KONULAR
Tüketici 19 yıldır "iyimser" olamadı
Tüketici güven endeksi Mayıs 2025 döneminde biraz yükselerek 84,8 değerini alsa da tam 19 yıldır "iyimserlik" sınırı olan 100’ün üzerine çıkmadı.
Tüketici güven endeksi en son Mayıs 2006 döneminde 100'ün üzerine çkarak 100,1 değerini almıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Nisan ayında 83,9 iken Mayıs ayında yüzde 1,1 oranında artarak 84,8 oldu.
Tüketici güven endeksi hafif yükselişini bu ay da sürdürdü, ancak iyimserlik sınırı olan 100’dan çok uzak görünüyor.
19 yıldır 100'ü geçemedi
0-200 aralığında değer alan "tüketici güven endeksi"nin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.
Tüketici güven endeksi en son Mayıs 2006'da 100'ün üzerinde yer almış ve 100,1 olarak hesaplanmıştı.
Aylık olarak açıklanan tüketici güven endeksi 19 yıldır, bir başka anlatımla 228 aydır "iyimserlik sınırı" olan 100'ün üzerine çıkamadı.
En “kötümser” aylar
Tüketici Güven Endeksi, küresel krizin başladığı 2008 Eylül ayında 80,7 düzeyindeyken, Ekim ayında 74.2, Kasım ayında 68.9 ile en düşük düzeyine indi. 2008 Aralık ayında ise 69.9 oldu.
2020 yılına gelindiğinde Nisan ayındaki 78.1 değeri o yılın en düşük değeri oldu. Bu değer 2021 yılında Temmuz 2018 döneminde 90.1 olan endeks bu tarihten sonra hep 90'nın altında seyretti.
Aralık 2021'de 68.9 ile kötümserlik göstergesinde dibe doğru giden endeks aynı zamanda 2021'in en düşük değeriydi. 2022 yılına 73.2 değeriyle başlayan tüketici güven endeksi yıl içinde 100'un altında olmak üzere değişken bir seyir izledi. Haziran 2022'de ise 63.4 ile 206 ayın yılın en düşük değerine ulaştı.
2023 yılında ise Ağustos ayında 68,0 ile yılın en düşük değerini gören tüketici güven endekesi, Mayıs ayında 91,1 ile iyimserlik sınırına en yakın değerini aldı. Endeks Mayıs 2023'ten bu yana da 90'ın altında seyrediyor.
2024 yılına 80.4 ile başladı ve inişli çıkışlı seyretti ve Temmuz ayında 75,9 ile o yılın yılın en düşük seviyesini kaydetti.
Tüketici güven endeksi 2025 yılına 81,0 ile başladı, Şubat'ta 82,1, Mart'ta 85,9, Nisan'da 83,9 ve Mayıs'ta da 84,8 değerini alarak 90'ın altındaki seyrini sürdürdü.
TÜİK kayıtlarına göre, 2005 yılından bu yana, aylar itibarıyla tüketici güven endeksi verileri şöyle:
|
Yıl |
Ay |
Tüketici Güven Endeksi |
|
2005 |
Ocak |
105,4 |
|
|
Şubat |
105,2 |
|
|
Mart |
102,1 |
|
|
Nisan |
100,4 |
|
|
Mayıs |
100,3 |
|
|
Haziran |
99,1 |
|
|
Temmuz |
99,2 |
|
|
Ağustos |
97,5 |
|
|
Eylül |
95,5 |
|
|
Ekim |
98,1 |
|
|
Kasım |
99,5 |
|
|
Aralık |
99,5 |
|
2006 |
Ocak |
101,7 |
|
|
Şubat |
101,1 |
|
|
Mart |
101,7 |
|
|
Nisan |
102,3 |
|
|
Mayıs |
100,1 |
|
|
Haziran |
92,2 |
|
|
Temmuz |
88,6 |
|
|
Ağustos |
91,4 |
|
|
Eylül |
91,4 |
|
|
Ekim |
91,6 |
|
|
Kasım |
93,4 |
|
|
Aralık |
92,0 |
|
2007 |
Ocak |
91,8 |
|
|
Şubat |
92,7 |
|
|
Mart |
92,4 |
|
|
Nisan |
93,7 |
|
|
Mayıs |
95,0 |
|
|
Haziran |
94,2 |
|
|
Temmuz |
95,5 |
|
|
Ağustos |
98,3 |
|
|
Eylül |
97,1 |
|
|
Ekim |
96,2 |
|
|
Kasım |
92,5 |
|
|
Aralık |
93,9 |
|
2008 |
Ocak |
92,1 |
|
|
Şubat |
87,6 |
|
|
Mart |
82,0 |
|
|
Nisan |
76,2 |
|
|
Mayıs |
75,4 |
|
|
Haziran |
75,0 |
|
|
Temmuz |
77,0 |
|
|
Ağustos |
79,9 |
|
|
Eylül |
80,7 |
|
|
Ekim |
74,2 |
|
|
Kasım |
68,9 |
|
|
Aralık |
69,9 |
|
2009 |
Ocak |
71,6 |
|
|
Şubat |
74,0 |
|
|
Mart |
74,8 |
|
|
Nisan |
80,8 |
|
|
Mayıs |
83,3 |
|
|
Haziran |
85,3 |
|
|
Temmuz |
82,4 |
|
|
Ağustos |
81,3 |
|
|
Eylül |
81,9 |
|
|
Ekim |
80,5 |
|
|
Kasım |
78,4 |
|
|
Aralık |
78,8 |
|
2010 |
Ocak |
79,2 |
|
|
Şubat |
81,9 |
|
|
Mart |
84,7 |
|
|
Nisan |
85,8 |
|
|
Mayıs |
86,6 |
|
|
Haziran |
88,0 |
|
|
Temmuz |
87,5 |
|
|
Ağustos |
87,4 |
|
|
Eylül |
90,4 |
|
|
Ekim |
89,0 |
|
|
Kasım |
91,3 |
|
|
Aralık |
91,0 |
|
2011 |
Ocak |
91,3 |
|
|
Şubat |
93,6 |
|
|
Mart |
93,4 |
|
|
Nisan |
93,5 |
|
|
Mayıs |
92,9 |
|
|
Haziran |
96,4 |
|
|
Temmuz |
94,8 |
|
|
Ağustos |
91,7 |
|
|
Eylül |
93,7 |
|
|
Ekim |
89,7 |
|
|
Kasım |
91,0 |
|
|
Aralık |
92,0 |
|
2012 |
Ocak |
92.7 |
|
|
Şubat |
94.0 |
|
|
Mart |
93.3 |
|
|
Nisan |
88.9 |
|
|
Mayıs |
91.8 |
|
|
Haziran |
91.1 |
|
|
Temmuz |
91.9 |
|
|
Ağustos |
89.9 |
|
|
Eylül |
89.1 |
|
|
Ekim |
85.3 |
|
|
Kasım |
89.9 |
|
|
Aralık |
89.3 |
|
2013 |
Ocak (*) |
91.8 |
|
|
Şubat |
92.0 |
|
|
Mart |
92.2 |
|
|
Nisan |
92.8 |
|
|
Mayıs |
95.4 |
|
|
Haziran |
94.4 |
|
|
Temmuz |
95.9 |
|
|
Ağustos |
94.9 |
|
|
Eylül |
91.5 |
|
|
Ekim |
93.7 |
|
|
Kasım |
96.8 |
|
|
Aralık |
94.4 |
|
2014 |
Ocak |
91.8 |
|
|
Şubat |
89.5 |
|
|
Mart |
92.6 |
|
|
Nisan |
97.4 |
|
|
Mayıs |
95.0 |
|
|
Haziran |
93.2 |
|
|
Temmuz |
93.1 |
|
|
Ağustos |
93.2 |
|
|
Eylül |
94.1 |
|
|
Ekim |
91.7 |
|
|
Kasım |
90.9 |
|
|
Aralık |
90.4 |
|
2015 |
Ocak |
89.6 |
|
|
Şubat |
89.1 |
|
|
Mart |
86.7 |
|
|
Nisan |
87.5 |
|
|
Mayıs |
86.7 |
|
|
Haziran |
89.3 |
|
|
Temmuz |
87.5 |
|
|
Ağustos |
84.8 |
|
|
Eylül |
82.2 |
|
|
Ekim |
86.3 |
|
|
Kasım |
95.2 |
|
|
Aralık |
93.6 |
|
2016 |
Ocak |
92.2 |
|
|
Şubat |
90.0 |
|
|
Mart |
90.1 |
|
|
Nisan |
91.3 |
|
|
Mayıs |
91.5 |
|
|
Haziran |
91.6 |
|
|
Temmuz |
88.9 |
|
|
Ağustos |
94.7 |
|
|
Eylül |
94.8 |
|
|
Ekim |
95.3 |
|
|
Kasım |
91.6 |
|
|
Aralık |
87.4 |
|
2017 |
Ocak |
88.7 |
|
|
Şubat |
88.0 |
|
|
Mart |
90.1 |
|
|
Nisan |
92.0 |
|
|
Mayıs |
94.0 |
|
|
Haziran |
92.3 |
|
|
Temmuz |
92.4 |
|
|
Ağustos |
93.0 |
|
|
Eylül |
92.0 |
|
|
Ekim |
89.9 |
|
|
Kasım |
87.6 |
|
|
Aralık |
88.2 |
|
2018 |
Ocak |
92.7 |
|
|
Şubat |
93.4 |
|
|
Mart |
92.5 |
|
|
Nisan |
91.7 |
|
|
Mayıs |
90.7 |
|
|
Haziran |
90.6 |
|
|
Temmuz |
92.1 |
|
|
Ağustos |
88.2 |
|
|
Eylül |
81.1 |
|
|
Ekim |
78.8 |
|
|
Kasım |
81.2 |
|
|
Aralık |
80.1 |
|
2019 |
Ocak |
80.5 |
|
|
Şubat |
79.2 |
|
|
Mart |
81.3 |
|
|
Nisan |
83.6 |
|
|
Mayıs |
76.9 |
|
|
Haziran |
79.8 |
|
|
Temmuz |
78.3 |
|
|
Ağustos |
79.1 |
|
|
Eylül |
77.7 |
|
|
Ekim |
78.5 |
|
|
Kasım |
81.3 |
|
|
Aralık |
80.7 |
|
2020 |
Ocak |
81.4 |
|
|
Şubat |
79.6 |
|
|
Mart |
81.1 |
|
|
Nisan |
78.1 |
|
|
Mayıs |
82.7 |
|
|
Haziran |
82.7 |
|
|
Temmuz |
82.3 |
|
|
Ağustos |
79.4 |
|
|
Eylül |
82.0 |
|
|
Ekim |
81.9 |
|
|
Kasım |
80.1 |
|
|
Aralık |
80.1 |
|
2021 |
Ocak |
83.3 |
|
|
Şubat |
84.5 |
|
|
Mart |
86.7 |
|
|
Nisan |
80.2 |
|
|
Mayıs |
77.3 |
|
|
Haziran |
81.7 |
|
|
Temmuz |
79.5 |
|
|
Ağustos |
78.2 |
|
|
Eylül |
79.7 |
|
|
Ekim |
76.8 |
|
|
Kasım |
71.1 |
|
|
Aralık |
68.9 |
|
2022 |
Ocak |
73.2 |
|
|
Şubat |
71.2 |
|
|
Mart |
72.5 |
|
|
Nisan |
67.3 |
|
|
Mayıs |
67.6 |
|
|
Haziran |
63.4 |
|
|
Temmuz |
68.5 |
|
|
Ağustos |
72,8 |
|
|
Eylül |
72.8 |
|
|
Ekim |
76.2 |
|
|
Kasım |
76.5 |
|
|
Aralık |
75.6 |
|
2023 |
Ocak |
79.1 |
|
|
Şubat |
82.5 |
|
|
Mart |
80.1 |
|
|
Nisan |
87.5 |
|
|
Mayıs |
91,1 |
|
|
Haziran |
85,1 |
|
|
Temmuz |
80,1 |
|
|
Ağustos |
68.0 |
|
|
Eylül |
71.5 |
|
|
Ekim |
74.6 |
|
|
Kasım |
75,5 |
|
|
Aralık |
77,4 |
|
2024 |
Ocak |
80,4 |
|
|
Şubat |
79,3 |
|
|
Mart |
79,4 |
|
|
Nisan |
80,4 |
|
|
Mayıs |
80.5 |
|
|
Haziran |
78.3 |
|
|
Temmuz |
75.9 |
|
|
Ağustos |
76.4 |
|
|
Eylül |
78.2 |
|
|
Ekim |
80.6 |
|
|
Kasım |
79.8 |
|
|
Aralık |
81.3 |
|
2025 |
Ocak |
81,0 |
|
|
Şubat |
82,1 |
|
|
Mart |
85,9 |
|
|
Nisan |
83,9 |
|
|
Mayıs |
84,8 |
(*): AB’ye uyum çerçevesinde, 2013 yılından itibaren, Tüketici Güven Endeksi'nde yeni hesaplamalar geçerli.
Hesaplanma yöntemi
TÜİK ve TCMB işbirliği çerçevesinde 2003 yılından itibaren Hanehalkı İşgücü Anketi’ne ekli olarak yürütülüp hesaplanan Tüketici Eğilim Anketi’nin AB Uyumlulaştırılmış İşyerleri ve Tüketici Anketleri Programı’ndan farklılıklar göstermesi nedeniyle yeni bir uygulamaya geçildi. Ocak 2012 tarihinden itibaren AB Uyumlulaştırılmış İşyeri ve Tüketici Anketleri Ortak Programı esaslarına göre yeni Tüketici Eğilim Anketi uygulanmaya başlandı.
2012 yılında Hanehalkı İşgücü Anketi’ne ekli uygulama ve yeni Tüketici Eğilim Anketi eşanlı yürütülen, Hanehalkı İşgücü Anketi’ne ekli uygulamaya Ocak 2013 tarihinden itibaren son verildi.
AB programına tam uyumlu yeni uygulama; anket uygulanan birim, anket soruları, sorularda karşılaştırma yapılan dönem, endeksin hesaplandığı sorular ve endeks yayımlama tarihinde değişiklikler içeriyor. Tüketici Güven Endeksi önceki uygulamada beş alt endeks kullanılarak hesaplanmakta iken; Ocak 2013’ten itibaren dört alt endeks kullanılarak hesaplanmaya başlandı.
AB Uyumlulaştırılmış İşyerleri ve Tüketici Anketleri Programı’na uyumlu yeni tüketici güven endeksi 2012 yılı ve 2013 Ocak ayı için yeni Tüketici Eğilim Anketi sonuçları kullanılarak hesaplandı. Yeni seriyi, 2012 yılı öncesi değerlerle karşılaştırabilmek amacıyla Reg-ARIMA modeline dayalı makro yaklaşımla geriye doğru çekme yöntemi kullanılarak 2004-2011 dönemine ilişkin seri elde edildi.
