İsrail'den İran'a füze saldırısı

İsrail ordusu, İran'ın nükleer tesislerine saldırı düzenlediğini ve Tahran'da patlamalar duyulduğunu açıkladı. Saldırılarda İran'ın dört üst düzey komutanı ve nükleer araştırmalar yapan altı kişi de doğrudan hedef alındı. 

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, saldırıların “Yükselen Aslan Operasyonu”nun bir parçası olduğunu belirterek, İran'ın “İsrail'in varlığı için bir tehdit” olduğunu söyledi. Netanyahu, saldırıların “İsrail'in varlığını tehdit eden İran'ın tehdidini geri püskürtmek için yapılan hedefli bir askeri operasyon” olduğunu söyledi ve “durdurulmazsa İran çok kısa sürede nükleer silah üretebilir” iddiasında bulundu.

İsrail’in “Yükselen Aslan Operasyonu”, İran'ın Natanz kentindeki ana zenginleştirme tesisini ve “İran'ın balistik füze programının kalbi” olarak adlandırdığı yeri vurdu.

İsrail, “yakın gelecekte” karşı saldırılar beklediğini belirterek olağanüstü hal ilan etti.

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz yaptığı açıklamada, “İsrail Devleti'nin İran'a yönelik önleyici saldırısının ardından, yakın gelecekte İsrail Devleti ve sivil nüfusa yönelik füze ve insansız hava aracı saldırısı bekleniyor” dedi.

Açıklamanın ardından Tel Aviv'de hava saldırısı sirenleri çaldı.

İran, ABD'yi İsrail'in saldırısını desteklemekle suçladı, ancak ABD bunu şiddetle yalanladı. ABD Başkanı Donald Trump, Fox News'e saldırılardan önceden haberi olduğunu ancak ABD'nin bu saldırılarda hiçbir rolünün olmadığını söyledi. 

Dört üst düzey komutan öldü

İsrail ordusu, İran'a yönelik devam eden saldırılarda 200 savaş uçağı kullanıldığını açıkladı. Ordu Sözcüsü Effie Defrin, “İran genelinde 100'den fazla hedef vuruldu” dedi ve saldırılarda “330'dan fazla çeşitli mühimmatın” kullanıldığını belirtti.

Sözcü, İsrail'in saldırılarının “hassas ve senkronize bir operasyonun parçası” olduğunu ve pilotlarının “hala İran'ın farklı bölgelerindeki askeri hedefleri ve nükleer program hedeflerini vurmaya devam ettiğini” söyledi.

Saldırılarda İran Devrim Muhafızları Komutanı General Hüseyin Selami, Khatam al-Anbia Komutanı General Gulam Ali Raşid, İran'ın en üst düzey askeri yetkilisi olan Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammad Bageri ile Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı, füze ve İHA üretiminder sorumlu Emir Ali Hacızade saldırılarda öldürüldü.

Ölenler arasında İran’ın nükleer programını yürüten altı bilim adamı da var.

Ana nükleer tesis vuruldu

Küresel nükleer denetim kurumu, İran'daki ana nükleer tesisin vurulduğunu doğruladı

Küresel nükleer gözlem kuruluşunun başkanı, İran'ın Natanz kentindeki ana nükleer zenginleştirme tesisinin İsrail'in saldırılarına maruz kaldığını doğruladı.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, X'te yayınladığı bir mesajda, “İran'daki son derece endişe verici durumu yakından takip ettiğini” belirtti. Ajans, tesisteki radyasyon seviyeleri ve İran'daki müfettişleri hakkında İranlı yetkililerle temas halinde olduğunu da açıkladı.

Bazı sivil alanlar da vuruldu

İran medyasında yer alan haberlere göre, saldırıda kullanılan bazı füzeler yerleşim merkezlerine isabet etti. Tahran'da füzelerin isabet ettiği görüntüler İran basınında yer aldı. Bu bölgelerde aralarında çocukların da yer aldığı ölü ve yaralı bulunduğu belirtildi, ancak ayrıntı verilmedi. 

İran ordusundan yapılan açıklamada, "Siyonist rejimin 13 Haziran Cuma günü erken saatlerde, sivil ve askeri bölgeleri de dahil olmak üzere ülkenin bazı bölgelerine yönelik saldırılarla gerçekleştirdiği saldırgan ve pervasız eylemi, kadınlar ve çocuklar da dahil olmak üzere çok sayıda değerli vatandaşımızın şehit ve yaralanmasına neden olmuştur" denildi. 

İran'dan "intikam" açıklaması

İran Devrim Muhafızları'ndan yapılan açıklamada, İsrail'in hava saldırılarında şehit olan komutanları Tümgeneral Huseyin Selami'nin öldüğü teyit edilerek, "Devrim Muhafızları'nın Siyonist düşmanın saldırganlığına kararlı ve sert bir yanıt vermeye hazır olduğunu" belirtildi. 

İran Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada da saldırının "tüm uluslararası normları ihlal eder nitelikte olduğu" kaydedildi.

Genelkurmay açıklamasında, “Düşmanlar, silahlı kuvvetlerden güçlü yanıtlar beklemelidir” , “Silahlı kuvvetler tamamen hazırdır ve bu eylemlere kesinlikle güçlü bir şekilde yanıt verecektir”, “Misilleme kararlı olacak ve Siyonist rejim ile ABD çok ağır bir bedel ödeyecek” ifadelerine yer verildi. 

İran'dan İHA saldırısı

İsrail ordusu,  İran'ın “İsrail topraklarına yaklaşık 100 İHA fırlattığını” açıkladı. Bu, İsrail'in İran'ın nükleer programının “kalbini” hedef aldığını söylediği saldırıların ardından beklenen bir tepkiydi. Ordu sözcüsü Tuğgeneral Effie Defrin, İsrail'in İHA'ları durdurmak için çalıştığını söyledi.

İran'ın saldırısı, İsrail'in Tahran'ın nükleer programını hedef aldığını iddia ettiği İran'ın çeşitli bölgelerine hava saldırıları düzenlemesinin ardından geldi.

Trump'tan yeni saldırı sinyali

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in gece boyunca İran'ın nükleer tesislerini bombalaması ve rejimin üst düzey yetkililerini öldürmesinin ardından İran'a “çok geç olmadan” anlaşma yapması konusunda uyarıda bulundu.

Trump, sosyal medya paylaşımında, “Zaten büyük bir ölüm ve yıkım yaşandı, ancak bu katliamı sona erdirmek için hala zaman var. Planlanan sonraki saldırılar daha da acımasız olacak” dedi ve ekledi: “İran, çok geç olmadan anlaşma yapmalı” dedi.

Trump, “Onlara, bunun bildiklerinden, beklediklerinden veya kendilerine söylenenlerden çok daha kötü olacağını, ABD'nin dünyadaki en iyi ve en ölümcül askeri teçhizata sahip olduğunu ve İsrail'in de bunlardan çok sayıda ve daha fazlasına sahip olduğunu söyledim” diye yazdı.

Turmp'a göre, İran'ın “sertlik yanlıları” uyarıları dikkate almadı ve “hepsi öldü ve durum daha da kötüye gidecek."

Dünya gelişmelerden endişeli

İsrail'in İran'a yönelik hava saldırısına uluslararası alanda endişe yarattı. 

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, “İsrail'in açık saldırısının” İran'ın “egemenliğini ve güvenliğini zedelediğini ve uluslararası hukuk ve normları açıkça ihlal ettiğini” belirterek, “şiddetle kınadığını ve reddettiğini” açıkladı.

Çin'in İran Büyükelçiliği, İran'daki durumu “ciddi ve karmaşık” olarak nitelendirerek, ülkedeki Çin vatandaşlarına gelişmeleri yakından takip etmeleri ve hassas veya kalabalık alanlardan uzak durmak da dahil olmak üzere güvenlik önlemlerini artırmaları çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD'nin İsrail'in saldırılarına karışmadığını belirterek, “öncelikli hedefilerinin bölgedeki Amerikan güçlerini korumak” olduğunu kaydetti. 

Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong, Canberra'nın “İsrail ile İran arasındaki gerginliğin tırmanmasından endişe duyduğunu” söyledi. Wong, tüm tarafları diyalog ve diplomasiye öncelik vermeye çağırarak, “Bu, zaten istikrarsız olan bölgenin daha da istikrarsızlaşması riskini taşıyor” dedi.

Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon da saldırıları “Orta Doğu'da gerçekten istenmeyen bir gelişme” olarak nitelendirerek, “yanlış hesaplama riskinin yüksek” olduğu uyarısında bulundu. Luxon, Pazar günü Umman'da yapılması planlanan ABD-İran nükleer müzakerelerinin “ilerleme için daha iyi bir yol” olarak görüldüğünü söyledi, ancak müzakerelerin devam edip etmeyeceği henüz belli değil.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü yaptığı açıklamada, Guterres'in “Orta Doğu'daki her türlü askeri tırmanışı kınadığını” söyledi. Guterres, her iki tarafa da itidal çağrısında bulundu.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Randhir Jaiswal, ülkesinin “nükleer tesislere yönelik saldırılarla ilgili haberler de dahil olmak üzere gelişen durumu yakından takip ettiğini” söyledi ve her iki tarafı da tırmanıştan kaçınmaya çağırdı. Jaiswal, Hindistan'ın hem İsrail hem de İran ile “yakın ve dostane” ilişkilere sahip olduğunu belirtti.