Yeni asgari ücret net 22.104 lira

2025 yılında uygulanacak asgari ücret net 22 bin 104 lira olarak açıklandı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun bugünkü toplantısına Türk-İş temsilcisi katılmadı. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada 2025 yılında uygulanacak asgari ücretin yüzde 30 artışla net 22 bin 104 lira olarak belirlendiğini söyledi. 

Işıkhan, “2025 yılı için geçerli olacak asgari ücreti sizlerle paylaşmak istiyorum. Bildiğiniz gibi 2024 yılında asgari ücret, devletimiz tarafından verilen 700 lira asgari ücret desteğiyle birlikte 17 bin 2 lira olmuştu. Şimdi de 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak asgari net ücreti 22 bin 104 lira olarak belirlemiş bulunuyoruz" dedi. 

İşveren desteği bin lira 

İşveren desteğine ilişkin rakamın da güncellediğini belirten Işıkhan, şöyle konuştu:

“Her bir asgari ücretli için devlet olarak verdiğimiz asgari ücret desteğini de 700 liradan bin liraya çıkardık. Ülkemize ve aziz milletimize hayırlı ve uğurlu olsun. Bu rakamlarla net asgari ücreti önceki yıla göre yüzde 30 oranında artış yapmış. Ayrıca 2002 yılından bu yana da asgari ücreti reel olarak dört katına yakın seviyeye çıkarmış bulunuyoruz. Devletimiz tüm kurum ve kuruluşlarıyla işçinin, işverenin ve tüm vatandaşlarının yanında olmaya devam edecektir.”.

Türk-İş toplantıda yer almadı  

2025 yılında uygulanacak asgari ücretin belirlendiği son toplantıya Türk-İş katılmadı. Konfederasyondan yapılan açıklamada, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Türk-İş Başkanlar Kurulu'nun 19 Aralık 2024 günü asgari ücret gündemiyle yapılan olağanüstü toplantısında gelişmeler değerlendirilmiştir. Yapılan toplantıya, Komisyonda görev yapan işçi temsilcileri de katılım sağlamış ve asgari ücretin 29.583 TL olması gerektiğini ifade etmişlerdir. Türk-İş’in teklifine karşılık bugüne kadar ne hükümetten ne de işverenden herhangi bir teklif gelmemiştir. Asgari Ücret Tespit Komisyonu 24 Aralık 2024 günü akşamı karar için toplantıya çağrılmıştır. Türk-İş Yönetim Kurulu, asgari ücret teklifi konusunda bir bilgilendirme yapılmadan düzenlenen toplantıya katılmama kararı almıştır.” 

Erdoğan'dan paylaşım

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, asgari ücretin açıklanmasından sonra sosyal medyadan yaptığı paylaşımda "2025 yılında asgari ücret, %30 artışla net 22.104 TL olarak uygulanacaktır. Ülkemize ve milletimize hayırlı olsun" dedi. 

Bazı ödemeler de değişecek

Asgari ücretteki yüzde 30'luk artış ücretle ilişkili birçok ödeme kalemlerinde de değişiklik getiriyor.

1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak bu ödemelerden bazıları ve değişimler şöyle:

-En düşük işsizlik maaşı 7.940,33 liradan 10 bin 332,43 liraya yükseldi.

-En yüksek işsizlik maaşı 15.880,66 liradan 20 bin 644,86 liraya çıktı. 

-Günlük Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi 600,80  lira iken 781,04 olacak.

-İsteğe bağlı en yüksek sigorta primi 48.006,05 liradan 62 bin 407.87 yükseldi. 

-İsteğe bağlı en düşük sigorta primi 6.400,80 lira iken 8 bin 321,04 lira oldu.

-En düşük Bağkur (4/b) primi 5.950,75 liradan 7 bin 735,98 liraya çıktı. 

-Bireysel emeklilik sigortası (BES) kesintisi 600,07 liradan 780.09 liraya yükseldi. 

-Kıdem tazminatı tabanı 20.002 liradan 26.004 lira düzeyine ulaştı. 

-Daha önce 6.500,81 lira olan ev hizmetinde çalışanların aylık prim ödemesi  8 bin 451.05 liraya çıktı.  

-Askerlik, doğum, avukatlık stajı, doktora borçlanmalarında en düşük tutarı 213,23 lira yerine 277.20 lira; en yüksek borçlanma tutarı ise 1.600 yerine  2.080 olarak uygulanacak. 

-Stajyer maaşları 5.100,64 liradan 6.630,83 liraya yükseldi.

Türkiye'de asgari ücret ve enflasyon

İş Kanunu'nun "Asgari ücret" başlıklı 39. maddesinde "İş sözleşmesi ile çalışan ve bu kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları en geç iki yılda bir belirlenir" kuralı yer alıyor. 

Türkiye’de asgari ücret tespitine ilişkin ilk yasal düzenleme 1936 yılında çıkarılan 3008 sayılı İş Kanunu ile yapıldı. Ancak, asgari ücret tespitlerine ilk kez 1951 yılında başlanabildi. 

Asgari ücret tespiti 1951-1967 yıllara arasında “mahalli komisyonlar” aracılığı ile bölgesel bazda yapıldı. 1967 yılında sistemde köklü değişikliğe gidilerek, mahalli komisyonlar yerine merkezi nitelikteki “asgari ücret tespit komisyonu” oluşturuldu. 

Sanayi ve hizmetler kesimi ile tarım ve orman kesimi işçileri için daha önce Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nca ayrı ayrı olarak belirlenen asgari ücret Ağustos 1989'dan itibaren her iki kesim için tek rakam olarak belirlenmeye başlandı. 

Asgari ücret tespiti, 2024 yılına kadar 16 yaşında büyükler ve 16 yaşından küçükler olarak ayrı ayrı tespit ediliyordu. Bu tarihten sonra uygulama kaldırıldı. 

2022 yılına kadar asgari ücretin gelir vergisi matrahı üzerinden yüzde 15 oranında gelir vergisi, brüt ücret üzerinden ise yüzde 7,59 oranında damga vergisi uygulanıyordu. 2021 yılı sonu alınan kararla bu vergiler kaldırıldı. Ayrıca gelir vergisinin kalkmasının bir neticesi olarak da tüm kesintiler sonrası oluşan tutarın üzerine eklenen, çalışanın medeni duruma ve çocuk sayısına göre değişiklik gösteren asgari geçim indirimi de kaldırıldı. 

Asgari ücretin yürürlük dönemleri 6-24 ay arasında değişti, kimi zaman ara dönem artışları yapıldı. Asgari ücret belirlenirken temel ölçüt olarak enflasyon oranı dikkate alındı. Bu kapsamda kimi zaman enflasyon oranının üzerinde kimi zamanda altında asgari ücret artışları sağlandı.  

1974 yılında bu yana uygulanan asgari ücretler ile artış oranları ve yıllık enflasyon rakamları şöyle: 

(*)Sanayi ve hizmetler kesimi ile tarım ve orman kesimi işçileri için daha önce Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nca ayrı ayrı olarak belirlenen Asgari Ücret 01.08.1989 tarihinden bu yana her iki kesim için tek rakam olarak belirleniyor. 

(**) 01.01.2005 tarihinden itibaren para birimi Yeni Türk Lirası olması nedeniyle, Asgari Ücret YTL olarak açıklandı. 05.05.2007 tarihinden itibaren paradan Yeni ibaresi kaldırıldı

(***)2014 yılından itibaren asgari ücrette 16 yaş ayrımı kaldırıldı.