Yozgat’ın Sarıkaya ilçe merkezinde binaların ortasında yer alan, ‘'Kral Kızı'’ olarak da bilinen Basilica Therma Roma Hamamının çevresindeki binaların istimlak edilip, düzenleme çalışmaları yapılmasına yönelik başlatılan çalışmalar devam ediyor. 

İki bin yıldır doğal sıcak su kaynağı, Roma döneminden kalma surların bulunduğu Basilica Therma Roma Hamamı, 2018 yılında Unesco Dünya Mirası Geçici Listesi’ne kaydedildi. Antik zamanlardan beri kesintisiz olarak akan sıcak su kaynağı bulunan Basilica Therma kalıntıları, Orta Anadolu Bölgesi’nde eski çağlardan günümüze kalan en önemli Roma yapılarından biri olma özelliğini taşıyor. Sağlık tanrısı Asclepius olarak simgeleşen yılan benzeri bir figür kabartmasından, yapının sadece temizlik için değil, aynı zamanda şifa için kullanıldığını ortaya koyuyor. 

Binalar istimlak edilecek

Yozgat Valisi Ziya Polat, Basilica Therma adlı Roma hamamı ile ilgili olarak yüzey araştırma ve temizlik çalışmalarının devam ettiğini söyledi. 

Polat, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yaptıkları görüşmelerde tarihi hamam kalıntılarının bulunduğu alanda, gelen misafirler için yürüyüş yolu, etrafındaki saçma sapan tellerin kaldırılması, pafta olarak temizlenmesine yönelik konuların değerlendirildiğini bildirdi. 

Polat, ‘’Pafta olarak temizlenmesi için arkadaki caminin altında da 20-25 dükkan var, bunlar şahıs dükkanları olması nedeniyle kamulaştırılması gerekiyor. Bu sene kamulaştırmayı yapamayız, seneye kamulaştırma yaparsak tüm paftayı temizleyeceğimizi umut ediyorum. Hem cami tarafı, hem otel tarafını seneye temizleyeceğiz’’ dedi. 

Sarıkaya ilçe merkezindeki termal kalıntılarının bulunduğu alanda bu yıl yürüyüş yolu yapılacağını kaydeden Vali Polat, hazırlanan projenin kurulda bulunduğunu aktardı. 

Polat, ‘’Bu yıl öncelikli olarak Valilik misafirhanesi var, orasını yıkacağız, yanında bir de apart var, onu da yıkacağız. Misafirler için karşılama ofisi gibi bir yer yapacağız. Vatandaşımız oradan giriş yapacak, bilgi alabilecek. Çok güzel bir fotoğraf çekme alanı yapacağız. İçeride de bir yürüyüş yolu yapacağız. Keşke imkan olsaydı, hamamın etrafı 500 metre, 1 kilometre açık olsaydı. Bulunmaz bir nimet olurdu bizim için. Şimdi kamulaştırma maliyetli var. Seneye kamulaştırırız, oteli de o paftanın içerisine dahil edip kazı çalışması ile beraber devam ederiz diye düşünüyorum’’ ifadelerini kullandı. 

Defile düzenlendi

İki bin yıllık tarihe sahip Roma Hamamı Basilica Therma‘da Uluslararası Moda organizasyonu Turkey Fashion Week (Türkiye Moda Haftası) organizasyonuna da sahne oldu.

2021 Best Model of The Turkey yarışmasında tacı takan Melisa İmrak ve diğer mankenler Roma Hamamı kalıntılarını fon olarak kullanarak poz verdi.

Basilica Therma

Sarıkaya'daki Basilica Therma kalıntılarının yer aldığı alanda 2010-2015 yılları arasında yapılan kazılarda Bizans, Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluk dönemlerine ait birçok eser ortaya çıkarıldı. 

Basilica Therma, İmparator Theodosius döneminde paganlığın yasaklanmasından sonra, Roma Hamamının yanına inşa edilen kilise sayesinde bir piskoposluk merkezi oldu. Bu dönemde büyük termal havuzun ortasına, haçlı bir mermer vaftiz taşı yerleştirildi. Paganlar, bu taş üzerine Basilica Therma’nın havuzunda vaftiz edildi ve Hıristiyanlık dinine geçti. Bu nedenle burası Hıristiyanlar için kutsal bir yerdi.

Bizans döneminden sonra Türk halkı da bu şifalı sudan faydalanmaya devam etti. Günümüzde inşa edilen modern binalarda, şifa bulmak isteyen insanlar, Basilica Therma’dan gelen suyu kullanmaya devam ediyor.

Yapı, doğrudan termal kaynağa inşa edilmiş olup, suyun içindeki sağlam temeli sayesinde iki bin yıldan beri hayatta kalması mümkün olmuş. Bu temel, suyun akışını engelleyen bir kazık gibi sabit bir zemine kurulmamış ve suyun her yerden çıktığı termal bir alana yerleştirilmiş. Zayıf bir zeminde güçlü bir temel ile inşa edilmiş olması, Roma mimarisinin ulaştığı yüksek seviyeyi gösterir nitelikte.

Roma İmparatorluğu döneminde bir termal merkez olan yapı, sefere giden Roma askerleri tarafından dinlenme amaçlı olarak kullanılıyordu. Roma dönemi eserlerinin pek görülmeyen ‘dilini çıkarmış yılan’ figürü, Sarıkaya’daki Roma hamamında yer alıyor. Bu figürün aynı zamanda tıp ve sağlığın sembolü olduğu da düşünülüyor.

451 yılına kadar Basilica Therma bir piskoposluk merkeziydi. Şehrin merkezi bir Roma hamamıydı ve şehir yaklaşık üç kilometre uzunluğunda bir surla çevriliydi.