişilerin, e-devlet platformunda yer alan İçişleri Bakanlığı e-başvuru sistemi üzerinden görev belgesi başvurusunda bulunacak. 

-Görev belgesi başvurusunda bulunan kişilerin sosyal güvenlik numarasına göre halen çalışmakta olduğu işyeri sicil numarası belirlenecek ve iş yerinin faaliyet alanına göre muafiyet kapsamında kalıp kalmadığı kontrol edilecek. İlgili Bakanlıklarla sağlanan entegrasyonlar sayesinde anlık ve otomatik olarak yapılacak bu sorgulamalar sonucunda bildirim ile aranan şartlar arasında uyumluluğun tespiti halinde sistem üzerinden otomatik olarak görev belgesi düzenlenecek.

 -Başvuruda bulunan çalışana dair kimlik bilgilerinin yanı sıra sokağa çıkma kısıtlaması sırasında hangi amaçla işyerinde olması gerektiği, çalışma süresi/zaman dilimi, işyeri ve ikamet adresi, varsa kullanacağı servis ya da araç plaka bilgisinin de yer alacağı görev belgesinin çıktısı başvuruda bulunan kişi tarafından alınarak işyeri/firma yetkilisine imzalatılacak.

 -Başvuruda bulunacak çalışanın e-başvuru sistemini kullanımında oluşabilecek problemler, sistemsel yoğunluk, erişim hatası gibi geçici durumlar nedeniyle zamanında görev belgesi alınamaması durumunda bir defaya mahsus olmak ve en fazla üç gün için geçerli olmak kaydıyla 'görev belgesi formu' manuel olarak doldurularak çalışan ve işyeri/firma yetkilisi tarafından imzalanmak suretiyle düzenlenebilecek. 

-Düzenlenen görev belgesi, sokağa çıkma kısıtlamaları sırasında muafiyet tanınan işyerlerinde çalışan personelin yanında bulundurulacak ve yapılacak kontrollerde denetim ekiplerine ibraz edilecek. 

 Kamu personeli görev formu

 -Tam kapanma dönemi içerisinde asgari personel ile hizmet sunacak kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet binalarında/yerlerinde görev yapacak kamu personeli için de yetkili yönetici tarafından bu durumu ortaya koyan Kamu Personeli Görev Bildirim Belgesi düzenlenecek ve bu kapsamdaki kamu personeli, görevli olduğu zaman dilimi içerisinde ikameti ile işyeri arasındaki güzergahla sınırlı olacak şekilde muafiyete tabi olacak.

Seyahat izin başvuruları

-Ayrıca seyahat izin başvuruları, önceden e-Devlette Bakanlığımızca sunulan hizmetlerden olan e-Başvuru Sisteminin içerisindeyken vatandaşlarımızın erişimlerini kolaylaştırmak üzere yapılan geliştirmeler ile birlikte e-Devlet İçişleri Bakanlığı Hizmetleri listesinden doğrudan erişim sağlanabilecek hale getirildi.

Cenaze izin başvurusu 

-Cenaze sahibi vatandaşların mağdur olmalarının önüne geçilmesi amacıyla Cenaze İzin Hizmeti seyahat izni başvurusundan ayrı olarak doğrudan erişilebilir hale getirildi. Ayrıca cenaze izni için başvuru esnasında vatandaşların elektronik ortamda Ölüm Belgesi yüklemesi uygulamasından da vazgeçildi. Başvuru konusunun doğruluğu, Bakanlığımız ve Sağlık Bakanlığı arasındaki sistem entegrasyonları ile teyit edilecek.''

Bakanlık web sitesinde ''Kamu Personeli Görev Bildirim Belgesi'' ve ''Görev Belgesi'' örnekleri de yer alıyor.