Azerbaycan'da üçlü zirve

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Azerbaycan’ın Laçın kentinde düzenlenen Türkiye-Azerbaycan-Pakistan Üçlü Zirvesi'nde bir araya geldi.  

Zirvede konuşan Erdoğan, üç ülke arasındaki ilişkiyi “Karşılıklı sevgi, saygı ve güvene dayanan, aynı medeniyet ikliminden beslenen, ortak idealleri paylaşan üç kardeş ülke" olarak tanımladı. 

Bölgesel gelişmelerin üç ülke arasındaki dayanışmanın önemini ortaya koyduğunu ifade ederek, "30 yıl işgal altında kalan Azerbaycan topraklarının özgürlüğüne kavuşmasıyla birlikte, artık bölgenin istikrar, refah ve kalkınmanın odağı hâline gelmesini arzu ediyoruz" dedi.

25 Mayıs Pazar günü Pakistan Başbakanı Şerif’i İstanbul’da konuk ettiğini ifade eden Erdoğan, ilişkilerin daha da güçlendirilmesi konusunda mutabık kaldıklarını söyledi. Erdoğan, "Bu vesileyle Pakistan-Hindistan arasında patlak veren gerilimin ateşkesle sonuçlandırılmasından memnuniyet duyduğumuzu ifade etmek isterim. Süreç boyunca sergilediği serinkanlı ve basiretli tutum dolayısıyla Şahbaz kardeşimizi ve Pakistan makamlarını tekrar tebrik ediyorum. Temennimiz, ilan edilen ateşkesin kalıcı barışa evrilmesidir. Türkiye, bu yolda yapabileceği her türlü katkıyı yapmaya hazırdır” diye konuştu. 

Erdoğan, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan’ın, Avrasya’nın kesişim noktasında, son derece stratejik bir bölgede bulunduğunu ifade etti ve şöyle devam etti:

“Coğrafyalarımızda ve ötesinde, güvenlik tehditlerinden ekonomik dar boğaza, enerji ve gıda krizlerine pek çok sınamayı aynı anda yaşıyoruz. Bu zorluklar karşısında dayanışma ve ortak hareket kabiliyetimizin geliştirilmesini bir seçim değil, zaruret olarak görüyoruz. 

Üçlü iş birliğimizin kurumsallaştırılması için önümüzdeki dönemde Dışişleri Bakanlarımız, gerekli çalışmaları yürütecekler. Bilhassa ortak gündemimizi şekillendiren ticaret, yatırımlar, ulaştırma, enerji, savunma sanayi ve terörle mücadele gibi başlıklarda ülkelerimizin ortak vizyonunu yansıtan güçlü bir çerçeveyi hazırlayacaklar.” 

Prestijli projelere birlikte katkı 

Ülkelerin savunma alanında iş birliğinin derinleştirileceğini, terörle mücadele ve sınır aşan tehditlere karşı ortak kararlılığın sürdürüleceğini ifade eden Erdoğan, şöyle konuştu: 

“Ticaretin kolaylaştırılması, yatırımların teşviki ve dijital dönüşüm alanlarında müşterek adımlar atmayı hedefleyeceğiz. İş birliğimizin son derece stratejik bir boyutunu teşkil eden ulaştırma konusunda; Kalkınma Yolu, Orta Koridor ve Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi projelere birlikte katkı sağlayacağız. Kültür ve eğitim alanlarında bilhassa gençlerimiz ve akademisyenlerimizin karşılıklı etkileşimini artıracak projeler üzerinde çalışacağız. Enerji güvenliği, gıda arz güvenliği, yenilenebilir enerji alanlarındaki fırsatları birlikte değerlendireceğiz. İnşallah tüm bu alanlarda prestijli projeleri hayata geçirmek suretiyle, inşallah üçlü iş birliğimizi çok daha ileri noktalara taşıyacak, halklarımıza yeni eserler kazandıracağız.”

İsrail yönetimi üzerindeki baskıyı artırma çağrısı 

Kutuplaşmanın derinleştiği bir dönemde, uluslararası sistemin bir meşruiyet krizine giderek sürüklendiğine şahit olunduğunu anlatan Erdoğan, şunları söyledi:

“Uluslararası sistemin içinde bulunduğu krizin bu noktada açık örneğini, İsrail’in Filistin’de durmak bilmeyen mezalimi ve bu mezalim karşısında yayılmacı politikaları oluşturuyor. Biz, Gazze’de göz göre gere katledilen masum çocuklar ve insanların hakkını savunmaya devam etmekte kararlıyız. Bölgemizin huzurunu bozmaya çalışan tüm girişimlere karşı duracağımızı bir kez daha vurgulamak istiyorum. Coğrafyamız, kana ve gözyaşına doymuştur. Buradan tüm dünyaya, Gazze’de kalıcı ateşkesin tesisi ve Gazze’ye kesintisiz ve acil insani yardımların ulaştırılması için İsrail yönetimi üzerindeki baskıyı artırmaları çağrısında bulunuyoruz.”

Enerji güven güvenliği için stratejik rol

Aliyev ise zirvenin Azerbaycan’ın Bağımsızlık Günü’nde ve Ermenistan işgalinden kurtarılan Laçın’da düzenlenmesinin güçlü bir sembolik anlam taşıdığını söyledi. 

Üç ülkenin güçlü bağlarla birbirine kenetlendiğini anlatan Aliyev, “Birbirimizin başarılarıyla gururlanıyor, zor zamanlarda birbirimize destek oluyoruz. Azerbaycan, Pakistan ve Türkiye, her zaman egemenlik, toprak bütünlüğü ve adaletten yana...” dedi. 

Aliyev, Karabağ Savaşı sırasında Türkiye ve Pakistan’ın verdiği siyasi ve manevi destek verdiğini ifade ederek, “Biz de her zaman kardeşlerimizin yanında olduk. Bugün halklarımızın birliğini bir kez daha teyit ediyoruz” diye konuştu.

Azerbaycan’ın Türkiye ekonomisine 20 milyar dolardan fazla yatırım yaptığını, Pakistan’a ise 2 milyar dolarlık yatırım yapmaya hazır olduklarını anlatan Aliyev, “Ülkelerimiz enerji güvenliği konusunda bölgesel ve küresel ölçekte stratejik rol üstleniyor. Azerbaycan ve Türkiye’nin iş birliği sayesinde sadece bölgemizin değil, geniş bir coğrafyanın enerji haritası değişti. Yenilenebilir enerji üretimi ve ihracatı konularında büyük projelere başladık” dedi.

İlham Aliyev, Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan ulaşım koridorlarının da stratejik önem taşıdığını dile getirdi ve Pakistan’ın bu girişime aktif katılımının iş birliğine ivme kazandıracağını söyledi.