ABD Temsilciler Meclisi Başkanı görevden düşürüldü

ABD Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi Başkanı Kevin McCarthy, kendi partisi içindeki çekişmelerin ve sağ kanattan gelen meydan okumaların sonucu yapılan oylamada görevden düşürüldü. 

McCarthy, dün gece yapılan oylamada 210'a karşı 216 oyla koltuğunu yitirdi. ABD tarihinde ilk kez bir Temsilciler Meclisi Başkanı yapılan oylamada görevini kaybetti. 

McCarthy'yi görevden düşürme girişimini başlatan aşırı sağcı Florida Kongre Üyesi Matt Gaetz oylamadan önce sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Meclis Başkanı McCarthy, önemli olan yerde tavır almakta başarısız oldu. Eğer o yapmazsa, ben yapacağım" dedi. 

Eşi benzeri görülmemiş oylama, Cumhuriyetçi Parti'de artan kargaşanın bir göstergesi. Partinin aşırı sağcı fraksiyonu, Ocak ayında göreve gelen McCarthy ile çeşitli nedenlerle tartışıyor. Parti içinde onun yerine geçecek net bir seçenek yok.

Oylamada, sekiz Cumhuriyetçi üye, partili Meclis Başkanı'na karşı oy kullanarak McCarthy'nin görevde kalması için gerekli çoğunluğa ulaşmasına engel oldu. Cumhuriyetçiler meclisi 221-212 gibi dar bir çoğunlukla kontrol ediyor.

McCarthy Meclis Başkanlığı için yeniden aday olmayacağını açıkladı.

Beyaz Saray'dan ilk tepki

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karine Jean-Pierre, Başkan Joe Biden'ın Meclis'in hızla yeni bir başkan seçmesini umduğunu ve "ulusumuzun karşı karşıya olduğu acil zorlukların beklemeyeceğini" söyledi.

Jean-Pierre şunları söyledi: 

 "Amerikan halkı, yaşamlarını etkileyen meseleleri ön plana çıkaran bir liderliği hak ediyor. Temsilciler Meclisi bir Meclis Başkanı seçme sorumluluğunu yerine getirdiğinde, [Biden] Amerikan halkının önceliklerini ele almak üzere onlarla ve Senato ile birlikte çalışmayı dört gözle bekliyor."

Meclis Başkanı olmadan Temsilciler Meclisi, hayati önem taşıyan harcama tasarıları da dahil olmak üzere yasa tasarılarını geçiremiyor.

'Tamamen kişisel'

ABD'nin Florida eyaletinden konuşan avukat ve Cumhuriyetçi parti stratejisti Adolfo Franco, El Cezire'ye yaptığı açıklamada McCarthy'nin görevden alınmasının "bölünmüş bir hükümette beş sandalyelik bir çoğunluk" eylemi olduğunu söyledi. 

Franco, "Gerçek şu ki demokratik bir başkanımız var, demokratik bir Senatomuz var. Mutlak çoğunluklara sahip değiliz. Bay Gaetz bir hayal dünyasında yaşıyor. Bu yüzden ülkemiz için bu kadar çok şey başarmış bir adamın görevden alınması beni çok üzüyor" dedi.

Franco, Gaetz liderliğindeki McCarthy'nin görevden alınmasının "tamamen kişisel" olduğunu söyledi.

"Kişisel bir kan davası"

Eski ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, McCarthy'nin görevden alınmasından dolayı "derin bir hayal kırıklığı" yaşadığını ifade etti. 

Pence, "Kaos asla Amerika'nın dostu değildir. Ve asla mücadele eden Amerikalı ailelerin dostu değildir. Bir avuç Cumhuriyetçinin Temsilciler Meclisi Başkanı'nı görevden almak için Temsilciler Meclisi'ndeki Demokratlarla işbirliği yapması beni derin bir hayal kırıklığına uğrattı" dedi.

McCarthy ile parti grubu arasındaki ilişkiler başından beri çalkantılıydı. Bir avuç sağcı yasa koyucunun muhalefeti nedeniyle ancak Meclis'te 15 tur oylama yapıldıktan sonra başkanlık koltuğuna oturabilmişti.

Bu gerginlikler hafta sonu hükümetin kapanmasını önleme çabaları sırasında zirveye çıktı.

McCarthy ve Demokrat üyeler, Cumhuriyetçilerin bir dizi sosyal programda yüzde 30'a varan dramatik kesintiler öngören bir tasarıyı geçirme çabalarının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, hükümete kısa vadeli finansman sağlayan ve kapanmayı önleyen bir anlaşmaya vardılar.

İlk kez yaşanıyor

Bir meclis başkanını görevden alma girişim ülke tarihinde nadir yaşanan bir durum.  Bu yöntem geçtiğimiz yüzyılda sadece iki kez kullanıldı ve hiçbirinde başarılı olamadı.

En son 2015 yılında Meclis Başkanı John Boehner'e karşı kullanılmıştı. Boehner'in görevden alınması için verilen önerge başarısız oldu ancak bu durum Boehner üzerinde öyle bir baskı yarattı ki, grubunu bir araya getiremeyen Boehner iki ay sonra istifasını açıkladı.

Ondan önce en son 1910 yılında kullanılmıştı.