Rusya'da "silahlı isyan" girişimi

Rusya'nın Wagner paralı asker grubunun patronu, Kremlin'in kendisini "silahlı isyanla" suçlamasından saatler sonra, Rusya'nın askeri liderliğini devirmek için "sonuna kadar gideceğini" açıkladı. 

Yevgeny Prigojin, Wagner savaşçılarının Ukrayna'dan Rusya'ya geçerek Rostov-on-Don şehrine girdiklerini ve adamlarının önlerine çıkan herkesi yok edeceğini söyledi.

Yerel vali vatandaşları sakin olmaya ve evlerinden çıkmamaya çağırdı.

Prigojin güçlerinin "sivil bir konvoya ateş açan" bir Rus askeri helikopterini düşürdüğünü iddia etti. Olayın yaşandığı yeri bildirmedi, bu idda henüz doğrulanmadı.

Wagner Grubu, Ukrayna'da düzenli Rus ordusunun yanında savaşan paralı askerlerden oluşan özel bir ordu olarak oluşturuldu.

Son aylarda Prigozhin'in Rusya'nın askeri yönetimini sert bir dille eleştirmesiyle, savaşın nasıl yürütüldüğü konusunda aralarında gerilim giderek artıyor.

Prigojin'den füze saldırısı suçlaması

BBC'nin haberine göre, Wagner'in 62 yaşındaki lideri, orduyu birliklerine ölümcül bir füze saldırısı düzenlemekle suçladı ve onları cezalandırma sözü verdi. Ancak bu saldırıya ilişkin kanıt göstermedi. 

Yetkililer saldırıyı yalanladı ve "yasadışı eylemlerini" durdurmasını talep etti.

Prigozhin, Rusya'nın askeri liderliğindeki "kötülüğün" durdurulması gerektiğini söyledi ve "adalet için yürüme" sözü verdi.

Sosyal medya platformu Telegram'da yayınlanan sesli mesajında Prigojin, şunları söyledi:

"[Ukrayna'daki savaşta] gençlerimizi ve on binlerce Rus askerini öldürenler cezalandırılacak" dedi.

"Sizden direnmemenizi rica ediyorum. Direnen herkes tehdit olarak kabul edilecek ve yok edilecektir. Bu, yolumuz üzerindeki tüm kontrol noktaları ve havacılık için de geçerli.

Başkanlık gücü, hükümet, polis ve Rus muhafızlar her zamanki gibi çalışacak. Bu bir askeri darbe değil, bir adalet yürüyüşüdür. Eylemlerimiz askerlere hiçbir şekilde müdahale etmemektedir."

Sözcüsü, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in durum hakkında 24 saat bilgi aldığını söyledi.

Moskova'da güvenlik önlemler artırıldı

Rusya'nın devlete ait haber ajansı TASS, Cuma gecesi Moskova'da hükümet binaları ve ulaşım tesisleri de dahil olmak üzere önemli noktalarda güvenliğin arttırıldığını söyledi.

Rusya'nın Lipetsk bölgesi valisi de bölge sakinlerinden güneye seyahat etmemelerini istedi.

Lipetsk en yakın Ukrayna sınırının yaklaşık 280 km kuzeydoğusunda ve Rostov'un 500 km'den fazla kuzeyinde yer alıyor.

Telegram'da yazan Igor Artamonov, bölgedeki güvenlik önlemlerinin sıkılaştırıldığını ve özellikle kritik altyapı tesislerinin korunmasına odaklanıldığını söyledi.

"Sırta saplanmış bıçak" 

Ukrayna Savunma Bakanlığı Cuma günü geç saatlerde attığı bir tweet'te basitçe "İzliyoruz" dedi.

Beyaz Saray durumu izlediğini ve ABD müttefiklerine danışacağını söyledi.

Prigozhin'in geçmişte liderliğini övdüğü Ukrayna'daki Rus güçlerinin başkan yardımcısı General Sergei Surovikin, Prigozhin'e "konvoyları durdurma ve üslerine geri gönderme" çağrısında bulundu.

Surovikin, bir video mesajında, "Biz aynı kandanız, biz savaşçıyız. Ülkemiz için zor olan bir zamanda düşmanın ekmeğine yağ sürmemelisiniz."

Bir başka üst düzey komutan, Korgeneral Vladimir Alekseyev, Wagner şefinin eylemlerini "ülkenin ve başkanın sırtına saplanmış bir bıçak" olarak nitelendirdi.

Rus devlet medyası, Rusya'nın güvenlik servisi FSB'nin Prigozhin hakkında "silahlı isyan çağrısında bulunmak" ve Rusya'da silahlı iç çatışma başlatmaya teşebbüs etmek suçlamasıyla ceza davası açtığını bildirdi.

FSB'nin ayrıca Wagner savaşçılarını Prigozhin'in emirlerine itaat etmemeye ve kendisini yakalamak için adım atmaya çağırdığı bildirildi.

Prigojin'den Şoygu'ya suçlama

Rusya Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada Prigojin'in sosyal medyada yaydığı Rusya'nın Wagner kamplarını vurduğuna dair haberlerin "doğru olmadığını ve bir bilgi provokasyonu olduğunu" söyledi.

Bu açıklama, Mayıs ayında Prigojin'in askerlerinin cesetleriyle çevrili olarak durduğu ve Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu'nun yanı sıra Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov'u kendilerine yeterli mühimmat sağlamadıkları için azarladığı bir video mesajının ardından geldi.

Prigojin, Ukrayna'daki savaşın "Şoygu'nun Mareşal olabilmesi için" başlatıldığını öne sürdü ve "Savunma Bakanlığı halkı kandırmaya, cumhurbaşkanını kandırmaya ve Ukrayna tarafından çılgınca bir saldırganlık olduğu, Ukrayna'nın tüm NATO bloğuyla birlikte bize saldırmayı planladığı gibi bir hikaye anlatmaya çalışıyor" dedi.

Putin halka seslendi

Halka seslenen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “İsyan edenler en kısa sürede en sert şekilde cezalandırılacak, hukuk ve halk önünde hesap verecektir" dedi ve orduya isyanı bastırma emri verdiğini duyurdu.

Putin, "Şu anda, halkımızın geleceği belirleniyor ve tüm güçlerin birleşmesi gerekiyor, her türlü kavgayı bir kenara atmak lazım. Gece tüm cephelerdeki ordu birliklerinin komutanlarıyla görüştüm, ordumuz kahramanca savaşıyor” dedi.

Putin, “Rusya vatandaşlarına, askerlerine, güvenlik güçlerine ve yalan ve tehditlerle silahlı isyan yoluna itilenlere sesleniyorum. Rusya, geleceği için ağır mücadele veriyor. Rusya’ya karşı Batı’nın tüm askeri ve enformasyon araçları kullanılıyor" diye konuştu. 

Putin şöyle devam etti:

"Şu anda, halkımızın geleceği belirleniyor ve tüm güçlerin birleşmesi gerekiyor. Her türlü kavgayı bir kenara atmak lazım. Toplumumuzu bölme girişimleri, sırtından bıçak saplamaktır, Ülke idaresi Rusya’da bir kez daha bölünmeye izin vermeyecek, halkımızı koruyacağız. Tüm zorlukların üstesinden gelip daha güçlü olacağız. Aşırı hırslar Rusya'ya ihanete yol açtı. Özel askeri harekat bölgesinde savaşan Wagner savaşçıları birer kahraman. İsyan başlatanlar onlara ihanet etmiş oldu."

Belarus Devlet Başkanlığı basın servisi, silahlı isyan başlatan Wagner grubunun lideri Evgeni Prigojin’in, Belarus Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko’nun “Wagner’in Rusya topraklarında ilerlemeyi durdurması” yönündeki teklifini kabul ettiğini duyurdu.

Lukaşenko aracılık yaptı

Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko’nun, Putin’in onayıyla Wagner lideri Prigojin ile görüşmeler yaptı.

Prigojin, görüşmelerde Lukaşenko’nun “Wagner’in Rusya topraklarında ilerleyişini durdurma” çağrısını kabul etti.

Lukaşenko’nun basın servisine göre, bir gün sürdüğü belirtilen görüşmeler sırasında duruma kabul edilebilir çözüm getirilmesine ilişkin bir taslak üstünde anlaşıldı.

Sözkonusu taslak, Wagner güçlerinin güvenliğine ilişkin garantiler içeriyor. Taslak ayrıca, gerilimin dindirilmesi için atılabilecek başka adımları da kapsıyor. 

Belarus Devlet Başkanlığı, Prigojin’in savaşçılarının ülke genelindeki hareketini durduracağını söylediğini duyurdu. Prigojin de savaşçıların "kan dökülmesini önlemek" için üslerine döndüklerini doğrulayan sesli bir mesaj yayımladı.

Belarus'a sürgün

Wagner ordusunun kurucularından Yevgeny Prigojin, kendisini ve paralı askerlerini cezai suçlamalarla karşı karşıya kalmaktan kurtaran bir anlaşmanın ardından Moskova'ya "adalet yürüyüşünü" durdurduğunu söyledi. Anlaşma aynı zamanda Prigojin'i Belarus'a sürgüne gönderdi.

Rusya, Yevgeny Prigojin'in güçlerine çatışmayı durdurma ve üslerine çekilme emri vermesinin ardından Wagner paramiliter grubunun lideri hakkında daha önce açılan ceza davasının düşürüldüğünü açıkladı.