Liz Truss'a parti üyelerinin yüzde 57'sinin desteğini sağlayarak Muhafazakar Parti liderliğine seçildi ve yarın yeni başbakan olacak. (Foto: Depo Photos)

İngiliz Muhafazakar Partisi liderlik yarışını Liz Truss kazandı. 

Liz Truss, Muhafazakar Parti iderlik yarışmasında Rishi Sunak'ı mağlup ettikten sonra İngiltere'nin yeni başbakanı olacak. 

Bu, birçok uzmanın beklediğinden daha yakın bir sonuçtu ve Truss, kullanılan geçerli oyların yüzde 57'sini aldı. 

Truss, Westminster'deki bir konferans merkezinde yaptığı konuşmada Sunak'a "zorlu bir kampanya" için teşekkür etti ve "cesur bir plan" sunma sözü verdi. 

Eski dışişleri bakanı, küresel meselelerle ve özellikle Ukrayna'daki savaşı gibi önemli bir gündemle uğraşacak. Ülkedeki ekonomik sorunlar ve yaşanan enerji krizi onu en çok zorlayacak konular arasında. 

Elbette bir de iderlik yarışı sırasında parti içinde yaşanan sert bölünmeler de bir hayli başını ağrıtacak gibi görünüyor. 

Liz Truss, teşekkür konuşmasının ardından, Twitter mesajında da teşekkürlerini tekrarladı:

"Muhafazakar Parti Genel Başkanlığına seçilmekten onur duyuyorum. Büyük ülkemize liderlik etme ve teslim etme konusunda bana güvendiğiniz için teşekkür ederim. Hepimizi bu zor zamanlardan geçirmek, ekonomimizi büyütmek ve Birleşik Krallık'ın potansiyelini ortaya çıkarmak için cesur adımlar atacağım."

En düşük oyu aldı

Liz Truss, kural değişikliğinden bu yana en düşük üyelik oyu aldı. Liz Truss'a 81.326, Rishi Sunak'a ise 60.399 parti üyesi oy verdi. Böylece Truss, parti üyelerinin yüzde 57'sinin desteğini sağlayabilidi. 

Liz Truss galip gelmiş olabilir, ancak birçoğunun tahmin ettiği gibi büyük bir zafer değildi.

Muhafazakar Parti, üyelere son söz hakkı vermek için iç seçim kurallarını değiştirdiğinden, 2001 liderlik yarışması öncesinde hiçbir lider yüzde 60'ın altına düşmedi.

Truss üyelerin oylarının yüzde 57'sini aldı. Kendisinden önceki parti liderleriyle kıyaslandığında Boris Johnson 2019'da yüzde 66,4 oy aldı, David Cameron 2005'te yüzde 67,6 ve Iain Duncan Smith 2001'de yüzde 60,7 oy aldı.

Theresa May, rakibi Andrea Leadsom ilk turdan sonra çekildikten sonra 2016'da üyelerin katıldığı bir seçimde yarışmadı.  

Hükümetin kurulması

Başbakanlığı yürüten Boris Johnson, 24 saat içinde resmi olarak başbakanlıktan istifa edecek. Kraliçe Elizabeth, Muhafazakar Parti'nin yeni liderini hükümeti kurmakla görevlendirilecek. 

Truss, İskoçya'daki Balmoral'da bulunan Kraliçe Elizabeth'i ziyaret ettikten sonra Salı günü İngiltere'nin yeni başbakanı olacak

Muhafazakar Parti'de parlamentoda en fazla milletvekiline sahip partinin durumunda. Bu nedenle, Kraliçe ondan bir hükümet kurmasını isteyecek. İngiltere'de bir başbakan istifa ettiğinde otomatik olarak genel seçime gidilmiyor.  

Normal seçim dönemi Ocak 2025'tir. Ancak yeni başbakan halkın desteğini de sağlamak için bir seçim çağrısı yapmayı tercih edebilir.  

Rusya'nın bakışı

Liz Truss dış politika önceliklerini belirlerken ve kilit müttefiklerle önemli ilişkiler kurarken Volodimir Zelenskiy ve Joe Biden ile erken telefon görüşmeleri yapılması bekleniyor.

Rusya, Londra ve Moskova arasındaki ilişkilerin çok kötü olduğunu belirten bir bildiri yayınlamıştı. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Moskova'nın İngiltere ile ilişkilerde herhangi bir değişiklik bekleyip beklemediği sorulduğunda, "İşlerin daha da kötüye gidebileceğini söylemek istemiyorum, çünkü daha kötüsünü hayal etmek zor" dedi.

"Ama ne yazık ki, İngiltere başbakanlığı için adayların birbirleriyle Rus karşıtı söylemlerde, ülkemize karşı daha fazla adım atma tehditlerinde vb. rekabet ettikleri göz önüne alındığında, bu göz ardı edilemez. Olumlu bir şey için umut edebileceğimizi sanmıyorum."

Devlet Başkanı Vladimir Putin'in tebrik telgrafı gönderip göndermeyeceği sorulduğunda, "Bekleyip kimin başbakan olacağını görelim" dedi.

Liz Truss, Rusya'da, özellikle Şubat ayında Moskova'ya yaptığı ve Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov'la "kin dolu bir toplantı yaptığı" ziyaretiyle tanınıyor. Bay Lavrov, konuşmalarını sağır ve dilsiz insanlar arasındaki bir diyalog olarak nitelendirdi ve gerçeklerin onu "sıçradığından" şikayet etti.

Almanya

Alman lider Olaf Scholz, Twitter'da Liz Truss'u ilk tebrik eden kişi oldu:

"Yeni rolünüz için tebrikler, Liz Truss! Bu zorlu zamanlarda işbirliğimizi dört gözle bekliyorum. İngiltere ve Almanya, ortaklar ve arkadaşlar olarak birlikte yakın çalışmaya devam edecek."

İskoçya

İskoç Birinci Bakanı Nicola Sturgeon, Muhafazakar lider olarak seçilmesinden sonra Liz Truss ile "iyi bir çalışma ilişkisi kurmaya çalışacağını" söyledi.

Sturgeon, Twitter mesajında şöyle yazdı:  "Liz Truss'u tebrik ederim. Siyasi farklılıklarımız derin, ancak son 3 (başbakan) ile yaptığım gibi onunla iyi bir çalışma ilişkisi kurmaya çalışacağım.

Artık insanlar ve işletmeler için enerji faturalarını dondurmalı, daha fazla nakit desteği sağlamalı ve kamu hizmetleri için finansmanı artırmalı."

Galler

Galler'in Birinci Bakanı Mark Drakeford, Liz Truss'u tebrik ederek, yaşam krizinin üstesinden gelmek için "aciliyetle" birlikte çalışmaya ihtiyaç olduğunu da sözlerine ekledi. "Kaybedecek daha fazla zaman yok - şimdi harekete geçmek gerekiyor" diye tweet attı.

Liz Truss, bir sonraki müstakbel rakibi İşçi Partisi lideri Keir Starmer tarafından tebrik edildi. Starmer, kutlamanın ardından ekledi: "Fakat Muhafazakarlar'da 12 yıl geçirdikten sonra bunun için göstermemiz gereken tek şey düşük ücretler, yüksek fiyatlar ve Tory'nin geçim maliyeti krizidir." Starmer, "ülkemizin ihtiyaç duyduğu yeni başlangıcı yalnızca İşçi Partisi sağlayabilir" dedi.