Hindistan'da 34 kişi öldü, Çin'de sıcaklık rekorları kırılıyor. (Foto: Depo Photos)

Aşırı sıcak ölümlere yol açtı

Hindistan'ın kuzeyindeki Uttar Pradesh eyaletinin büyük bir bölümünün aşırı sıcaklar altında bunalması nedeniyle son iki günde en az 34 kişi öldü. 

Doktorlar 60 yaşın üzerindeki bölge sakinlerine gündüzleri evlerinde kalmalarını tavsiye ediyor. 

Ölenlerin hepsi 60 yaşın üzerindeydi ve aşırı sıcaklar nedeniyle daha da kötüleşmiş olabilecek önceden var olan sağlık sorunları vardı.

Ölümler eyalet başkenti Lucknow'un yaklaşık 300 km güneydoğusundaki Ballia bölgesinde meydana geldi.

Ballia'nın Baş Tıbbi Sorumlusu Jayant Kumar, Perşembe günü yirmi üç ölümün rapor edildiğini ve Cuma günü de 11 kişinin daha öldüğünü söyledi. Kumar, "Tüm bireyler bazı rahatsızlıklardan muzdaripti ve aşırı sıcak nedeniyle durumları kötüleşti" dedi.

Ölümlerin çoğunun kalp krizi, beyin felci ve ishalden kaynaklandığını söyledi.

Başka bir sağlık görevlisi olan Diwakar Singh, insanların Ballia'nın ana hastanesine kritik durumda kabul edildiğini söyledi. Singh, "Yaşlı insanlar da aşırı sıcağa karşı savunmasızdır" diye konuştu. 

Hindistan Meteoroloji Dairesi verilerine göre Ballia Cuma günü normalin 4.7C üzerinde 42.2 santigrat derece maksimum sıcaklık bildirdi.

Kavurucu yaz mevsimi eyalet genelinde elektrik kesintilerine neden oldu ve insanları akan su, vantilatör veya klimasız bıraktı. Birçok kişi protesto gösterileri düzenledi.

Nisan ayında Hindistan'ın finans başkenti Mumbai'de bir hükümet etkinliğinde 13 kişinin ölümüne neden olan sıcaklar, bazı eyaletlerin tüm okulları bir hafta süreyle kapatmasına yol açtı.

Çin'de sıcak hava dalgası

Ülkenin bir bölümünde sıcak hava dalgasının yaşandığı bir dönemde Çin'in başkenti Pekin’de dün 39,4°C ile Haziran ortası sıcaklık rekoru kırıldı.

Çin'de yaz aylarında, özellikle de ülkenin kurak batı ve güney bölgelerinde yüksek sıcaklıklar alışılmadık bir durum değil. Pekin halkı da yılın bu dönemindeki sıcağa az da olsa alışık.

Ancak bilim insanlarına göre Çin'de son aylarda iklim değişikliğinin de etkisiyle aşırı hava koşulları ve yerel olarak olağandışı sıcaklıklar yaşanıyor.

Çin Meteoroloji Dairesi, dün "Saat 14:30 civarında, Pekin'in güney banliyölerindeki gözlemevinde sıcaklık 39,4°C'ye ulaşarak Haziran ortası rekorunu kırdı" açıklamasında bulundu.

Çin’e özgü Weibo sosyal ağında yapılan açıklamada, bir önceki rekorun 13 Haziran 2000'de 39,1°C ile kırıldığı belirtildi.

Meteoroloji servislerine göre, Pekin'deki sıcaklıklar üç gün boyunca yüksek seyredecek ve en az 37°C civarında olacak.

Yetkilikler, halka açık havada fazla kalmamaları ve sıcak çarpmasına karşı dikkatli olma çağrısında bulundu.

Resmî Çin haber ajansının aktardığına göre, bir meteoroloji uzmanı, Pekin’de asfalt üzerindeki sıcaklığın bazı yerlerde 50°C'yi aştığını, bunun da "yollara kolayca zarar verebileceği ve araç lastiklerin patlamasına neden olabileceği" uyarısında bulundu.

Çin’de perşembe günü sekiz eyalet başkentinde yılın en yüksek sıcaklıkları kaydedildi.

Ekonominin başkenti Şanhay’da geçen ay yüzyılı aşkın bir süreden bu yana 36,1°C ile en sıcak Mayıs gününü yaşanmıştı.

Çin, geçen yıl, haftalarca süren eşi benzeri görülmemiş bir sıcak hava dalgasının ardından, kayıtların tutulmaya başladığı 1961 yılından bu yana en sıcak Ağustos ayını kaydetmişti.

BM, sera gazları ve El Nino hava olayının birleşik etkisi nedeniyle 2023-2027 döneminin neredeyse kesin olarak Dünya'da kaydedilen en sıcak dönem olacağı uyarısında bulundu.

Dünya Meteoroloji Örgütü (DMO), küresel sıcaklıkların yakında Paris iklim anlaşmalarının en iddialı hedefini aşacağı uyarısında bulundu.

Bu yılın başlarında Çin'in bir bölümü de alışılmadık derecede sert bir kış yaşadı. Rusya sınırındaki Mohe kasabasında -53°C ile soğukluk rekoru kırıldı.

El Nino resmen geldi 

Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ndeki (NOAA) bilim insanları, aylarca süren bekleyişin ardından El Nino olarak bilinen okyanus ısınma olayının resmen geldiğini ve 2024 yılına kadar sürebileceğini duyurdu.

El Nino olayları genellikle iki ila yedi yılda bir meydana geliyor, orta ve doğu Pasifik Okyanusu'nda ekvator çevresinde ortalamanın üzerinde sıcak deniz yüzeyi sıcaklıkları ile karakterize edilir. Ancak bu olaylar küresel olarak hissedilebilir.

NOAA'nın İklim Tahmin Merkezi'nde fizik bilimci olan Michelle L'Heureux, 8 Haziran'da yaptığı açıklamada, "El Nino, gücüne bağlı olarak, dünyanın belirli yerlerinde şiddetli yağış ve kuraklık riskini artırmak gibi bir dizi etkiye neden olabilir. El Nino, özellikle El Nino sırasında zaten ortalamanın üzerinde sıcaklıklar yaşayan bölgelerde yeni sıcaklık rekorlarına yol açabilir" dedi. 

Uzmanlar bir süredir bu yıl bir El Nino'dan şüpheleniyorlardı. Bir NASA uydusu Mart ve Nisan aylarında El Nino'nun oluştuğuna dair erken bir işaret tespit etti: Pasifik Okyanusu'ndaki ılık su doğuya, Güney Amerika'nın batı kıyılarına doğru ilerliyor.

Son El Nino olayı Şubat ve Ağustos 2019 arasında meydana geldi, ancak etkileri nispeten zayıftı.

Ortalama hava sıcaklıkları El Nino yıllarında diğer yıllara göre daha yüksek olma eğiliminde ve küresel hava modelleri üzerinde geniş kapsamlı sonuçlar doğuruyor. L'Heureux, bu durumun El Nino'nun bazı etkilerini şiddetlendirebilen veya hafifletebilen iklim değişikliğinin etkileriyle daha da karmaşık hale geldiğini söyledi.

El Nino'nun bu yıl ortaya çıkması, küresel sıcaklıkları keşfedilmemiş bölgelere itmeye yardımcı olabilir ve önümüzdeki beş yıl içinde küresel ısınmanın 1,5 santigrat derece eşiğini geçmesine katkıda bulunabilir, bu da felaket ve geri dönüşü olmayan iklim bozulmasına yol açabilir.