Avrupalı liderler Zelenski'nin yanında saf tuttu

ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile Beyaz Saray’da yaptığı görüşme sırasında yaşanan gergin anlar dünya çapında büyük yankı uyandırdı. 

Dünya liderleri yaptıkları açıklamalar ve sosyal medya paylaşımlarıyla yaşananlara tepki gösterdi, Zelenski’ye desteklerini iletti.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, X hesabından, “Hiç kimse barışı Ukrayna vatandaşlarından daha fazla isteyemez! Bu nedenle kalıcı ve adil bir barışa giden yolu birlikte arıyoruz. Ukrayna Almanya'ya ve Avrupa'ya güvenebilir” dedi.

Portekiz’de bulunan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise gazetecilere yaptığı açıklamada, “Rusya saldırgan, Ukrayna ise saldırıya uğrayan halk. Bence üç yıl önce Ukrayna'ya yardım etmekte ve Rusya'ya yaptırım uygulamakta haklıydık ve bunu yapmaya devam etmeliyiz” dedi.

Macron, “Bizler, yani ABD'liler, Avrupalılar, Kanadalılar, Japonlar ve diğerleri... Yardım eden herkese teşekkür etmeli ve başından beri mücadele edenlere saygı göstermeliyiz. Çünkü onlar onurları, bağımsızlıkları, çocukları ve Avrupa'nın güvenliği için savaşıyorlar. Bunlar basit şeyler ama böyle zamanlarda hatırlamakta fayda var, hepsi bu diye” konuştu.

"Cesur olun..."

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, X paylaşımında, “Asaletiniz Ukrayna halkının cesaretini onurlandırıyor. Güçlü olun, cesur olun, korkusuz olun. Asla yalnız değilsiniz, Sayın Cumhurbaşkanı. Adil ve kalıcı bir barış için sizinle birlikte çalışmaya devam edeceğiz” diye yazdı.

Bir televizyon kanalına açıklama yapan Norveç Başbakanı Jonas Gahr Stoere de, “Bugün Beyaz Saray'dan gördüğümüz şey ciddî ve cesaret kırıcı. Ukrayna'nın hala ABD'nin desteğine ihtiyacı var ve Ukrayna'nın güvenliği ve geleceği ABD ve Avrupa için de önemli” 

Stoere, “Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski Ukrayna'da güçlü bir desteğe, Avrupa'da geniş bir desteğe sahip ve Rusya'nın saldırısı altındayken halkının çok zorlu ve acımasız bir dönemden geçmesine öncülük etti.

Trump'ın Zelenski'yi 3. Dünya Savaşı ile kumar oynamakla suçlaması son derece mantıksız ve mesafeli durduğum bir açıklama. Norveç özgürlük mücadelesinde Ukrayna'nın yanındadır. Trump yönetiminin de Ukrayna'da adil ve kalıcı bir barışın önemini anlamasını umuyoruz” diye ekledi.

Çek Cumhurbaşkanı Petr Pavel de, yine sosyal medya üzerinden paylaşım yapan bir diğer lider oldu. Pavel, X mesajında, “Ukrayna'nın her zamankinden daha fazla yanındayız. Avrupa için çabalarını arttırma zamanı" çağrısı yaptı.

"Avrupa için..."

Hollanda Başbakanı Dick Schoof ise, “Hollanda Ukrayna'yı desteklemeye devam ediyor. Özellikle de şimdi. Kalıcı bir barış ve Rusya'nın başlattığı saldırganlık savaşının sona ermesini istiyoruz. Ukrayna için, Ukrayna'da yaşayan herkes için ve Avrupa için” dedi.

Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna da, X mesajında, “Barışın önündeki tek engel (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin'in saldırganlık savaşını sürdürme kararıdır. Eğer Rusya savaşmayı bırakırsa, savaş da olmaz. Eğer Ukrayna savaşmayı bırakırsa, Ukrayna diye bir şey kalmayacaktır. Estonya'nın Ukrayna'ya desteği sarsılmaz bir şekilde devam etmektedir. Avrupa için adım atma zamanı” diye yazdı.

Polonya Başbakanı Donald Tusk ise Zelenski’ye hitaben yazdığı mesajında, “Sevgili Zelenski, sevgili Ukraynalı dostlar, yalnız değilsiniz” dedi.

Hıristiyan Demokrat CDU'dan Johann Wadephul da, X’ten, “Beyaz Saray'dan gelen görüntüler şok edici. İşgal edilmiş bir ülkenin cumhurbaşkanını nasıl bu şekilde sırtından bıçaklayabilirsiniz? Özgür Avrupa Ukrayna'ya ihanet etmeyecektir!” diye yazdı.

İtalya Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini de, Trump’a hitaben yazdığı mesajında, “Barışı hedefleyin, bu savaşı durdurun!” dedi.

"Kokain palyaçosu"

Eski Rusya Devlet Başkanı ve Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev ise, Telegram mesajında, "Trump ilk kez kokain palyaçosunun yüzüne gerçeği söyledi: Kiev rejimi 3’üncü Dünya Savaşıyla kumar oynuyor. Ve nankör domuz, domuz ahırının sahiplerinden sert bir tokat yedi. Bu olumlu bir gelişme. Ancak bu yeterli değil - Nazi makinesine yapılan askerî yardımı durdurmalıyız” dedi.

Zelenski Trump'tan özür dilemeyecek

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da yaptığı görüşmeden birkaç saat sonra Fox News kanalına stüdyo konuğu oldu ve Oval Ofis’teki gergin anlarla ilgili olarak Trump’tan özür dilemeyeceğini söyledi.

Zelenski, programın sunucusu Bret Baier’ın ilk sorusu olan “Başkan Trump’a bir özür borcunuz olduğunu düşünüyor musunuz?” sorusuna yanıt vermeden, konuşmasına Rusya ile savaşında Ukrayna'yı destekledikleri için Amerikan halkına, Trump yönetimine ve Kongre’ye teşekkür ederek başladı. “Hayatta kalmamıza yardım ettiniz” dedi.

Ancak sorunun tekrarlanması üzerine, “Hayır” diyen Zelenski, Oval Ofis’teki görüşme ile ilgili, “Çok açık ve çok dürüst olmamız gerektiğini düşünüyorum ve kötü bir şey yapmadık” yanıtını verdi.

VOA’nın aktardığına göre, Zelenski Trump’la buluşması öncesinde Kongre üyeleri ile yaptığı görüşmelerde, Beyaz Saray'da sadece nadir mineraller ve ekonomik anlaşma hakkında konuşması, anlaşmayı imzaladıktan sonra güvenlik garantileri konusundaki müzakerelerin adım adım ilerlemesi tavsiyesi alıp almadığı sorusuna ise doğrudan yanıt vermedi.

Zelenski, “Bu anlaşmayı imzalamamız gerektiğini ve buna hazır olduğumuzu söyledim ve bu güvenlik garantileri için bir adım, ilk adım olacak. Ancak bu yeterli değil” dedi.

Güvenlik garantisi olmadan sadece ateşkesin çok hassas bir konu olduğunu söyleyen Zelenski, “Üç yıldır mücadele içinde olan insanlar sadece Amerika'nın bizim yanımızda olduğunu ve Amerika'nın Rusya ile değil bizimle kalacağını duymak istiyorlar” diye konuştu.

“İki taraf için de iyi olmadı”

Zelenski, Başkan Donald Trump ile çıkan tartışmanın “her iki taraf için de iyi olmadığını” da kabul etti; ancak Trump'ın, Ukraynalıların Rusya'ya karşı tutumunu bir anda değiştiremeyeceğini anlaması gerektiğini söyledi.

Brett Beier’ın “Başkan Trump, Vladimir Putin ile asla bir anlaşma imzalamayacağına inanıyor. Haklı mı?” sorusunu ise Ukrayna’nın diplomasi ve müzakere yoluyla barış istediğini söyleyerek yanıtladı; “Bu müzakerelerde, Ukrayna ve Rusya, ABD ve Avrupa da olmalı. Barışa hazırız ama güçlü bir konumda olmalıyız. Ordumuzun güçlü olduğunu, ortaklarımızın bizimle birlikte olduğunu ve güvenlik garantilerimizin olduğunu bilmek çok önemli” diye konuştu.

 

Başkan Trump, görüşmeden sonra hafta sonu için Florida'ya gitmek üzere Beyaz Saray'dan ayrılırken, Ukrayna liderinin barış istemediğini söylemiş; “O savaşmaya devam etmek istiyor. Biz ölümü sona erdirmek istiyoruz” demişti.

Zelenski bu sözlerle ilgili ise, “Barış istiyoruz. Ancak askerlerimize saygı duyuyorum. Onlara öylece ‘durun’ diyemem. Kimse durmaz çünkü herkes Putin’in yarın geri geleceğini düşünüyor” dedi.

Ukrayna lideri, Trump'ın Ukrayna'ya yardımı kesmesi halinde ülkesini işgalci Rus askeri güçlerine karşı savunmanın “zor olacağını” da söyledi. Zelenski, “İşte bu yüzden buradayız. Sizin insanlarınız bizim insanlarımızı kurtarmaya yardım ediyor” diye ekledi.

Senatör Graham’ın “istifa” çağrısına yanıt

Ukrayna Cumhurbaşkanı, Güney Carolina Senatörü Cumhuriyetçi Lindsey Graham'ın istifa çağrısı ile ilgili de konuştu ve böyle bir adım atması gerektiğini düşünmediğini söyledi.

Graham, Oval Ofis’teki gergin anlardan sonra Beyaz Saray bahçesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, toplantıyı tam bir felâket olarak nitelemişti.

Ukrayna Cumhurbaşkanının "Amerikan halkına kendisini iyi bir yatırım olarak pazarlamayı neredeyse imkansız hale getirdiğini" söyleyen Graham, "Ya istifa etmeli ya da iş yapabileceğimiz birini göndermeli veya değiştirilmeli" demişti.

Zelenski, Fox News’teki söyleşide, Başkan Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance ile karşı karşıya gelmesinin bazı Demokratların öne sürdüğü gibi “planlı bir tuzak olup olmadığını” ise bilmediğini kaydetti.

Oval Ofis’te yaşananlardan pişmanlık duyup duymadığına “Evet” diyen Zelenski, “Bugünden sonra Başkan Trump ile ilişkinizin kurtarılabileceğini düşünüyor musunuz?” sorusuna da olumlu yanıt verdi.

“Evet, elbette, çünkü bu iki başkandan daha öte bir ilişki. Bu tarihi ilişkiler, halklarımız arasındaki güçlü ilişkiler” diyen Zelenski, zaten bu nedenle söyleşiye Amerikan halkına teşekkür ederek başladığını hatırlattı.

Beyaz Saray: "Tüm dünya nelerle uğraştığımızı gördü"

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, "Tüm dünyanın, Trump ve ekibinin Ukraynalılarla müzakerelerde kapalı kapılar ardında nelerle uğraştığını gördüğünü” söyledi ve “Ukrayna tarafı yine inanılmaz derecede inatçıydı" dedi.

Leavitt, Trump'ın Ukrayna görüşmelerinde kapalı kapılar ardında nelerle uğraşmak zorunda kaldığını dünyanın görmesi gerektiğini söyledi ve "Kameraların önünde başkan yardımcısını kızdıran ve onunla kavga eden kişi Başkan Zelenski’ydi” dedi.

Leavitt, Başkan Trump'ın dediği gibi, bence kameraların kayıtta olması harikaydı çünkü Amerikan halkı ve tüm dünya, Trump ve ekibinin Ukraynalılarla müzakerelerde kapalı kapılar ardında nelerle uğraştığını gördü. Ukrayna tarafı yine inanılmaz derecede inatçıydı. Başkan Trump'ın tek istediği barış ve barışı müzakere etmek için her iki tarafın da masaya oturması" diye ekledi.

Leavitt, Zelenski'nin Oval Ofis'te artık eski ABD Başkanı Joe Biden'ın bulunmadığını fark edemediğini belirterek, "Başkan Zelenskiy bunu fark edemiyor. Ve tekrar ediyorum, bu önceki yönetim değil. Joe Biden artık Oval Ofis'te değil. Artık gerçek, kalıcı bir barış olmadan çok uzaktaki bir savaşa düşüncesizce çekler yazmayacağız" dedi.