AÇA verilerine göre, Avrupa'daki çevre felaketleri 195 bin kişinin ölümüne yol açtı. (Foto: Depo Photos / Arşiv)

Çevre felâketleri Avrupa'da 195 bin kişinin ölümüne yol açtı

Bunaltıcı yazlar, uzun süreli kuraklık, gittikçe artan su baskınları nedeniyle Avrupa'da meteorolojik felâketler daha sık meydana gelmeye başladı. Bunun en büyük sebebi olarak, yaşlı kıtada hüküm süren iklim değişikliği gösteriliyor.

Sorun şu ki kıta ısındıkça meteorolojik felâketlerin sonuçları da gittikçe daha ciddî bir hal alıyor. 

Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) tarafından duyurulan verilere göre, bu olaylar 1980'den bu yana Avrupa'da 195 bin kişinin ölümüne yol açtı.

Felâketler ayrıca, yaklaşık 560 milyar avroya ulaşan maddî zarara sebep oldu. AÇA tarafından Şubat 2022'de sunulan bilanço, 1980-2020 dönemi için 510 milyar avro maddî zarar ve 142 bin kişinin ölümünden söz ediyordu.

Yeni eklenen verilere göre, sıcak hava dalgaları, kuraklık ve sellerin önünde, başlıca ölüm nedeni olmaya başladı. Sıcak hava dalgasının, ölümlerin yüzde 81'ine ve maddî kayıpların yüzde 15'ine yol açtığı hesaplanıyor.

Bu veriler, henüz hesaba katılmamış olan 2022 yazına ilişkin verilerle daha da ciddileşme eğiliminde!

En sıcak yaz

Avrupa Kopernik Servisine göre, 2022 yazı (Haziran-Ağustos) kayıtlara geçen en sıcak yaz oldu. Bu sıcaklık, 2021 yılında kaydedilen rekoru 0,4°C aştı. Tekrarlanan sıcak hava dalgaları Avrupa genelinde normalden daha fazla sayıda ölüme yol açtı. 

AÇA, Temmuz 2022'de, 2016-2019 aylık ortalamalarına göre 53 bin (yüzde 16) daha fazla insan öldüğünü, ancak bunların tamamının doğrudan sıcaklığa bağlı olmadığını belirtti.

İspanya'da Haziran ve Ağustos ayları arasında aşırı sıcaklara bağlı 4 bin 600'den fazla ölüm kaydedildi. 

Halk Sağlığı Kurumuna göre, Fransa'da hastaneler yaz dönemi boyunca geçen yıl 10 binden fazla ölüm kaydetti. Bu, 2003 yılındaki sıcak hava dalgasından bu yana tek bir yaz için kaydedilen en yüksek ölüm oranı oldu.

Sel felâketleri, insan hayatı kaybının sadece küçük bir kısmını, toplamın yüzde 2'sini oluşturmasına rağmen, faturanın yüzde 56'sını oluşturarak en maliyetli felâketler olarak kayıtlara geçti.

Almanya ve Belçika'da 2021 yılında meydana gelen sel felâketi, yaklaşık 50 milyar avroluk zarara yol açtı.

Kuraklık

Kuraklıklar da tarımsal verimi doğrudan düşürdüğü için özellikle maddî hasara neden oluyor. Kuraklık aynı zamanda orman yangınlarının da ana tetikleyicisi durumunda bulunuyor. Avrupa 15 yıldır, 2022'deki kadar yoğun bir orman yangını sezonu görmedi.

Isınma hızının 1,5°C olması halinde kuraklığın maliyeti hâlihazırda yılda dokuz milyar avro iken, yüzyılın sonuna kadar yılda 25 milyar avroya yükselebilir. Bilimsel senaryolara göre, bu rakam 2°C için 31 milyara, 3°C için ise 45 milyara yükselebilir. 

AÇA, tarım için de sonuçların "yıkıcı" olabileceği konusunda uyarıyor.

Kurum, "Çiftçiler ürün çeşitlerini adapte ederek, ekim tarihlerini değiştirerek ve sulama yöntemlerini değiştirerek olumsuz etkileri sınırlayabilir” görüşünde. 

AÇA uzmanlarından Aleksandra Kazmierczak, "Daha fazla kayıptan kaçınmak için acilen, aşırı hava olaylarına tepki vermekten (...) proaktif olarak hazırlıklı olmaya geçmemiz gerekiyor" dedi. 

İklim modelleri daha uzun, daha yoğun ve daha sık aşırı sıcak dalgaları öngörüyor; bu da Avrupa'yı yüksek sıcaklıklara karşı savunmasız olan yaşlanan nüfusunu korumak için harekete geçmeye zorlamalı!

AÇA, "Ulusal uyum politikalarının çoğu (...) sıcağın kardiyovasküler ve solunum sistemleri üzerindeki etkilerini kabul etmekte, ancak yarısından azı dehidrasyon ve sıcak çarpması gibi sıcağın doğrudan etkilerini kapsamaktadır" diyor.