Trump piyasaları karıştırdı

Donald Trump, ABD'nin özellikle Çin ile olan ticaret açıklarını ortadan kaldırma taahhüdünü yinelerken, piyasadaki kargaşayı körükleme niyetini reddetti. Bu açıklamaların ardından küresel borsalar, bugünkü Asya seansında kayıplarını derinleştirdi.

ABD Başkanı Donald Trump, yoğun piyasa satışlarını kasıtlı olarak tetiklemediği konusunda ısrar ederken, ABD'nin ticaret açığını ortadan kaldırma hedefini bir kez daha teyit etti.

Euronews’ün aktardığına göre, küresel hisse senedi piyasaları, Trump'ın geçen hafta beklenenden daha yüksek karşılıklı gümrük vergilerini açıklamasından bu yana düşerek Wall Street'te trilyonları silip süpürdü. 

Çin, Cuma günü, misilleme gümrük vergileriyle karşılık verdi ve tüm ABD mallarına yüzde 34 ithalat vergisi uygulayarak, küresel ticaret savaşında büyük bir tırmanışa işaret etti.

Trump, hafta sonunda, Başkanlı uçağında yaptığı açıklamada, "Hiçbir şeyin kötüye gitmesini istemiyorum ama bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almak zorunda kalırsınız" dedi.

"Çin ile olan ticaret açığımızı çözmek zorundayız" diyen Trump, "Çin ile trilyon dolarlık bir ticaret açığımız var, yılda yüz milyarlarca dolar kaybediyoruz. Bu sorunu çözmediğimiz sürece anlaşma yapmayacağım" şeklinde konuştu.

Trump ayrıca, Avrupa'dan mali tazminat talep ederek, "Avrupa'ya büyük bir gümrük vergisi koyduk. Masaya geliyorlar, konuşmak istiyorlar, ancak bize yıllık temelde çok para ödemedikleri sürece konuşma yok, sadece bugün için değil, aynı zamanda geçmiş için de" diye ekledi.

Trump, geçen hafta, ülkelerin "olağanüstü" bir teklif sunması halinde müzakerelere açık olduğunu söylemişti.

Asya borsalarında kayıplar

Asya'daki hisse senetleri ve ABD hisse senedi vadeli işlemleri, tırmanan küresel ticaret savaşının yatırımcı duyarlılığını baskı altına almaya devam etmesiyle bugün Asya’da kayıplarını artırdı.

Hong Kong'un Hang Seng Endeksi, geçen cuma günü, resmî tatil dönüşünde açılışta yaklaşık yüzde 10 düşerek, şubat ayından bu yana elde ettiği tüm kazançları sildi. 

Çin hisse senetleri, DeepSeek'in daha düşük maliyetli bir yapay zeka modelini piyasaya sürmesi ve Pekin'in daha fazla teşvik sözü vermesiyle yılın başlarında güçlü bir yükseliş göstermişti. 

Hang Seng Endeksi, Trump'ın karşılıklı gümrük vergisi açıklamasından önce, 2025 yılının başından 19 Mart'taki zirveye kadar yüzde 24 yükselmişti. Sert satışların ardından endeks hâlihazırda yılbaşından bu yana sadece yüzde 3,2 artış gösterdi.

Japonya'nın gösterge endeksi Nikkei 225, erken işlemlerde yüzde 6 düşüşle 18 ayın en düşük seviyesine gerileyerek devre kesiciyi tetikledi. Endeks, halen ocak ayındaki en yüksek seviyesinden yüzde 20'nin üzerinde geriledi. 

Güney Kore'nin Kospi endeksi, yüzde 4'ten fazla değer kaybederken, Avustralya'nın ASX 200 endeksi de yaklaşık yüzde 4 oranında geriledi. Bu üç gösterge daha sonra bir miktar toparlansa da gün içinde negatif bölgede kaldı.

ABD vadeli işlemleri 

ABD hisse senedi vadeli işlemlerinde de düşüşler artarak, bugünün keskin bir düşüşle açılacağına işaret etti. 

Orta Avrupa saatiyle 04.45 itibarıyla S&P 500 vadeli işlemleri yüzde 3,5, Nasdaq vadeli işlemleri yüzde 4,5 ve Dow Jones Endüstriyel Ortalama vadeli işlemleri yüzde 2,9 geriledi.

Öte yandan, genellikle Wall Street'in "korku göstergesi" olarak anılan CBOE Volatilite Endeksi (VIX), geçen hafta yüzde 51 artarak 2020'den beri görülmeyen ve yalnızca geçen ağustos ayında kısa bir süre dokunulan bir seviye olan 45'in üzerine çıktı.

AB liderleri, Trump'ın kapsamlı gümrük vergilerine karşı önlemler almaya hazırlanırken, ABD'deki belirgin satış dalgasının Avrupa piyasalarına da yansıması bekleniyor.

Avrupa endeksleri de geçen hafta düştü; Euro Stoxx 600 yüzde 7,4, Almanya DAX yüzde 6,9 ve Fransa CAC 40 yüzde 7,1 değer kaybetti.

Yatırımcılar liman varlıkları arıyor

Piyasalardaki çalkantının ortasında yatırımcılar geleneksel güvenli liman varlıklarına yönelerek Avro, Japon Yeni, İsviçre Frangı ve devlet tahvillerinin yükselmesini sağladı.

Avro, ABD doları karşısında geçen hafta bir ara 1,10'un üzerine çıkarak son altı ayın en yüksek seviyesine ulaştı. EUR/USD paritesi, cuma günkü geri çekilmenin ardından bugünkü Asya seansında 1,09'un üzerinde dengelendi. 

Bu arada, hem yen hem de İsviçre frangı da dolar karşısında Ekim 2024'ten bu yana en yüksek seviyelerine ulaştı.

ABD devlet tahvilleri, getirilerin düşmesiyle keskin bir yükseliş gösterdi. 10 yıllık Hazine getirisi Ekim 2024'ten bu yana ilk kez yüzde 4'ün altına düştü. Avrupa'da da Almanya'nın 10 yıllık tahvillerinin getirisi son dört ayın en düşük seviyesine geriledi.

Ancak, vadeli altın işlemleri bugün erken saatlerde geriledi ve yatırımcıların hisse senedi kayıplarını karşılamak için metali satmasıyla geçen hafta tüm zamanların en yüksek seviyesinden kayıplarını genişletti. 

Analistler, geri çekilmeye rağmen altının mevcut ortamda en iyi performans gösteren liman varlığı olmaya devam etmesini bekliyor.

Avrupa'da da piyasalar alt-üst oldu

Trump'ın ticaret tarifelerinin tetiklediği piyasa katliamı, üç gün üst üste büyük kayıpların ardından bugün tüm hızıyla devam ediyor ve kanamanın duracağına ilişkin hiçbir işaret yok.

Avrupa hisse senedi piyasaları, yatırımcılar riskli varlıklardan kaçmaya devam ederken, Mart 2020'de Covid-19 salgınının patlak vermesinden bu yana en kötü seansını görüyor.

Euro STOXX 50, TSİ 12.00'de yüzde 6 düşerek son üç seanstaki kayıplarını yüzde 14'e çıkardı. Daha geniş STOXX 600 ise yüzde 5,7 düşerek tarife duyurusu sonrası düşüşünü yüzde 13'e çıkardı. Alman DAX yüzde 7,2 düşerek 12 Mart 2020'den bu yana en sert seansını yaşarken, İtalya'nın FTSE MIB'i yüzde 6,5 ve İspanya'nın IBEX 35'i yüzde 6 kaybetti.

ABD hisse senedi vadeli işlemleri de düşüşlerini sürdürdü ve bugün de belirgin bir düşüşle güne başladı. S&P 500 vadeli işlemleri yüzde 3,5 değer kaybederken, Nasdaq vadeli işlemleri yüzde 4,5 ve Dow Jones Sanayi Ortalaması vadeli işlemleri yüzde 2,9 düşüş gösterdi.

Yaygın olarak Wall Street'in "korku göstergesi" olarak adlandırılan CBOE Volatilite Endeksi (VIX), geçen hafta yüzde 51 artarak 45'in üzerine çıktı ki bu, 2020'den beri görülmemiş bir seviye oldu!