Yılın ikinci çeyreğinde işsizlik oranları arttı

Yılın ikinci çeyreğinde işsizlik oranı yüzde 0,1, geniş tanımlı işsizliği ifade eden atıl işgücü oranı ise yüzde 2,3 arttı. 

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Nisan-Mayıs-Haziran dönemini kapsayan II. Çeyrek işgücü istatistiklerini açıkladı. 

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı II. Çeyrek’te yüzde 8,8 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran I. Çeyrek’te yüzde 8,7 seviyesindeydi. 

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2024 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 23 bin kişi artarak 3 milyon 156 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 8,8 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,3, kadınlarda yüzde 11,7 olarak tahmin edildi.

I. Çeyrek’teki işsizlerin 3 milyon 105 bin kişi olarak açıklanmıştı. I. Çeyrek’deki işsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,2, kadınlarda ise yüzde 11,7 olarak yer alıyordu. Buna göre, ikinci çeyrekte erkeklerdeki işsizlik oranında yüzde 0,1’lik bir artış sözkonusu.

Atıl işgücü oranı arttı

Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü “geniş tanımlı işgücü” olarak niteleniyor. 

Mevsim etkisinden arındırılmış atıl işgücü oranı yüzde 27,3 oldu.”Geniş tanımlı işsizlik” olarak nitelenen atıl işgücü oranı I. Çeyrek’te yüzde 25,0 olarak açıklanmıştı. Buna göre atıl işgücü oranında yüzde 2,3’lük bir artış sözkonusu. 

II. Çeyrek’te, zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 19,2 iken potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,0 olarak tahmin edildi. 

Zamana bağlık eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı I. Çeyrek’te yüzde 16,8 isen potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 17,7 olarak açıklanmıştı. 

Genç nüfusta işsizlik oranı da arttı

TÜİK’in açıklamasına göre, “15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı II. Çeyrek’te bir önceki çeyreğe göre 0,4 puanlık artış ile yüzde 16,3 oldu.” Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 13,7, kadınlarda ise yüzde 21,5 olarak tahmin edildi.

I. Çeyrek’te açıklanan rakamlarda genç nüfustaki işsizlik oranı yüzde 15,6 olarak yer alıyor. Bu durumda genç nüfustaki işsizlik oranının I. Çeyreğe göre genç işsizlikteki artış oranının yüzde 0,4 değil yüzde 0,7 olduğu görülüyor. 

İstihdam oranı yüzde 49,6

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı yüzde 49,6 oldu

İstihdam edilenlerin sayısı 2024 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 205 bin kişi artarak 32 milyon 661 bin kişi, istihdam oranı ise 0,3 puanlık artış ile yüzde 49,6 oldu. 

Bu oran erkeklerde yüzde 67,0 iken kadınlarda yüzde 32,5 olarak gerçekleşti. 

I. Çeyrek’te istihdam edilenlerin sayısı 32 milyon 442 bin, istihdam oranı ise yüzde 49,3 olarak açıklanmıştı. 

İşgücüne katılma oranı 

İşgücü 2024 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 228 bin kişi artarak 35 milyon 817 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,3 puanlık artış ile yüzde 54,4 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 72,3, kadınlarda ise yüzde 36,8 oldu.

İşgücüne katılım oranı I. Çeyrek’te yüzde 54,1 olarak tahmin edilmişti. 

İstihdam oranı 

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdamın yüzde 58,1'i hizmet sektöründe yer aldı.

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısı 2024 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre tarım sektöründe 56 bin kişi, inşaat sektöründe 43 bin kişi, hizmet sektöründe 157 bin kişi artarken sanayi sektöründe 50 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 14,7'si tarım, yüzde 20,5'i sanayi, yüzde 6,7'si inşaat, yüzde 58,1'i ise hizmet sektöründe yer aldı.

İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 2024 yılı II. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 0,4 saat artarak 44,0 saat olarak gerçekleşti.

DİSK-AR’ın hesaplamaları

DİSK-AR’ın TÜİK’in 2. Çeyrek verilerine dayanarak yaptığı hesaplamalara ilişkin rakamlar da açıklandı.  

Buna göre, TÜİK’in resmi istihdam oranı 2024 2. çeyrekte yüzde 49,6 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan kayıtlı tam zamanlı istihdam (KATİ) oranı yüzde 34,6 olarak gerçekleşti. 

Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 32,5 iken KATİ oranı yüzde 20 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 67 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 49,5 olarak hesaplandı. Böylece KATİ oranı resmi istihdam oranından genelde 15 puan, kadınlarda 12,5 ve erkeklerde ise 17,5 puan düşük olarak gerçekleşti.

DİSK-AR tarafından yapılan KATİ hesaplamasıyla çalışma çağındaki (15+ yaş) 65,9 milyon kişinin sadece 22,8 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) kapsamında çalıştığını gösteriyor.  

Çalışma çağındaki 33,3 milyon kadının sadece 6,7 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istidamda (KATİ), çalışma çağındaki 32,6 milyon erkeğin ise 16,1 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor. Bu durum nispeten nitelikli istihdamın düşüklüğünü ortaya koyuyor.

Geniş tanımlı işsizlik yüzde 27,3

TÜİK’e göre mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki çeyreğe göre, 23 bin kişi artarak 2024 2. çeyrekte 3 milyon 156 bin olarak gerçekleşti. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak hesaplanan geniş tanımlı işsiz sayısı ise 2024 2. çeyrekte 10 milyon 890 bin olarak hesaplandı. 

2024 2. çeyrekte dar ve geniş tanımlı işsiz sayıları arasındaki fark 7 milyon 824 kişi oldu. TÜİK tarafından 2024 2. çeyrekte yüzde 8,8 olarak açıklanan mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı bir önceki çeyrek ile aynı kalırken, mevsim etkisinden arındırılmış âtıl işgücü (geniş tanımlı işsizlik) oranı ise 2024 yılı 2. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 2,1 puan artışla 27,3 olarak açıklandı. Dar ve geniş tanımlı işsizlik oranları arasındaki fark 18,5 puana ulaştı.

TÜİK’in 2024 2. çeyrek üç aylık verilerine göre hem dar hem geniş tanımlı işsizliğin cinsiyete göre dağılımına bakıldığında kadınlarda işsizliğin çok daha yüksek olduğu görülüyor. 2024 2. çeyreğinde dar tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 7,3 ve kadınlarda ise yüzde 11,7 olarak açıklandı. 

2024 2. çeyreğinde ise gençlerde dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 15,9 olarak açıklandı. DİSK-AR’ın hesapladığı, 15-24 yaş arası genç nüfusta geniş tanımlı işsizlik oranı ise 2024 yılı 2. çeyreğinde yüzde 36,2 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı genç işsizliği dar tanımlı genç işsizliğinden 20,1 puan fazla olarak gerçekleşti.