Komünizmin ardından Rusya'ya koşan Batılı şirketler Ukrayna'nı işgaliyle çekilmeye başladı, "hızlandırılmış iflas" süreci de kapıda. (Foto: Depo Photos)

Rusya’dan çekilen firmaların sayısı artıyor

30 yıl önce komünizm çöktüğünde Rusya'ya koşan Batılı firmaların büyük kısmı Ukrayna'nın işgalinden sonra Rusya’dan çekiliyor.

Şimdiye kadar aralarında Apple, Microsoft, Jaguar Land Rover, H&M ve Burberry’nin de bulunduğu birçok firma Rusya’daki faaliyetlerine son verdiği açıkladı. Yeni firmalarda bu kervana katılıyor

Petrol ve gaz

Rusya enerji şirketi Rosneft’te büyük bir hisse sahibi olan BP savaşın başlamasından kısa süre sonra faaliyetlerine son verdiğini açıkladı. Bunun ardından 

Shell, ExxonMobil ve Equinor da hissedarlarının yanı sıra hükümetler ve kamuoyundan gelen baskılar üzerine Rusya’daki yatırımlarına son vereceklerini açıkladı.

Bu arada Rusya’daki büyük uluslararası enerji şirketlerinden olan Total Energies, Rusya’da yeni yatırımlar yapmayacağını duyurmasına rağmen, mevcut hisselerini satmayacağını açıkladı.

Eğlence

Film şirketi Warner Bros Rusya’da yeni filmlerini vizyona sokmayacağını açıklarken, Disney ve Sony de aynı şeyi yapacaklarını bildirdi. 

Netflix Rusya’da gelecekte yapmayı planladığı bütün projeleri askıya aldı.

Pixar'ın yeni animasyon filmi Turning Red Rusya’da gösterime sunulmayacak.

Technology

Samsung, Rusya’ya yeni mallar göndermeyi askıya aldığını açıklarken, Rusya’daki mağazalarının kapanıp kapanmayacağı belirtilmedi.

Apple Rusya’da tüm ürünlerini satmayı durdurur ve bütün mağazalarını kapatırken, Apple Pay ve Apple Maps gibi uygulamalarının kullanımını da kısıtladı.

Microsoft da Rusya’ya bütün mal ve hizmet satışlarını durdurdu.

Mağazalar 

Zara, Bershka, Stradivarius ve Oysho markalarının sahibi İspanyol Inditex şirketi, Rusya’daki 502 mağazasının tamamını kapatma kararı aldı.

Ikea da Rusya’daki 17 mağazasını kapatırken, başka bir büyük İsveç moda şirketi H&M de Rusya’daki satışlarını durdurdu. İngiltere moda devi Boohoo Rusya’daki mağazalarını kapatırken, ülkedeki internet sitesini de kapattı.

Nike ve Burberry de Rusya’daki bütün faaliyetlerine ara verdiklerini açıkladı.

Otomobil

Jaguar, Land Rover (JLR), General Motors, Aston Martin ve Rolls-Royce Rusya'ya otomobil göndermeyi durdurdu.

Dünyanın iki büyük kargo şirketi MSC ve Maersk, ilaç, gıda ve insani yardım malzemeleri haricinde Rusya’ya mal taşımaya son verdi. 

Finans 

Visa, Mastercard ve Paypal Ukrayna işgalini protesto için Rusya piyasasından çekildi.

Danışmanlık ve hukuk firmaları

Büyük danışmanlık ve hukuk firmalarının çoğu şimdiye kadar işgale karşı tutumları konusunda bir açıklama yapmadı ancak bazı firmalar durumu değerlendirdiklerini belirtti.

Ancak, McKinsey danışmanlık, Rusya’da hiçbir hükümet kuruluşuna ve devlete ait şirketlere hizmet vermeyeceklerini açıkladı. Şirketin internet sitesindeki bilgilere göre McKinsey Rusya’daki en büyük 30 şirketten 21’ine hizmet veriyordu. 

Rusya’da 40 mağazası olan Marks & Spencer, dükkanlarının açık kalacağını ama Rusya için mal göndermeyi kestiklerini açıkladı.

Sigara şirketi British American Tobacco Ukrayna’daki faaliyetlerine son verdiğini, ancak Rusya’daki faaliyetlerinin devam edeceğini bildirdi.

"Hızlandırılmış iflas" tehdidi

Rusya'da faaliyetini durduran şirketlere, bu ülkedeki yapılanmaları için, mal varlıklarına el konulmasına da imkan sağlayan, "hızlandırılmış iflas süreci" uygulanabilecek. 

 

Bir hükümet yetkilisine göre, Rusya'daki faaliyetini durduran yabancı şirketler için "hızlandırılmış iflas" süreci uygulanacak. 

Interfax'ın haberine göre, Rusya savaş nedeniyle üretimi durduran yabancı şirketlere derhal iflas sürecinin başlatılması tedbirini uygulayacak. 

Tedbir, pratikte Rus devletinin bu şirketlerin maddi ve finansal varlıklarına el koymasına izin veriyor. Ayrıca, Rusya'dan ayrılan yabancı hissedarlar, hisselerini yerel ortaklara devredebilir ve daha sonra geri alabilir.

Habere göre, Başbakan Birinci Yardımcısı Andrei Belousov işadamlarıyla yaptığı toplantıda üretimi kapatan yabancı şirketlerin hızlandırılmış bir iflas prosedüründen geçeceklerini söyledi.

Belousov'a göre, bugün ekonomik durum ve yaptırımların arka planına karşı yabancı ortaklarla ilişkileri geliştirmek için üç seçenek var. Habere göre, başbakan yardımcısı bunları şöyle sıraladı:

“Birincisi, şirket Rusya'da tam teşekküllü çalışmalarını sürdürüyor. Aynı zamanda üretim süreci için ihtiyaç duyulan hammadde, parçaların temini tam olarak sağlanmakta, çalışanların işçi haklarına ilişkin yükümlülükler yerine getirilmektedir.

İkinci seçenekte, yabancı hissedarlar hisselerini Rus ortakların kontrolü altında devrederler ve daha sonra pazarımıza geri dönebilirler. Bu seçenek Rus iş dünyası ile tartışıldı, buna hazır, bazı yatırımcılar zaten bu seçenekten yararlandı” dedi.

Üçüncü seçenek ise şirketin Rusya'da çalışmayı bırakması, üretimi kapatması ve çalışanları işten çıkarmasıdır. Bunu kasıtlı iflas olarak değerlendiriyoruz. Bu durumda hızlandırılmış iflas prosedürü ile müdahale edeceğiz, çünkü bizim için mutlak öncelik, vatandaşlarımızın istihdamını ve sosyal refahını korumak, böylece vicdanlı girişimciler işlerin etkin işleyişini sağlayabilirler."

Belousov, hükümetin her zaman yabancı şirketlerle yapıcı bir diyaloga hazır olduğunu, ülkeler tarafından üstlenilen yükümlülüklerin karşılıklı olarak yerine getirilmesi gerektiğine inandıklarını da söyledi.