TÜİK'e göre, Ağustos'ta TÜFE yıllık yüzde 51,97, aylık yüzde 2,47 arttı. Farklı hesaplamalarda bu oran ikiye katlanıyor. (Görsel: YZ)

KONULAR

TÜİK’e göre yıllık enflasyon yüzde 51,9

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 51,97, aylık yüzde 2,47 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, TÜFE'deki (2003=100) değişim 2024 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 2,47, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 31,94, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 51,97 oldu. On iki aylık ortalamalara göre TÜFE’deki artış yüzde 64,91 olarak gerçekleşti.

Temmuz ayında TÜFE’deki artış  yıllık yüzde 61,78, aylık yüzde 3,23 olarak açıklanmıştı. On iki aylık ortalamalara göre yüzde 65,93 olarak açıklanmıştı. 

Gruplara göre yıllık artış

Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 120,81 ile eğitim oldu. Onu yüzde 101,49 ile konut, yüzde 67,70 ile lokanta ve oteller, yüzde 60,94 ile alkollü içecekler ve tütün izledi. 

Buna karşılık en az artış gösteren ana grup yüzde 28,96 ile ulaştırma oldu. Onu yüzde 29.38 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 42,77 ile haberleşme izledi. 

Gruplara göre aylık artış

Ana harcama grupları itibarıyla 2024 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre azalan ana grup yüzde -1,10 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Onu yüzde 0,35 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 0,62 ile haberleşme takip ettti. 

Buna karşılık, 2024 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 11,34 ile eğitim oldu. Peşinden yüzde 8,51 ile konut, yüzde 2,95 ile alkollü içecekler ve tütün geldi. 

Endekste kapsanan 143 temel başlıktan  2024 yılı Ağustos ayı itibarıyla, 22 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 3 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 118 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

Özel kapsamlı TÜFE

Özel kapsamlı TÜFE göstergesi yıllık yüzde 50,87, aylık yüzde 2,88 oldu

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2024 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 2,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 32,19, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 50,87 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 66,79 olarak gerçekleşti.

ENA Grup’a göre yüzde 90,35

Enflasyon Araştırma Grubu (ENA Grup) Ağustos ayındaki yıllık enflasyonu yüzde 90,35 olarak hesapladı.

Yapılan açıklamaya göre,  2024 döneminde (31.07.2024-31.08.2024) günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup Fiyat endeksi aylık bazda yüzde 3,47 arttı.

Aynı dönemde ENA Grup E-TÜFE’nin yıllık bazdaki artışı ise yüzde 90,35 olarak hesaplandı. 

DİSK-AR'ın hesaplamaları

DİSK-AR’a göre, TÜİK’in açıkladığı rakamlar “gerçek enflasyonu yansıtmaktan oldukça uzak.”

DİSK-AR’ın açıklamasına göre, TÜİK’in 2024 Ağustos döneminde ortalama resmi enflasyonu yüzde 52 oranında açıklamasına karşılık enflasyona esas ana grup ve alt grup maddelerinin 89’undaki artış, ortalama enflasyonun üzerinde gerçekleşti. 

Son bir yılda en yüksek artış görülen grup şehir gazı ve doğalgaz oldu. Genel seçimler öncesi bir seçim çalışması olarak Hükümet’in doğalgaz faturalarını sıfırlaması sonrası TÜİK’in doğalgaz fiyatını “sıfır” olarak hesaplaması sebebiyle şehir gazı ve doğalgazdaki bir yıllık artış yüzde 7,8 milyon oldu

Şehir gazı ve doğalgazdaki devasa artış sonrası, bir yılda en yüksek artışın  görüldüğü ilk grup grup artış yüzde 495,8 ile gaz, yüzde 227,4 ile üniversite eğitimi, yüzde 143,1 ile konut sigortası, yüzde 127,3 ile elektrik, gaz ve diğer yakıtlar ve yüzde 121,3 ile kiracı tarafından ödenen gerçek kira oldu.

TÜİK, Ağustos 2024 döneminde gıda enflasyonunu yüzde 44,8 olarak açıkladı. DİSK-AR’a göre “bu, enflasyon halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmaktan oldukça uzak bir oran.”  DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 61,9 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde  50,1 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 62,7 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 79,7 olarak gerçekleşti.

Şimşek: ‘Dezenflasyon belirginleşiyor’

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “dezenflasyonun belirginleştiğini” söyledi. Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şu değerlendirmelere yer verdi:

“Dezenflasyon belirginleşiyor. Yıllık enflasyon son 3 ayda 23,5 puan gerileyerek yüzde 52 gerçekleşti. Geçici unsurların da etkisiyle aylık enflasyon ağustosta yüzde 2,5, yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç ise yüzde 1,4 gerçekleşti. Aylık gıda enflasyonu 4 yıl sonra negatif oldu.

Güçlenen finansal istikrar, ekonomideki dengelenme ve beklentilerdeki iyileşmenin etkisiyle son çeyrekte aylık enflasyonun ana eğiliminde düşüş bekliyoruz. Böylece yıl sonunda enflasyonun tahmin aralığında gerçekleşmesini öngörüyoruz.

Program hedeflerine ulaşma konusunda kararlılığımız aşikâr. Düşen enflasyon, finansal istikrar ve dengeli büyüme ortamında özel sektörümüzün maliyet ve stok yönetimini iyileştirirken verimlilik, inovasyon ve yüksek katma değerli üretime odaklanması önem arz ediyor.”

Babacan: "Her ay aynı hikaye"

DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, “yıllık yüzde 51,97’lik enflasyonun başarı gibi sunulamayacağını” söyledi.   Babacan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu değerlendirmelerde bulundu:

“Her ay aynı hikayeyi farklı farklı rakamlarla dinliyoruz. Yıllık enflasyon yüzde 51,97 açıklanırken iktidarın bunu bir başarı gibi sunmaya çalışması kabul edilemez.

Türkiye’deki aylık enflasyon rakamları birçok ülkenin yıllık enflasyonunu dahi geride bırakıyor.

İktidarın yanlış politikaları yüzünden dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızın alım gücü hızla eriyor, açlık ve yoksulluk sınırları her geçen gün daha da yükseliyor.

Buna karşın, asgari ücret başta olmak üzere sabit gelirler yerinde sayıyor. İktidar, halkın gerçek sorunlarına çözüm üretmek yerine, günü kurtarmaya çalışıyor. Bu ekonomi politikalarıyla vatandaşlarımızın refahını artırmak mümkün değil. Asıl hedef, halkın alım gücünü artırmak ve geçim sıkıntısını sona erdirmek olmalıdır.”