Dünyada en çok silah dışalımı Orta Doğu ve Asya-Okyanusya'da oldu

Türkiye'nin silah ithalatı yüzde 59 azalırken ABD, en büyük silah ihracatçısı konumunu koruyor.  Rusya ve Çin'in silah ihracatı düştü. Dünyanın en çok silah alan ülkesi Suudi Arabistan. Dünyanın en çok silah ithal eden bölgesi Asya-Okyanusya oldu. 

Dünyada silah satışları bir durgunluk döneminde olsa da Soğuk Savaşın sona ermesinden sonraki en yüksek seviyeye çıktığı yıllardakiyle aynı seviyede seyrediyor.

Orta Doğu gibi jeopolitik gerilimin yüksek olduğu bölgelerde ise silah satışı artmaya devam ediyor.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (Sipri) raporuna göre, Türkiye'nin silah ithalatı 2011–2015 dönemine göre 2016–2020 döneminde yüzde 59 oranında düştü. Sipri, Türkiye'nin S-400 Rus hava savunma sistemlerini ithal etmesinin ardından ABD'nin 2019 yılında Ankara’ya F-35 savaş uçağı teslimatını durdurmasının bu düşüşte önemli bir etken olduğu görüşünde. Raporda, Türkiye’nin ithalata olan bağımlılığını azaltmak için silah temininde yerli üretimi artırmasına dikkat çekiyor.

Orta Doğu ve Asya-Okyanusya

Orta Doğu gibi bölgelerde silah ithalatı, 2011-2015 dönemine göre 2016-2020 döneminde yüzde 25’lik bir sıçrama gösterdi. Sipri, raporunda, “Körfez bölgesinin bazı devletleri arasında stratejik silahlanma yarışına” dikkatİ çekiyor.

Dünyanın en çok silah satın alan ülkesi konumunda bulunan Suudi Arabistan, silah ithalatını yüzde 61 oranında artırdı. Katar’ın silah dışalımı ise yüzde 361 artışla uçuşa geçti. 

Mısır da silah alımını yüzde 136 artırarak dikkat çeken ülkeler arasından bulunuyor. Sipri’ye göre, Mısır, “Deniz Kuvvetlerine yoğun yatırım” yapan ülke olarak öne çıktı. Rapor, Mısır’n Deniz Kuvvetlerin takviye etmesini, “Doğu Akdeniz’de doğal gaz rezervleri ve petrol yatakları konusunda Türkiye ile giriştiği bilek güreşine” bağlıyor.

Batı Akdeniz’de yer alan Cezayir, silah alımlarını yüzde 64 artırırken komşusu Fas ise yüzde 60 azalttı.

Asya-Okyanusya bölgesi ise uluslararası silah ithalatından yüzde 42 pay alarak en çok silah alan bölge oldu.

Sipri’nin baş araştırmacısı Siemon T. Wezeman, “Okyanusya ve Asya’daki pek çok ülke için artan Çin tehdidi algısı, silah alımlarının temel sebebi olduğunu” söyledi. Bu bağlamda Japonya, silah alımını yüzde 124 artırdı.

En çok silah ihracatı yapan ülkeler

ABD, en büyük silah ihracatçısı olmaya devam ediyor. Washington, bir önceki döneme göre 2016-2020 arasında küresel silah ihracatındaki payını yüzde 32'den yüzde 37'ye yükseltti. 2016-2020'de 96 devlete silah satan ABD’nin silah ihracatının hemen hemen yarısı (yüzde 47) Orta Doğu ülkelerine yapıldı. Suudi Arabistan, tek başına toplam ABD silah ihracatından yüzde 24 pay aldı. 2011-20515 ve 2016-2020 arasında Amerikan silah ihracatındaki yüzde 15'lik artış, ABD’nin ardından gelen ikinci en büyük silah ihracatçısı Rusya ile arasındaki farkı daha da açtı.

Üçüncü ve dördüncü en büyük ihracatçılar da 2011-2015 ve 2016-2020 arasında önemli büyüme gösterdi. Fransa, 2016-2020'de silah ihracatını yüzde 44 artırdı ve küresel silah ihracatının yüzde 8,2'sini yaptı. Hindistan, Mısır ve Katar, Fransız silah ihracatından yüzde 59 pay aldı.

Almanya, 2011-2015 ve 2016-2020 arasında silah ihracatını yüzde 21 artırdı ve küresel ihracatın yüzde 5,5'ini oluşturdu. Almanya'nın en önemli pazarları Güney Kore, Cezayir ve Mısır oldu.

Rusya ve Çin’in silah ihracatı ise azaldı. 2016-2020 döneminde dünya silah ihracatının yüzde 20'sini yapan Rusya'nın ihracatı, bir önceki döneme göre yüzde 22 oranında düştü ve hemen hemen 2006–2010 dönemindeki seviyeye indi. Bu düşüşün yaklaşık yüzde 90’ı, Hindistan'a yapılan silah ihracatında meydana gelen yüzde 53’lük düşüşe bağlanıyor.

En çok silah alan 10 ülke

Sipri’nin raporuna göre, 2016-2020 döneminden en çok silah alan 10 ülke şöyle:

 1. Suudi Arabistan: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. ABD: yüzde 79, 2. Birleşik Krallık yüzde: 9,3, 3. Fransa: yüzde 4. 

2.Hindistan Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. Rusya: yüzde 49, 2. Fransa: yüzde 18, 3. İsrail: yüzde 13

3. Mısır: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. Rusya: Yüzde 41, 2. Fransa: yüzde 28, 3. ABD: yüzde 8,7.

4. Avustralya: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. ABD: yüzde 69, 2. İspanya: yüzde 21, 3. İsviçre: yüzde 3,4

5.Çin: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. Rusya: yüzde 77, 2. Fransa: yüzde 9,7, 3. Ukrayna: yüzde 6,3

6. Cezayir: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. Rusya: yüzde 69, 2. Almanya: yüzde 12, 3. Çin: yüzde 9,9

7. Güney Kore: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. ABD: yüzde 58, 2. Almanya: yüzde 31, 3. İspanya: yüzde 6,5

8. Katar: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. ABD: yüzde 47, 2. Fransa: yüzde 38, 3. Almanya: yüzde 7,5

9. Birleşik Arap Emirlikleri: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. ABD: yüzde 64, 2. Fransa: yüzde 10, 3. Rusya: yüzde 4,7

10. Pakistan: Bu ülkeye en çok silah satan üç ülke: 1. Çin: yüzde 74, 2. Rusya: yüzde 6,6, 3. İtalya: yüzde 5,9